Η ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑ ΣΤΗ ΖΩΗ ΤΩΝ ΠΑΙΔΙΩΝ
Παπαγεωργίου Αικατερίνη
Στις μέρες μας, με την εύκολη πρόσβαση στην πληροφορία, τον καταιγισμό της εικόνας, ευνοείται όλο και λιγότερο η ανάγνωση λογοτεχνικών βιβλίων. Η αξία της λογοτεχνίας όμως είναι αδιαμφισβήτητη, όπως αποδεικνύει η αδιάλειπτη παρουσίας της στο χρόνο και έρευνες σε όλο τον κόσμο. Αποτελεί τον κατεξοχήν χώρο, όπου στεγάζονται ιδεολογικά σχήματα και αξίες, γεγονός που δίνει στη λογοτεχνία ετερόκλητους ρόλους. Η λογοτεχνία λειτούργησε κατά το 19ο αιώνα ως αντικείμενο εθνικής υπερηφάνειας ή τεκμήριο εθνικής αξίας που πηγάζει από τη Δυτικο-ευρωπαϊκή Αναγέννηση. Αργότερα τα λογοτεχνικά κείμενα μελετήθηκαν σε σχέση με τα κοινωνικο-οικονομικά συμφραζόμενα και την ιστορική περίοδο που γράφτηκαν. Για πολλά χρόνια η παρουσία της λογοτεχνίας στην Εκπαίδευση είχε χαρακτήρα πρακτικό και χρησιμοθηρικό. Με ανάλογο τρόπο ο περίφημος ηθικοδιδακτισμός υποβάθμιζε τη λογοτεχνία θεαματικά και απροκάλυπτα σε μέσον κι όχι σε αυτοσκοπό. Συνδέθηκε άρρηκτα με το θέμα της γλώσσας, μέχρι που ο Δημαράς διαπιστώνει ότι η ιστορία της λογοτεχνίας είναι η ιστορία της γλώσσας. Δεν είναι ανεξάρτητο το γεγονός, ότι το γλωσσικό ζήτημα απασχόλησε την ελληνική κοινωνία από τις απαρχές του νεοϊδρυθέντος ελληνικού κράτους. Στη σχολική πραγματικότητα χρησιμοποιήθηκε κυρίως ως μέσο γλωσσικής διδασκαλίας με στόχο να αναπτύξει ο μαθητής σωστότερη γραμματική και σύνταξη και καλύτερες ρητορικές ικανότητες. Τα τελευταία χρόνια το ζήτημα εμφανίζεται πρωτεϊκά μεταμφιεζόμενο και μετατρέπεται σε «λεξιπενία». Στο σημείο αυτό, η λογοτεχνία μπορεί να παίξει ουσιαστικό ρόλο. Η παιδική λογοτεχνία μπορεί να διαδραματίσει κατά περίπτωση έναν συμπληρωματικό ρόλο λιγότερο ή περισσότερο σημαντικό. Η επίδραση των λογοτεχνικών έργων στη διαμόρφωση της προσωπικότητας του παιδιού (1) θεωρείται πλέον αυτονόητη, παρόλο που η τυχόν θετική ή αρνητική επίδραση ενός συγκεκριμένου βιβλίου πάνω σε ένα συγκεκριμένο παιδί είναι κάτι που δεν εντοπίζεται ούτε αποδεικνύεται εύκολα. Όπως αναφέρει η Μ. Καρπόζηλου(2) , οι πράξεις και οι αντιδράσεις των λογοτεχνικών χαρακτήρων δημιουργούν πρότυπα συμπεριφοράς που υποβοηθούν το παιδί να αντιμετωπίσει δυσκολίες και προβλήματα. Η ταύτιση με τους χαρακτήρες μιας ιστορίας δίνει στο παιδί την ευκαιρία να κατανοήσει τα συναισθήματα άλλων όμοια ή εντελώς διαφορετικά από τα δικά του. Μπορεί ακόμα να βιώσει πλασματικά εναλλακτικές λύσεις σε προβλήματα που το απασχολούν. Παρέχονται συναισθηματικές ευκαιρίες να ξεπεράσει δύσκολες τραυματικές καταστάσεις. Μια καλή ιστορία μπορεί να βοηθήσει το παιδί να ξεκαθαρίσει τα συναισθήματά του, μπορεί να συμβάλει στην αυτοεκτίμησή του. Πέρα από την κατανόηση και αποδοχή των δικών του συναισθημάτων μέσα από τα λογοτεχνικά έργα, έχει επίσης την ευκαιρία να κατανοήσει και τα συναισθήματα των άλλων. Nα αντιληφθεί ότι αισθήματα, όπως η επιθετικότητα, η αρνητική στάση σε γονείς κι αδέρφια, όπως επίσης και οι παρορμητικές ενέργειες που απορρέουν από συναισθήματα και συνήθως δεν υπακούουν στην αυστηρή λογική είναι φυσιολογικές και κοινές αντιδράσεις, που βιώνονται και από συνομήλικούς του. Να αποδεχθεί ίσως ότι ένα άτομο μπορεί να έχει πολλά κι αντιφατικά συναισθήματα απέναντι στο ίδιο πρόσωπο. Εν κατακλείδι, η δυνατότητα μέσα από την πλοκή και τους χαρακτήρες του έργου να παρακολουθήσει το παιδί το ίδιο συμβάν μέσα από διαφορετικές οπτικές γωνίες συμβάλλει στην ολοκλήρωση της προσωπικότητας των ατόμων, στην ηθική τους τελείωση και στην ομαλή ένταξη στην κοινωνία. Αν αποδεχτούμε τα αποτελέσματα των ερευνών, το ζήτημα που προβάλλει επιτακτικά είναι η φιλαναγνωσία. Η ανάπτυξη δηλ. της ικανότητας και της διάθεσης για ανάγνωση λογοτεχνικών βιβλίων. Και προχωρώντας πιο μακριά, ο όρος ανάγνωση χρησιμοποιείται με τη σύγχρονη έννοια της κατανόησης, που οδηγεί στην εγγραμματοσύνη. Συνεπακόλουθα, η φιλαναγνωσία εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από τα βιώματα του παιδιού στην περίοδο που διδάσκεται ανάγνωση και γραφή, διαδικασίες που για το φυσιολογικό παιδί αρχίζουν και ολοκληρώνονται στα πρώτα σχολικά χρόνια. Μελετητές συμφωνούν, ότι η πρώιμη έκθεση και η επαφή του παιδιού με τη λογοτεχνία συμβάλλει στις μεταγενέστερες επιδόσεις του στον τομέα της γλώσσας και κατ' επέκταση στις ακαδημαϊκές του επιδόσεις. Οι ικανότητες που μπορούν να εξασκηθούν μέσω των παιδικών βιβλίων αφορούν κυρίως τους τομείς της παρατήρησης, της σύγκρισης, της οργάνωσης, της περίληψης, της εφαρμογής και της κριτικής. Παιδιά που στο σχολείο έχουν γνωρίσει τις απολαύσεις και τις δυνατότητες των κειμένων γίνονται κατά κανόνα οι αυριανοί συνειδητοί αναγνώστες, ενώ παιδιά που απλώς έχουν μάθει να διαβάζουν και να γράφουν θα αποτελέσουν κατά πάσα πιθανότητα, τους μελλοντικούς εγγράμματους μεν, αλλά όχι απαραίτητα και αναγνώστες. Για όλους αυτούς τους λόγους η συμβολή του εκπαιδευτικού στη διαμόρφωση, την καλλιέργεια και την ανάπτυξη της σχέσης παιδιού και βιβλίου αποκτά μια σπουδαιότητα που υπερβαίνει κατά πολύ τη σημασία της διδασκαλίας της ανάγνωσης και της γραφής και επεκτείνεται στην ενθάρρυνση και ενίσχυση της φιλαναγνωσίας. Έχοντας ως βασικό στόχο τη συγκρότηση ενός επαρκούς αναγνώστη, ο εκπαιδευτικός καλείται να δημιουργήσει το κατάλληλο κλίμα και την ευνοϊκή εκείνη ατμόσφαιρα που θα υποβοηθήσει το παιδί να αποκτήσει αρχικά μια θετική και στη συνέχεια μια σωστή και τεκμηριωμένη στάση απέναντι στον έντυπο λόγο. Στη σχολική πραγματικότητα η διδασκαλία της γλώσσας και η επαφή με τη λογοτεχνία στηρίζεται αποκλειστικά σε δύο βοηθήματα: Στο βιβλίο γλωσσικής διδασκαλίας «Η γλώσσα μου», που ισχύει μέχρι σήμερα και στο Ανθολόγιο. Εκτός της ισχύουσας πλέον άποψης, η οποία προαναφέρθηκε, ότι τα λογοτεχνικά έργα προσφέρουν σημαντική βοήθεια στην ταχύτερη εκμάθηση της ανάγνωσης, υπάρχει και η άποψη ότι η διδασκαλία της λογοτεχνίας και η διδασκαλία της ανάγνωσης και της γραφής είναι δυο τελείως διαφορετικές διαδικασίες, άρα θα πρέπει να αντιμετωπίζονται ως ξεχωριστές δραστηριότητες στο αναλυτικό πρόγραμμα. Στο σημείο αυτό, τίθενται ουσιαστικά ερωτήματα. Πώς μπορεί το λογοτεχνικό κείμενο να χωρέσει στο σχολικό πρόγραμμα, χωρίς να αλωθεί από το διδακτισμό, χωρίς να ακρωτηριασθεί από τη λογοκρισία και το πνεύμα του ενισχυμένου εγκυκλοπαιδισμού, που διέπει συχνά το εκπαιδευτικό σύστημα; Πώς επιτυγχάνεται η εξοικείωση των μαθητών με κείμενα παλιότερων περιόδων της ελληνικής γραμματείας, ώστε να τα κατανοούν άμεσα και βιωματικά μέσα από κειμενικά σπαράγματα; Τα λογοτεχνικά κείμενα μέσα από τα σχολικά εγχειρίδια παρουσιάζονται στο σχολείο ακρωτηριασμένα, (amputation κατά Genette). Στο ίδιο πνεύμα κινούνται τα νέα βιβλία που έρχονται το Σεπτέμβρη στα σχολεία. Γίνονται πλούσιες αναφορές στη λογοτεχνία, αλλά και πάλι αυτή διδάσκεται ως μέσο για την καλλιέργεια της γλώσσας, αποσπασματικά και όχι αυτοτελώς. Για τη λύση του προβλήματος, όπως έχει η σημερινή κατάσταση, προτείνεται: Όταν χρησιμοποιείται το εγχειρίδιο με το λογοτεχνικό απόσπασμα ο δάσκαλος να μπαίνει στην τάξη με το βιβλίο σχεδόν επιδεικτικά και να αφιερώνει χρόνο, ώστε τα παιδιά με τη δική του υποστήριξη να εντάξουν το απόσπασμα του εγχειριδίου στο ολόκληρο έργο ή να διαβαστεί ένα δεύτερο απόσπασμα και ένα τρίτο ως ορθογραφία. Έτσι το εξωσχολικό και το σχολικό βιβλίο να βρίσκονται σε σχέση συμπληρωματικότητας και όχι ανταγωνισμού, μια αρμονική συνύπαρξη να επιτευχθεί ανάμεσά τους. Κρίνεται απαραίτητο φυσικά, ο εμπλουτισμός των σχολικών βιβλιοθηκών με όλα τα λογοτεχνικά βιβλία που αναφέρονται στα σχολικά εγχειρίδια, και όχι μόνο. Επίσης, η επιμόρφωση των εκπαιδευτικών για τη διδασκαλία λογοτεχνικών έργων, ώστε να γίνει ουσιαστική η προσέγγιση των κειμένων στην επίτευξη των στόχων. Σήμερα υπάρχουν σοβαρές προτάσεις και εμπεριστατωμένα προγράμματα (3) για τη διδασκαλία της λογοτεχνίας, όχι μόνο πειραματικά, αλλά και τεκμηριωμένα που έχουν ήδη κατατεθεί τα θετικά αποτελέσματά τους. Λείπει προφανώς η πολιτική βούληση για μια άλλη οπτική της θέσης της λογοτεχνίας στη σχολική πραγματικότητα και η πρακτική σοβαρότητα στην αντιμετώπισή της, ώστε να συμπορευτούν η θεωρία με την πράξη.
Παπαγεωργίου ΑικατερίνηΥπ. Διδάκτορας Παιδικής Λογοτεχνίας
1. Bakhtin M. 1980. Προβλήματα λογοτεχνίας και αισθητικής . μτφ. Δ.Τζιόβας. Αθήνα: Πλέθρον Κανατσούλη Μ. 2000. Ιδεολογικές διαστάσεις της Παιδικής Λογοτεχνίας. Αθήνα: Τυπωθήτω. Stephens J. 1992. Language and Ideology in Children'sFiction. N.York: Longman.
2. Μ. Καρπόζηλου 1994. Το παιδί στη χώρα των βιβλίων, Αθήνα: Καστανιώτης
3. α). «ONLY CONNECT- Η διαμόρφωση ευρωπαϊκής συνείδησης μέσα από την Παιδική Λογοτεχνία» με υπεύθυνη καθηγήτρια την κ. Μ. Κανατσούλη
β). «Σκυταλοδρομία της ανάγνωσης» του ΕΚΕΒΙ, και προτάσεις για τη διδασκαλία της λογοτεχνίας στο βιβλίο Αποστολίδου Β. & Καπλάνη Β. & Χοντολίδου Ε., 2000. Διαβάζοντας λογοτεχνία στο σχολείο. Αθήνα: Τυπωθήτω.
25.5.07
Ένας ορισμός της Λογοτεχνίας
Αποσπάσματα από την εναρκτήρια παράδοση του Roland Barthes στην έδρα της Φιλολογικής Σημειολογίας της Λογοτεχνίας (College de France, 7/1/1977)
Ο Barthes επιχειρώντας έναν ορισμό της Λογοτεχνίας, ξεκινάει τη συλλογιστική του υποστηρίζοντας ότι η γλώσσα δεν είναι τίποτε άλλο παρά μια εξουσία. Φέρνοντας ως παράδειγμα τη δική του γλώσσα λέει :"Στη γαλλική γλώσσα είμαι αναγκασμένος να τοποθετηθώ πρώτα ως υποκείμενο, και ύστερα να εκφέρω την πράξη, που έτσι δε θα είναι πια παρά το κατηγόρημά μου: αυτό που κάνω δεν είναι παρά η συνέπεια και η συνέχιση εκείνου που είμαι. Με τον ίδιο τρόπο, είμαι υποχρεωμένος να διαλέγω πάντα ανάμεσα στο αρσενικό ή στο θηλυκό, το ουδέτερο ή το σύνθετο μου είναι απαγορευμένα.[...] Έτσι, η γλώσσα, από την ίδια τη δομή της εμπεριέχει μια μοιραία σχέση αλλοτρίωσης. Η ομιλία και πολύ περισσότερη η αγόρευση, δεν είναι επικοινωνία, όπως το επαναλαμβάνουν πάρα πολύ συχνά, είναι καθυπόταξη: ολόκληρη η γλώσσα είναι μια γενικευμένη διοίκηση".Στη συνέχεια, αναπτύσσει διάφορα επιχειρήματα για να φτάσει στο εξής συμπέρασμα :"Η γλώσσα, ωε εκδήλωση οποιουδήποτε σημειωτικού συστήματος, δεν είναι ούτε αντιδραστική, ούτε προοδευτική, είναι απλώς φασιστική. Γιατί φασισμός δεν είναι να εμποδίζεις τον άλλο να λέει, είναι να τον αναγκάζεις να λέει". Μπορεί όμως να ξεφύγει κανείς από το φασισμό της γλώσσας; Ιδού η πρόταση του Barthes:"Αν ονομάσουμε ελευθερία, όχι μόνο τη δύναμη να ξεφεύγουμε από την εξουσία, αλλά επίσης και κυρίως τη δύναμη να μην υποτάσσουμε κανένα, τότε δεν μπορεί να υπάρξει ελευθερία παρά μόνο έξω από τη γλώσσα. Δυστυχώς, η ανθρώπινη γλώσσα είναι δίχως εξωτερικό: είναι ένα κλειστό σύστημα. Δεν μπορείς να βγεις από αυτό παρά μόνο με το φυσικώς αδύνατο. [...]Για μας όμως, που δεν είμαστε ούτε ιππότες της πίστης ούτε υπεράνθρωποι, δε μένει - ας μου επιτραπεί η λέξη - παρά να σκαρώσουμε μια κατεργαριά ΜΕ τη γλώσσα, ΣΤΗ γλώσσα. Αυτή τη σωτήρια κατεργαριά, αυτή την επιτήδεια υπεκφυγή, αυτή την υπέροχη απάτη, που μας επιτρέπει να ακούμε την εκτός εξουσίας γλώσσα, σ' όλη την αίγλη μιας διαρκούς επανάστασης του σημειωτικού συστήματος, εγώ την ονομάζω: Λογοτεχνία".
Ολόκληρη η παράδοση βρίσκεται στο βιβλίο του Barthes Μυθολογίες-Μάθημα. Αθήνα 1979, Ράππας.
Ο Barthes επιχειρώντας έναν ορισμό της Λογοτεχνίας, ξεκινάει τη συλλογιστική του υποστηρίζοντας ότι η γλώσσα δεν είναι τίποτε άλλο παρά μια εξουσία. Φέρνοντας ως παράδειγμα τη δική του γλώσσα λέει :"Στη γαλλική γλώσσα είμαι αναγκασμένος να τοποθετηθώ πρώτα ως υποκείμενο, και ύστερα να εκφέρω την πράξη, που έτσι δε θα είναι πια παρά το κατηγόρημά μου: αυτό που κάνω δεν είναι παρά η συνέπεια και η συνέχιση εκείνου που είμαι. Με τον ίδιο τρόπο, είμαι υποχρεωμένος να διαλέγω πάντα ανάμεσα στο αρσενικό ή στο θηλυκό, το ουδέτερο ή το σύνθετο μου είναι απαγορευμένα.[...] Έτσι, η γλώσσα, από την ίδια τη δομή της εμπεριέχει μια μοιραία σχέση αλλοτρίωσης. Η ομιλία και πολύ περισσότερη η αγόρευση, δεν είναι επικοινωνία, όπως το επαναλαμβάνουν πάρα πολύ συχνά, είναι καθυπόταξη: ολόκληρη η γλώσσα είναι μια γενικευμένη διοίκηση".Στη συνέχεια, αναπτύσσει διάφορα επιχειρήματα για να φτάσει στο εξής συμπέρασμα :"Η γλώσσα, ωε εκδήλωση οποιουδήποτε σημειωτικού συστήματος, δεν είναι ούτε αντιδραστική, ούτε προοδευτική, είναι απλώς φασιστική. Γιατί φασισμός δεν είναι να εμποδίζεις τον άλλο να λέει, είναι να τον αναγκάζεις να λέει". Μπορεί όμως να ξεφύγει κανείς από το φασισμό της γλώσσας; Ιδού η πρόταση του Barthes:"Αν ονομάσουμε ελευθερία, όχι μόνο τη δύναμη να ξεφεύγουμε από την εξουσία, αλλά επίσης και κυρίως τη δύναμη να μην υποτάσσουμε κανένα, τότε δεν μπορεί να υπάρξει ελευθερία παρά μόνο έξω από τη γλώσσα. Δυστυχώς, η ανθρώπινη γλώσσα είναι δίχως εξωτερικό: είναι ένα κλειστό σύστημα. Δεν μπορείς να βγεις από αυτό παρά μόνο με το φυσικώς αδύνατο. [...]Για μας όμως, που δεν είμαστε ούτε ιππότες της πίστης ούτε υπεράνθρωποι, δε μένει - ας μου επιτραπεί η λέξη - παρά να σκαρώσουμε μια κατεργαριά ΜΕ τη γλώσσα, ΣΤΗ γλώσσα. Αυτή τη σωτήρια κατεργαριά, αυτή την επιτήδεια υπεκφυγή, αυτή την υπέροχη απάτη, που μας επιτρέπει να ακούμε την εκτός εξουσίας γλώσσα, σ' όλη την αίγλη μιας διαρκούς επανάστασης του σημειωτικού συστήματος, εγώ την ονομάζω: Λογοτεχνία".
Ολόκληρη η παράδοση βρίσκεται στο βιβλίο του Barthes Μυθολογίες-Μάθημα. Αθήνα 1979, Ράππας.
ΓΙΑ ΤΗ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑ ΑΠΌ ΟΛΟΥΣ ΜΑΣ (σχόλια...)
Και κάτι άσχετο (αφού είπαμε ότι μπορούμε να εκφράζουμε και προσωπικές απόψεις αρκεί να είναι σχετικές με λογοτεχνία): διάβασα ένα βιβλίο του Κενζαμπούρο Όε, νομίζοντας ότι είναι σχετικό με την ετερότητα, τελικά δεν ήταν, αλλά μου άρεσε πολύ, ο τίτλος είναι Μια προσωπική υπόθεσηΔεν ξέρω αν αλλάξαμε θέμα, αλλά εγώ νιώθω συχνά "ξένη" μέσα στην τάξη, στη δουλειά μου και στη χώρα που ζω. Αλλά πιο πολύ γι' αυτό το θέμα με άγγιξε και με συγκίνησε βαθιά η ιστορία της Thea Halo για τη μητέρα της, ΟΥΤΕ ΤΟ ΟΝΟΜΑ ΜΟΥ, εκδόσεις Γκοβόστη. Για όσους το διάβασαν ας σκεφτούν την πορεία προς το θάνατο της Σάνο και της οικογένειάς της και την πορεία των Αλβανών στα σύνορα ή πάλι το όνομα που "χάνει" η Θυμία και τα ονόματα που "χάνουν" οι Αλβανοί σήμερα για να ενταχθούν στην ελληνική κοινωνία, και πολλά ακόμη.
Αναρωτιέμαι μόνο για εκείνο το "λαϊκή λογοτεχνία ποιότητας", ποιος ορίζει τι είναι λαϊκό και τι ποιότητα σε μια εποχή, όταν ο "λαός" έχει άλλα ενδιαφέροντα από γενιά σε γενιά και από εποχή σε εποχή. Πόσο «αντιλαϊκά» και «αντιποιοτικά» είναι αναγνώσματα τύπου Χάρι Πότερ, όταν διαβάζονται και ξαναδιαβάζονται από εκατομμύρια νέους και όχι μόνο; Μήπως ενώ συζητάμε για τη σωτηρία της Λογοτεχνίας πέφτουμε στο σφάλμα να νομίζουμε πως είμαστε κιόλας οι "σωτήρες" της;
Δεν υπάρχει χρόνος για διάβασμα εκτός μεταπτυχιακών υποχρεώσεων, αλλά του Δημήτρη Μίγγα τα διηγήματα, από το βιβλίο Της Σαλονίκης μοναχά..., ξαναδιαβάζονται γρήγορα κι ευχάριστα.
Διαβάζω το βιβλίο Διακοπές στο Παρίσι του Σωμερσέτ Μωμ και το βρίσκω αρκετά καλό.
Αναρωτιέμαι μόνο για εκείνο το "λαϊκή λογοτεχνία ποιότητας", ποιος ορίζει τι είναι λαϊκό και τι ποιότητα σε μια εποχή, όταν ο "λαός" έχει άλλα ενδιαφέροντα από γενιά σε γενιά και από εποχή σε εποχή. Πόσο «αντιλαϊκά» και «αντιποιοτικά» είναι αναγνώσματα τύπου Χάρι Πότερ, όταν διαβάζονται και ξαναδιαβάζονται από εκατομμύρια νέους και όχι μόνο; Μήπως ενώ συζητάμε για τη σωτηρία της Λογοτεχνίας πέφτουμε στο σφάλμα να νομίζουμε πως είμαστε κιόλας οι "σωτήρες" της;
Δεν υπάρχει χρόνος για διάβασμα εκτός μεταπτυχιακών υποχρεώσεων, αλλά του Δημήτρη Μίγγα τα διηγήματα, από το βιβλίο Της Σαλονίκης μοναχά..., ξαναδιαβάζονται γρήγορα κι ευχάριστα.
Διαβάζω το βιβλίο Διακοπές στο Παρίσι του Σωμερσέτ Μωμ και το βρίσκω αρκετά καλό.
Το ελληνικό βιβλίο στην Τουρκία
Ο Άρης Τσοκώνας τιμήθηκε την Πέμπτη 22 Μαρίου 2007 στην Αθήνα με το βραβείο καλύτερης μετάφρασης –από τα ελληνικά σε βαλκανικές γλώσσες και τανάπαλιν– της Ελληνικής Eταιρείας Μεταφραστών Λογοτεχνίας για την δίτομη ανθολογία νεοελληνικού πεζού λόγου που επιμελήθηκε. Γεννήθηκε το 1957 στο Φανάρι της Κων/πολης. Ο πατέρας και η μητέρα του ήταν δημοδιδάσκαλοι στα ομογενειακά σχολεία της Πόλης. Η οικογένεια του πατέρα του κατάγονταν από το Δελβινάκι της Ηπείρου. Αποφοίτησε από το δημοτικό της Μεγάλης του Γένους Σχολής και το Ζωγράφειο Λύκειο. Σπούδασε χημικός μηχανικός στο Πολυτεχνείο Κων/πολης όπου συνέχισε και μεταπτυχιακές σπουδές με θέμα τα παράγωγα της πίσσας. Εργάστηκε ως χημικός μηχανικός στην βιομηχανία χρωμάτων, ασχολήθηκε με το εμπόριο χημικών πρώτων υλών και από το 1992 είναι καθηγητής χημείας στο Ζωγράφειο Λύκειο της Κων/πολης. Η σύζυγός του είναι φιλόλογος, καθηγήτρια του Ζωγραφείου Λυκείου, διδάσκει επίσης και στο τμήμα Νεοελληνικής Φιλολογίας του Παν/μίου Κων/πολης. Είναι πατέρας δυο ανήλικων αγοριών. Ο Άρης Τσοκώνας από το 2003 μεταφράζει ελληνικά βιβλία στα τουρκικά. Οι μεταφράσεις του είναι οι εξής: Από την απέναντι όχθη του Αιγαίου. Ι και ΙΙ– Ανθολογία νεοελληνικού πεζού λόγου, Νενεδάκης Ανδρέας, Οι βουκέφαλοι 1922 Γαβρόγλου Κώστας, Το παρελθόν των επιστημών ως ιστορία Αρχοντώνης Δημήτριος – Οικουμενικός Πατριάρχης κ. κ. Βαρθολομαίος Ότε ήμην παιδίον – Σαμαράκης Αντώνης, Το λάθος Τριβιζάς Ευγένιος, Η τελευταία μαύρη γάτα Δέλτα Πηνελόπη, Παραμύθι χωρίς όνομα Τατσόπουλος Πέτρος, Τιμής ένεκεν Στάθη Πηνελόπη, Σινασός, το διαμάντι της Ανατολής Τριβιζάς Ευγένιος, Τα μαγικά μαξιλάρια Τριβιζάς Ευγένιος, Το σεντούκι με τις πέντε κλειδαριές Τριβιζάς Ευγένιος, Η Χαρά και το Γκουντούν 1 Δημοσιεύουμε μια πολύ ενδιαφέρουσα εισήγηση που έγραψε για την ελληνική λογοτεχνία στην Τουρκία και πώς επηρεάζεται από τις εκάστοτε σχέσεις των δύο χωρών. Το ελληνικό βιβλίο στην Τουρκία Το ενδιαφέρον για την ελληνική λογοτεχνία στην Τουρκία επηρεάζεται από τις εκάστοτε σχέσεις των δυο χωρών. Τα τελευταία χρόνια, η θερμή συμπαράσταση του ελληνικού λαού κατά τον καταστροφικό σεισμό του 1999 και η στήριξη της ευρωπαϊκής προοπτικής της Τουρκίας από τις ελληνικές κυβερνήσεις, έχουν βελτιώσει αισθητά το κλίμα. Σήμερα, ο μέσος Τούρκος, επιθυμεί να γνωρίσει καλύτερα τους γείτονές του στη αντίπερα όχθη του Αιγαίου και το ενδιαφέρον του αυτό επηρεάζει άμεσα την αγορά του βιβλίου. Δεν υπάρχουν επίσημα στατιστικά δεδομένα, αλλά η αγορά του βιβλίου στην Τουρκία υπολογίζεται γύρω στα 500 εκατομμύρια Ευρώ κι εκδίδονται περίπου 30.000 τίτλοι τον χρόνο. Τα λογοτεχνικά βιβλία όλων των κατηγοριών πρέπει να είναι το 20 – 25 % του συνόλου των εκδόσεων. Υπάρχουν 2.000 εκδοτικοί οίκοι με συνεχή παρουσία στον χώρο, ενώ οι δέκα με δεκαπέντε μεγαλύτεροι απ' αυτούς πραγματοποιούν τις μισές από τις εκδόσεις. Αν και φτηνά σε απόλυτες τιμές, τα βιβλία είναι αρκετά ακριβά για την αγοραστική δύναμη του μέσου πολίτη. Ένα μυθιστόρημα 300 σελίδων, λόγου χάριν, πωλείται προς 7 - 8 Ευρώ. Κάθε βιβλίο εκδίδεται σε 2.000 αντίτυπα και λόγω του μεγάλου αριθμού των νέων εκδόσεων μένει το πολύ ένα μήνα στις βιτρίνες των βιβλιοπωλείων. Ο εκδότης μάλιστα του νομπελίστα Ορχάν Παμούκ, ο “Iletisim”, εκδίδει 1.000 αντίτυπα και μετά αν υπάρξει ζήτηση συνεχίζει με 500 βιβλία στην κάθε νέα έκδοση. Οι γνωστοί και στην Ελλάδα διάσημοι συγγραφείς, όπως Αζίζ Νεσίν, Γιασάρ Κεμάλ και Ορχάν Παμούκ με τις πολλές πωλήσεις και τα ευπώλητα βιβλία της κάθε χρονιάς που υπερβαίνουν τα 500.000 αντίτυπα, αποτελούν τις εξαιρέσεις που επιβεβαιώνουν τον γενικό κανόνα: Οι Τούρκοι –όπως και οι Έλληνες– δεν διαβάζουν. Έως το 2006 μεταφράστηκαν στην τουρκική γλώσσα 219 ελληνικά βιβλία, από τα οποία 39 είναι ποίηση, 133 πεζογραφία, 12 παιδική λογοτεχνία και 35 δοκίμια - μελέτες. Το πρώτο από αυτά ήταν «Η πάπισσα Ιωάννα» του Εμμανουήλ Ροΐδη το 1943, από τα γερμανικά. Το 1962 ο Nevzat Hatko μετέφρασε από τα ελληνικά «Το στρατόπεδο του Χαϊδαρίου» του Θέμου Κορνάρου. Τα τελευταία χρόνια το ενδιαφέρον για το ελληνικό βιβλίο αυξάνεται. Ενώ μέχρι το 1980 δεν είχαν εκδοθεί παρά μόνο τριάντα, μετά το 2000 εκδόθηκαν πάνω από εκατό βιβλία. Οι μισές περίπου μεταφράσεις ελληνικής ποίησης είναι έργα του Γιάννη Ρίτσου (17). Ακολουθούν ο Κων/νος Καβάφης με έξι και ο Γιώργος Σεφέρης με τον Οδυσσέα Ελύτη με τέσσερις ποιητικές συλλογές. Έχουν μεταφραστεί και πεζά έργα των ποιητών, τέσσερα του Σεφέρη κι ένα του Καβάφη. Τα περισσότερα από αυτά (τρία στα τέσσερα) μεταφράστηκαν από τρίτες γλώσσες, κυρίως από τα αγγλικά. Πολλές μεταφράσεις έχουν την υπογραφή του Cevat Capan, κοσμήτορα του φιλοσοφικού τμήματος του πανεπιστημίου Yeditepe και ποιητή. Άλλοι μεταφραστές με μεγάλη παραγωγή είναι ο ποιητής Ozdemir Ince και ο Ηρακλής Μήλλας, οι οποίοι εκτός από τα βιβλία που μετέφρασαν μόνοι τους, μετέφρασαν μαζί και άλλα έξι βιβλία. Στον πεζό λόγο κυριαρχεί το μυθιστόρημα. Ο γνωστότερος στην Τουρκία Έλληνας συγγραφέας είναι ο Καζαντζάκης. Ο «Βίος και πολιτεία του Αλέξη Ζορμπά» εκδόθηκε το 1963 και ακολούθησαν εννέα ακόμη έργα του, που έκαναν αλλεπάλληλες εκδόσεις. Ακόμη και σήμερα βρίσκονται σε όλα τα μεγάλα βιβλιοπωλεία της χώρας. Ακολουθούν ο Σαμαράκης με πέντε και οι Βασίλης Βασιλικός, Μαρία Ιορδανίδου, Ιάκωβος Καμπανέλλης, Στρατής Μυριβήλης και Στρατής Τσίρκας με τέσσερα βιβλία. Ιδιαίτερη μνεία αξίζει η Διδώ Σωτηρίου, της οποίας έχουν μεταφραστεί επίσης τέσσερα βιβλία. «Τα ματωμένα χώματα» (1970) αγαπήθηκαν όσο κανένα άλλο ελληνικό έργο. Πούλησαν πάνω από εκατό χιλιάδες νόμιμα αντίτυπα, δίχως να είναι δυνατόν να υπολογιστούν οι πειρατικές εκδόσεις. Το 2004 εκδόθηκε μια δίτομη ανθολογία νεοελληνικού πεζού λόγου που καλύπτει έργα του 20ου αιώνα. Εκτός από τα γνωστά ονόματα της ελληνικής λογοτεχνίας, οι Τούρκοι αναγνώστες δείχνουν ενδιαφέρον και στα απομνημονεύματα Μικρασιατών προσφύγων και Κων/πολιτών. Στην κατηγορία αυτή κυριαρχεί ο Γιώργος Ανδρεάδης, ο οποίος στα πέντε μεταφρασμένα βιβλία του αναφέρεται στους ελληνόφωνους πληθυσμούς του Πόντου. Από τα βιογραφικά έργα ξεχωρίζουν: «Οι αναμνήσεις μου» του Γεωργίου Ζαρίφη και οι σχολικές εκθέσεις του Οικουμενικού Πατριάρχη κ.κ. Βαρθολομαίου που έγιναν δεκτά με θετικά σχόλια. Το παιδικό κι εφηβικό βιβλίο, έως πρόσφατα ήταν παραμελημένο. Ειδικότερα, δεν υπήρχαν σχεδόν καθόλου πολυτελείς εικονογραφημένες εκδόσεις για παιδιά προσχολικής ηλικίας. Σήμερα, όλο και περισσότεροι εκδότες μπαίνουν στον χώρο και υπάρχουν μεγάλες προοπτικές για το ελληνικό παιδικό βιβλίο. Άξιο αναφοράς είναι επίσης το ότι η πρώτη γλώσσα που μεταφράστηκε «Το παραμύθι χωρίς όνομα» της Πηνελόπης Δέλτα είναι τα τουρκικά. Στα μη λογοτεχνικά βιβλία κυριαρχούν οι έρευνες ιστορικού και πολιτικού περιεχομένου. Έλληνες διανοητές διεθνούς φήμης όπως ο (Κων/πολίτης στην καταγωγή) Κορνήλιος Καστοριάδης και ο Νίκος Πουλαντζάς μεταφράστηκαν από τα Γαλλικά, ενώ μελέτες που αναφέρονται σε ελληνοτουρκικά θέματα όπως «Η Ελλάδα και ο εξ ανατολών κίνδυνος» του Αλέξη Ηρακλείδη και «Ο τούρκικος καφές εν Ελλάδι» του Ηλία Πετρόπουλου μεταφράστηκαν από τα ελληνικά. Τα τελευταία χρόνια, εκτός λίγων εξαιρέσεων, τα λογοτεχνικά έργα μεταφράζονται κατ’ ευθείαν από τα ελληνικά. Οι περισσότεροι μεταφραστές είναι Έλληνες της Πόλης, (Παναγιώτης Αμπατζής, Ηρακλής Μήλλας, Κρίτων Ντίντσμεν, Κώστας Σαρόγλου, Άρης Τσοκώνας) ή απόγονοι προσφύγων από την Ελλάδα, (Nevzat Hatko, Ahmet Angin, Mufide Pekin, Ahmet Yorulmaz). Ιδιάζουσα περίπτωση αποτελεί ο Osman Bleda, που αγάπησε τους Έλληνες και την Ελλάδα από τα βιβλία της Διδώς Σωτηρίου κι έμαθε ελληνικά για να μεταφράσει ελληνική λογοτεχνία. Η Τουρκία εναρμονίστηκε με το διεθνές δίκαιο σχετικά αργά και μόλις τα τελευταία δέκα με δέκα πέντε χρόνια κατοχυρώθηκαν δια νόμου τα πνευματικά δικαιώματα των συγγραφέων. Κατά καιρούς, ορισμένοι εκδοτικοί οίκοι δεν υπήρξαν συνεπείς στις υποχρεώσεις τους και το γεγονός αυτό δημιουργεί επιφυλάξεις στους Έλληνες συγγραφείς ως προς την παραχώρηση των πνευματικών δικαιωμάτων των έργων τους. Οι Τούρκοι εκδότες μπορούν να αποκτήσουν τα δικαιώματα ενός ξένου βιβλίου με ένα απλό τηλεφώνημα στον πράκτορα του συγγραφέα του. Πολλές φορές τους αποθαρρύνουν οι χρονοβόρες διαδικασίες και τους εκνευρίζει η αντιμετώπισή τους με καχυποψία, έτσι αποφεύγουν την έκδοση ελληνικών βιβλίων. Η δημιουργία ενός φορέα που θα θεσμοθετήσει τις διαδικασίες και θα κατοχυρώσει ταυτόχρονα τους συγγραφείς, θα συμβάλει στην αύξηση του ήδη υπάρχοντος ενδιαφέροντος για ελληνικά βιβλία στην Τουρκία. Είναι μάλιστα πιθανό να συντελέσει και στην αύξηση των μεταφράσεων τους σε όλον τον κόσμο.
Άρης Τσάκωνας
Μεταφραστής
Άρης Τσάκωνας
Μεταφραστής
Λογοτεχνικά βραβεία
Τετάρτη 25 Απριλίου, στις επτά το βράδυ, άρχισε η τελετή της απονομής των λογοτεχνικών βραβείων του περιοδικού Διαβάζω, στο Νέο Μουσείο Μπενάκη, που ξανάρχισε να μοιράζει βραβεία ύστερα από μια μικρή ανάπαυλα. Πολύς ο κόσμος κι ο χορηγός Dewars πρόσφερε αφειδώς ουίσκι έχοντας υπόψη ότι ο κόσμος του βιβλίου εκτός από να διαβάζει το τσούζει και αρκετά. Ο δημοσιογράφος Σταύρος Θεοδωράκης παρουσίασε τη βραδυά ανακοινώνοντας τις υποψηφιότητες και καλώντας επί σκηνής ανθρώπους των γραμμάτων να δώσουν τα βραβεία τα οποία δόθηκαν κατά κατηγορία ως εξής: ΠΟΙΗΣΗΣ στην Θεώνη Κοτίνη για την ποιητική της συλλογή Ανίδεοι πάλι, εκδόσεις Πλανόδιον. ΔΟΚΙΜΙΟΥ στην Τζίνα Πολίτη για τη συλλογή δοκιμίων Περί αμαρτίας, πάθους, βλέμματος και άλλων τινών: Δοκίμια, εκδόσεις Άγρα. ΔΙΗΓΗΜΑΤΟΣ στους Μένη Κουμανταρέα για τα διηγήματα Η γυναίκα που πετάει, εκδόσεις Κέδρος και στον Αργύρη Χιόνη για τη συλλογή Όντα και μη όντα, εκδόσεις Γαβριηλίδης. ΜΥΘΙΣΤΟΡΗΜΑΤΟΣ στον Αντώνη Σουρούνη για το Μονοπάτι στη θάλασσα, εκδόσεις Καστανιώτη. ΠΡΩΤΟΕΜΦΑΝΙΖΟΜΕΝΟΥ στη Λένα Κιτσοπούλου για το μυθιστόρημα Νυχτερίδες, εκδόσεις Κέδρος. Στα Βραβεία Λογοτεχνικών βιβλίων για παιδιά βραβεύτηκε η Μαρία Παπαγιάννη για το Ως δια μαγείας, εκδόσεις Πατάκη (για μεγάλα παιδιά) και οι Χρήστος Μπουλώτης, Φωτεινή Στεφανίδη για το Η κυρία Μίνα και η άνοιξη, εκδόσεις Λιβάνη (εικονογραφημένο βιβλίου). Στη δεξίωση, που ακολούθησε στο αίθριο του Μουσείου, με συνοδεία μουσικής και performance, δημοσιογράφοι, συγγραφείς και αναγνώστες αντάλλαξαν γνώμες. Εντύπωση έκανε η διπλή ως τώρα βράβευση του Αντώνη Σουρούνη από το περιοδικό Να ένα μήλο και το Διαβάζω. Πέρα από την αναγνωρισμένη αξία του συγγραφέα και του έργου του οι νεότεροι συγγραφείς συνειδητοποιούσαν ότι έχουν πολλά χρόνια μπροστά τους για να πάρουν κι εκείνοι ένα βραβείο. Οι περισσότεροι πάντως ικανοποιήθηκαν από την επιλογή της πρωτοεμφανιζόμενης συγγραφέως Λένας Κιτσοπούλου, η οποία, με το ίδιο βιβλίο αν υπαγόταν στην κατηγορία Μυθιστορήματος μπορεί και να μην ανταγωνιζόταν τις «παλιές σταθερές αξίες». Απομένουν κι άλλα δύο βραβεία να δοθούν φέτος. Το περιοδικό (δε)κατα θα απονείμει βραβείο καλύτερου ελληνικού και ξένου μυθιστορήματος 2006 ενώ τα Κρατικά Λογοτεχνικά Βραβεία «χρωστάνε» και τη χρονιά του 2005!!
----------------
Απονομή βραβείων The Athens Prize for Literature 2007
Δόθηκαν χθες βράδυ, 14 Μαίου 2007 τα βραβεία The Athens Prize for Literature για το καλύτερο ελληνικό και ξένο μυθιστόρημα 2006 που θέσπισε το λογοτεχνικό περιοδικό (δε) κατα με χορηγό την Mont Blanc. Η τελετή απονομής έγινε στην Στοά Σπηρομήλιου, στο κτίριο Άττικα, ίσως το πιο κομψό και όμορφο κτίσμα στην καρδιά της Αθήνας.
Την παρουσίαση, σε άψογα και καθαρά ελληνικά, έκανε η δημοσιογράφος Μαρία Χούκλη, βιβλιόφιλη και ευαίσθητη σε πολιτιστικά θέματα. Ο συντονιστής της επιτροπής για το ξένο μυθιστόρημα, Θεόδωρος Γρηγοριάδης είπε ότι η Επιτροπή για το καλύτερο ξένο μυθιστόρημα του βραβείου The Athens Prize for Literature του περιοδικού (δε) κατα αποτελείται από τους συγγραφείς Κώστα Ακρίβο, Θεόδωρο Γρηγοριάδη, Σοφία Νικολαίδου, Έρση Σωτηροπούλου και Ηλία Μαγκλίνη. Τους δόθηκαν σαρανταπέντε βιβλία, που κυκλοφόρησαν στα ελληνικά το 2006. Σε πρώτη φάση καταλήξανε σε μία μεγάλη λίστα με εικοσιτέσσερα βιβλία και στην συνέχεια, ύστερα από πολλές συζητήσεις, στην μικρή λίστα που παρουσιαζόταν εκείνο το βράδυ. Βασική τους αρχή ήταν να ψηφίσουνε μυθιστορήματα που θεωρήσανε σημαντικά και όχι συγγραφείς που –ενδεχομένως- το όνομά τους θα βάραινε στην τελική απόφαση.
Το βραβείο για το καλύτερο ξένο μυθιστόρημα δόθηκε στον Πιέρ Ασουλίν, Το ξενοδοχείο Lutetia (εκδόσεις Πόλις Μτφ. Σπύρος Παντελάκης). Ο Θεόδωρος Γρηγοριάδης αναφέρθηκε σύντομα στο βιβλίο ως εξής:
«Το μεγαλοπρεπές παρισινό ξενοδοχείο Lutetia, το πρώτο ξενοδοχείο τεχνοτροπίας art-deco, χτισμένο το 1910 στην αριστερή όχθη του Σηκουάνα, είναι ο αφηγηματικός χώρος του μυθιστορήματος του Pierre Assoulin, κριτικού της λογοτεχνίας και μυθιστοριογράφου. Ο βασικός του αφηγητής, ο Έντουαρντ Κίφερ, υπεύθυνος ασφαλείας του ξενοδοχείου, με την διεισδυτική ματιά του παρατηρεί και καταγράφει πρόσωπα και γεγονότα την κρίσιμη περίοδο της γαλλικής ιστορίας από το 1938 έως το 1945, μια περίοδο που περιλαμβάνει τα χρόνια του μεσοπολέμου, τα δύσκολα χρόνια της γερμανικής κατοχής, τις ταπεινώσεις του γαλλικού λαού και την επιστροφή των επιζώντων από τα στρατόπεδα συγκέντρωσης.
Η μαστοριά του Assoulin έγκειται στο γεγονός ότι ο ήρωάς του ουδέποτε εξέρχεται του ξενοδοχείου, καθιστώντας το συμβολικό τόπο διεξαγωγής της ιστορίας της Γαλλίας και πεδίο συνειδησιακών συγκρούσεων. Σαν μια όπερα ή μια παράσταση σε τρεις πράξεις, με διαφορετική γλώσσα και δράση κάθε φορά το Ξενοδοχείο Lutetia είναι ένα ιδιοφυές μυθιστόρημα, ένα συγκλονιστικό χρονικό και μια πρωτότυπη βιογραφία του ίδιου του ξενοδοχείου. Γι’ αυτό και αξίζει αληθινά το βραβείο του καλύτερου ξένου μυθιστορήματος που διαβάσαμε το 2006»
Το βραβείο των 5.000 ευρώ και μία συλλεκτική πένα της Mont Blanc δήθηκε από τον διευθυντή της εταιρείας Τίμο Τζάννε στον ίδιο τον συγγραφέα Πιέρ Ασουλίν που ήταν παρών στην εκδήλωση. Ο Ασουλίν, συγγραφέας και κριτικός στην εφημερίδα Le Monde, έδειχνε ξαφνιασμένος από την ελληνική βράβευση, με δεδομένο ότι το βιβλίο του στη Γαλλία, γνώρισε τεράστια επιτυχία. Του άρεσε η ελληνική έκδοση και στη συνέχεια διάβασε ένα απόσπασμα από το βιβλίο του.
Ο Θανάσης Βαλτινός ανακοίνωσε το βραβείο για το καλύτερο ελληνικό μυθιστόρημα 2006 που δόθηκε στην Δήμητρα Κολλιάκου για το μυθιστόρημά της «Θερμοκρασία δωματίου» (εκδόσεις Πατάκη).
Η Δήμητρα Κολλιάκου γεννήθηκε το 1968 στην Αθήνα. Σπούδασε κλασική φιλολογία και θεωρητική γλωσσολογία στην Αθήνα και στο Eδιμβούργο, και είναι επίκουρος καθηγήτρια γλωσσολογίας στο Πανεπιστήμιο του Newcastle.
Το βραβείο παρέλαβε η νεαρή συγγραφέας (από δίπλα ενθουσιασμένη η μικρή κόρη της) και συγκινημένη τόνισε ότι δεν το περίμενε να βραβευτεί. Άλλωστε ήταν το δεύτερο βιβλίο της. Αυτό ίσως αποτέλεσε και την έκπληξη της βραδυάς και πολύς κόσμος -ανακουφισμένος- σχολίαζε θετικά το γεγονός ότι βραβευόταν επιτέλους ένα μυθιστόρημα που ξέφευγε από τα δεδομένα των προβλέψεων.
Η δική μας επιβράβευση έγινε την στιγμή που η Μαρία Χούκλη, καθώς καλούσε στο βήμα τον Θεόδωρο Γρηγοριάδη, τον ευχαριστούσε για την συνεργασία του με την Δημόσια Κεντρική Βιβλιοθήκη Σερρών, της πόλης «απ’ όπου κατάγομαι», τόνισε.
Θ.Γ
----------------
Απονομή βραβείων The Athens Prize for Literature 2007
Δόθηκαν χθες βράδυ, 14 Μαίου 2007 τα βραβεία The Athens Prize for Literature για το καλύτερο ελληνικό και ξένο μυθιστόρημα 2006 που θέσπισε το λογοτεχνικό περιοδικό (δε) κατα με χορηγό την Mont Blanc. Η τελετή απονομής έγινε στην Στοά Σπηρομήλιου, στο κτίριο Άττικα, ίσως το πιο κομψό και όμορφο κτίσμα στην καρδιά της Αθήνας.
Την παρουσίαση, σε άψογα και καθαρά ελληνικά, έκανε η δημοσιογράφος Μαρία Χούκλη, βιβλιόφιλη και ευαίσθητη σε πολιτιστικά θέματα. Ο συντονιστής της επιτροπής για το ξένο μυθιστόρημα, Θεόδωρος Γρηγοριάδης είπε ότι η Επιτροπή για το καλύτερο ξένο μυθιστόρημα του βραβείου The Athens Prize for Literature του περιοδικού (δε) κατα αποτελείται από τους συγγραφείς Κώστα Ακρίβο, Θεόδωρο Γρηγοριάδη, Σοφία Νικολαίδου, Έρση Σωτηροπούλου και Ηλία Μαγκλίνη. Τους δόθηκαν σαρανταπέντε βιβλία, που κυκλοφόρησαν στα ελληνικά το 2006. Σε πρώτη φάση καταλήξανε σε μία μεγάλη λίστα με εικοσιτέσσερα βιβλία και στην συνέχεια, ύστερα από πολλές συζητήσεις, στην μικρή λίστα που παρουσιαζόταν εκείνο το βράδυ. Βασική τους αρχή ήταν να ψηφίσουνε μυθιστορήματα που θεωρήσανε σημαντικά και όχι συγγραφείς που –ενδεχομένως- το όνομά τους θα βάραινε στην τελική απόφαση.
Το βραβείο για το καλύτερο ξένο μυθιστόρημα δόθηκε στον Πιέρ Ασουλίν, Το ξενοδοχείο Lutetia (εκδόσεις Πόλις Μτφ. Σπύρος Παντελάκης). Ο Θεόδωρος Γρηγοριάδης αναφέρθηκε σύντομα στο βιβλίο ως εξής:
«Το μεγαλοπρεπές παρισινό ξενοδοχείο Lutetia, το πρώτο ξενοδοχείο τεχνοτροπίας art-deco, χτισμένο το 1910 στην αριστερή όχθη του Σηκουάνα, είναι ο αφηγηματικός χώρος του μυθιστορήματος του Pierre Assoulin, κριτικού της λογοτεχνίας και μυθιστοριογράφου. Ο βασικός του αφηγητής, ο Έντουαρντ Κίφερ, υπεύθυνος ασφαλείας του ξενοδοχείου, με την διεισδυτική ματιά του παρατηρεί και καταγράφει πρόσωπα και γεγονότα την κρίσιμη περίοδο της γαλλικής ιστορίας από το 1938 έως το 1945, μια περίοδο που περιλαμβάνει τα χρόνια του μεσοπολέμου, τα δύσκολα χρόνια της γερμανικής κατοχής, τις ταπεινώσεις του γαλλικού λαού και την επιστροφή των επιζώντων από τα στρατόπεδα συγκέντρωσης.
Η μαστοριά του Assoulin έγκειται στο γεγονός ότι ο ήρωάς του ουδέποτε εξέρχεται του ξενοδοχείου, καθιστώντας το συμβολικό τόπο διεξαγωγής της ιστορίας της Γαλλίας και πεδίο συνειδησιακών συγκρούσεων. Σαν μια όπερα ή μια παράσταση σε τρεις πράξεις, με διαφορετική γλώσσα και δράση κάθε φορά το Ξενοδοχείο Lutetia είναι ένα ιδιοφυές μυθιστόρημα, ένα συγκλονιστικό χρονικό και μια πρωτότυπη βιογραφία του ίδιου του ξενοδοχείου. Γι’ αυτό και αξίζει αληθινά το βραβείο του καλύτερου ξένου μυθιστορήματος που διαβάσαμε το 2006»
Το βραβείο των 5.000 ευρώ και μία συλλεκτική πένα της Mont Blanc δήθηκε από τον διευθυντή της εταιρείας Τίμο Τζάννε στον ίδιο τον συγγραφέα Πιέρ Ασουλίν που ήταν παρών στην εκδήλωση. Ο Ασουλίν, συγγραφέας και κριτικός στην εφημερίδα Le Monde, έδειχνε ξαφνιασμένος από την ελληνική βράβευση, με δεδομένο ότι το βιβλίο του στη Γαλλία, γνώρισε τεράστια επιτυχία. Του άρεσε η ελληνική έκδοση και στη συνέχεια διάβασε ένα απόσπασμα από το βιβλίο του.
Ο Θανάσης Βαλτινός ανακοίνωσε το βραβείο για το καλύτερο ελληνικό μυθιστόρημα 2006 που δόθηκε στην Δήμητρα Κολλιάκου για το μυθιστόρημά της «Θερμοκρασία δωματίου» (εκδόσεις Πατάκη).
Η Δήμητρα Κολλιάκου γεννήθηκε το 1968 στην Αθήνα. Σπούδασε κλασική φιλολογία και θεωρητική γλωσσολογία στην Αθήνα και στο Eδιμβούργο, και είναι επίκουρος καθηγήτρια γλωσσολογίας στο Πανεπιστήμιο του Newcastle.
Το βραβείο παρέλαβε η νεαρή συγγραφέας (από δίπλα ενθουσιασμένη η μικρή κόρη της) και συγκινημένη τόνισε ότι δεν το περίμενε να βραβευτεί. Άλλωστε ήταν το δεύτερο βιβλίο της. Αυτό ίσως αποτέλεσε και την έκπληξη της βραδυάς και πολύς κόσμος -ανακουφισμένος- σχολίαζε θετικά το γεγονός ότι βραβευόταν επιτέλους ένα μυθιστόρημα που ξέφευγε από τα δεδομένα των προβλέψεων.
Η δική μας επιβράβευση έγινε την στιγμή που η Μαρία Χούκλη, καθώς καλούσε στο βήμα τον Θεόδωρο Γρηγοριάδη, τον ευχαριστούσε για την συνεργασία του με την Δημόσια Κεντρική Βιβλιοθήκη Σερρών, της πόλης «απ’ όπου κατάγομαι», τόνισε.
Θ.Γ
ΓΙΑ ΤΗ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑ (από όλους μας...) links
κείμενα σε εφημερίδες-links
http://portal.kathimerini.gr/4dcgi/_w_articles_kathextra_21_22/04/2007_188288
http://www.enet.gr/online/online_issues?pid=51&dt=27/04/2007&id=27334108
http://www.enet.gr/online/online_issues?pid=51&dt=27/04/2007&id=42143388
http://news.kathimerini.gr/4dcgi/_w_articles_civ_2_29/04/2007_225024#topup
http://tovima.dolnet.gr/print_article.php?e=B&f=15044&m=S01&aa=3
http://www.enet.gr/online/online_text/c=113,id=66872860
άρθρο του Νάσου Βαγενά
http://www.focusmag.gr/id/view-user-article.rx?oid=233750
Κάτι σχετικό με την ετερότητα: άρχισα να διαβάζω το βιβλίο της Julia Kristeva "Ξένοι μέσα στον εαυτό μας", δεν είναι λογοτεχνικό, αλλά είναι πολύ ενδιαφέρον και απόλυτα σχετικό με το θέμα μας (αν και απ΄ό,τι κατάλαβα αλλάξαμε θέμα...). Η παρακάτω διεύθυνση περιέχει μία παρουσίαση και κριτική του βιβλίου για όποιον ενδιαφέρεται...
http://www.protoporia.gr/protoporia/product.asp?sku=218108&mscssid=1K6LUCQ3MFPE8HHEP8LS124F0QF2CC09
Ενας βραβευμένος συγγραφέας σχολιάζει την κυοφορία και τη γέννηση ενός βιβλίου του. Θέμα προς συζήτηση... Το βρίσκω ενδιαφέρον...
http://www.tanea.gr//Article.aspx?d=20070502&nid=4634481
http://news.kathimerini.gr/4dcgi/_w_articles_civ_417298_25/02/2007_216879
Ξεκινά και η Έκθεση Βιβλίου Θεσσαλονίκης, από 17 έως τις 20 Μαϊου, η ιστοσελίδα: www.thessalonikibookfair.com
Ταμπούκι: Γιατί γράφουμε
http://www.enet.gr/online/online_hprint?q=%F4%E1%EC%F0%EF%FD%EA%E9&a=&id=50663580
Στα σημερινά ΝΕΑ έχει ένα άρθρο ο Γκαζμέντ Καπλάνι για βιβλιοκλάστες, βιβλιομανείς, βιβλιόφιλους. Η αναφορά στη βιβλιοθήκη του Έκο έχει τι σημασία της.
http://www.tanea.gr/Article.aspx?d=20070519&nid=4768994
Το site για το ελληνικό bookcrossing έχει ερευνητικό ενδιαφέρον
http://www.greekbc.gr
Κική Δημουλά: η ποιήτρια που έκλεισε έναν δρόμο
http://www.agelioforos.gr/archive/article.asp?date=5/14/2007&page=42
Προσθέτω στην ανοικτή συζήτηση περί ετερότητας την άποψη της Λένας Διβάνη
http://www.vimaideon.gr//Article.aspx?d=20070504&nid=4640297
Μία ενδιαφέρουσα έρευνα του ΕΚΕΒΙ για το προφίλ των αναγνωστών-καταναλωτών:
http://news.kathimerini.gr/4dcgi/_w_articles_civ_1_20/05/2007_227319
Μια παλιά, αλλά ενδιαφέρουσα συνέντευξη του Νάσου Βαγενά
http://kapodistriako.uoa.gr/stories/077_in_01/index.php?m=2
Καθώς έγραφα, καταλάβαινα ότι κάτι συμβαίνει. Ότι το βιβλίο ή θα ήταν ένα τίποτα ή θα ήταν κάτι πιο μεγάλο από μένα που δεν μπορώ να το συλλάβω», λέει ο Αντώνης Σουρούνης, που κέρδισε σε έναν μήνα δύο βραβεία μυθιστορήματος
http://www.tanea.gr//Article.aspx?d=20070502&nid=4634501
Τελικά αναρωτιέμαι αν ισχύει το "τερπόν μετά του ωφελίμου" σχετικά με την ανάγνωση των κόμικς. Συμφωνείτε με την άποψη του Γ. Μπότσου ότι:" μπορούν να λειτουργήσουν τα κόμικ στην εκπαίδευση φρέσκα και στη δικιά τους γλώσσα.";
http://portal.kathimerini.gr/4dcgi/_w_articles_kathextra_27_01/04/2007_186429
http://portal.kathimerini.gr/4dcgi/_w_articles_kathextra_21_22/04/2007_188288
http://www.enet.gr/online/online_issues?pid=51&dt=27/04/2007&id=27334108
http://www.enet.gr/online/online_issues?pid=51&dt=27/04/2007&id=42143388
http://news.kathimerini.gr/4dcgi/_w_articles_civ_2_29/04/2007_225024#topup
http://tovima.dolnet.gr/print_article.php?e=B&f=15044&m=S01&aa=3
http://www.enet.gr/online/online_text/c=113,id=66872860
άρθρο του Νάσου Βαγενά
http://www.focusmag.gr/id/view-user-article.rx?oid=233750
Κάτι σχετικό με την ετερότητα: άρχισα να διαβάζω το βιβλίο της Julia Kristeva "Ξένοι μέσα στον εαυτό μας", δεν είναι λογοτεχνικό, αλλά είναι πολύ ενδιαφέρον και απόλυτα σχετικό με το θέμα μας (αν και απ΄ό,τι κατάλαβα αλλάξαμε θέμα...). Η παρακάτω διεύθυνση περιέχει μία παρουσίαση και κριτική του βιβλίου για όποιον ενδιαφέρεται...
http://www.protoporia.gr/protoporia/product.asp?sku=218108&mscssid=1K6LUCQ3MFPE8HHEP8LS124F0QF2CC09
Ενας βραβευμένος συγγραφέας σχολιάζει την κυοφορία και τη γέννηση ενός βιβλίου του. Θέμα προς συζήτηση... Το βρίσκω ενδιαφέρον...
http://www.tanea.gr//Article.aspx?d=20070502&nid=4634481
http://news.kathimerini.gr/4dcgi/_w_articles_civ_417298_25/02/2007_216879
Ξεκινά και η Έκθεση Βιβλίου Θεσσαλονίκης, από 17 έως τις 20 Μαϊου, η ιστοσελίδα: www.thessalonikibookfair.com
Ταμπούκι: Γιατί γράφουμε
http://www.enet.gr/online/online_hprint?q=%F4%E1%EC%F0%EF%FD%EA%E9&a=&id=50663580
Στα σημερινά ΝΕΑ έχει ένα άρθρο ο Γκαζμέντ Καπλάνι για βιβλιοκλάστες, βιβλιομανείς, βιβλιόφιλους. Η αναφορά στη βιβλιοθήκη του Έκο έχει τι σημασία της.
http://www.tanea.gr/Article.aspx?d=20070519&nid=4768994
Το site για το ελληνικό bookcrossing έχει ερευνητικό ενδιαφέρον
http://www.greekbc.gr
Κική Δημουλά: η ποιήτρια που έκλεισε έναν δρόμο
http://www.agelioforos.gr/archive/article.asp?date=5/14/2007&page=42
Προσθέτω στην ανοικτή συζήτηση περί ετερότητας την άποψη της Λένας Διβάνη
http://www.vimaideon.gr//Article.aspx?d=20070504&nid=4640297
Μία ενδιαφέρουσα έρευνα του ΕΚΕΒΙ για το προφίλ των αναγνωστών-καταναλωτών:
http://news.kathimerini.gr/4dcgi/_w_articles_civ_1_20/05/2007_227319
Μια παλιά, αλλά ενδιαφέρουσα συνέντευξη του Νάσου Βαγενά
http://kapodistriako.uoa.gr/stories/077_in_01/index.php?m=2
Καθώς έγραφα, καταλάβαινα ότι κάτι συμβαίνει. Ότι το βιβλίο ή θα ήταν ένα τίποτα ή θα ήταν κάτι πιο μεγάλο από μένα που δεν μπορώ να το συλλάβω», λέει ο Αντώνης Σουρούνης, που κέρδισε σε έναν μήνα δύο βραβεία μυθιστορήματος
http://www.tanea.gr//Article.aspx?d=20070502&nid=4634501
Τελικά αναρωτιέμαι αν ισχύει το "τερπόν μετά του ωφελίμου" σχετικά με την ανάγνωση των κόμικς. Συμφωνείτε με την άποψη του Γ. Μπότσου ότι:" μπορούν να λειτουργήσουν τα κόμικ στην εκπαίδευση φρέσκα και στη δικιά τους γλώσσα.";
http://portal.kathimerini.gr/4dcgi/_w_articles_kathextra_27_01/04/2007_186429
18.4.07
Χρήσιμα links
ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΕΣ ΣΕΛΙΔΕΣ
όλα τα Πανεπιστήμια της χώρας http://www.ypepth.gr/el_ec_page1047.htm
Ελληνικό Ανοικτό Πανεπιστήμιο http://www.eap.gr/
Ηλεκτρονικός Κόμβος του Κέντρου Ελληνικής Γλώσσας http://www.komvos.edu.gr/
Το περιοδικό του Κόμβου
http://www.komvos.edu.gr/periodiko/periodiko1st/default.htm
University of London Institute of Education http://www.ioe.ac.uk
Παιδαγωγική Εταιρεία Ελλάδος http://www.pee.gr
Ελληνική Σημειωτική Εταιρεία http://www.panteion.gr/~gskarp/semiotics
Πρόγραμμα Εκπαίδευσης Μουσουλμανοπαίδων:
http://www.ecd.uoa.gr/museduc
http://www.kleidiakaiantikleidia.net
http://www.media.uoa.gr/language/
Collaborative Action Research Network http://www.uea.ac.uk/care/carn
Basil Bernstein http://ioewebserver.ioe.ac.uk/ioe/cms/get.asp?cid=1397&1397_1=1698 http://www.ioe.ac.uk/library/archives/bb.html
National Association for the Teaching of English http://www.nate.org.uk/
English & Media Centre http://www.englishandmedia.co.uk
Ενδιαφέρον site για ετυμολογία και όχι μόνο http://www.asprilexi.com
Πρόγραμμα Μελίνα: εκπαίδευση και Πολιτισμός http://www.prmelina.gr
Διαδίκτυο και διδασκαλία http://www.netschoolbook.gr/
ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΙ-ΥΠΗΡΕΣΙΕΣ-ΥΠΟΥΡΓΕΙΑ
Παιδαγωγικό Ινστιτούτο: http://www.pi-schools.gr/
Υπουργείο Παιδείας: http://www.ypepth.gr/
Υπουργείο Παιδείας –Γενική Γραμματεία Εκπαίδευσης Ενηλίκων: http://www.gsae.edu.gr/
Υπουργείο Παιδείας -Γενική Γραμματεία Νέας Γενιάς: http://www.neagenia.gr/
Υπουργείο Πολιτισμού: http://www.culture.gr/
Ακαδημία Αθηνών: http://www.academyofathens.gr/
Εθνικό ΄Ιδρυμα Ερευνών: http://www.eie.gr/
ΕΚΚΕ http://www.ekke.gr/
Μορφωτικό Ίδρυμα της Εθνικής Τράπεζας http://www.miet.gr/web/default.htm
ΕΦΗΜΕΡΙΔΕΣ
http://www.saloniki.org/gr/magazine.htm
http://tovima.dolnet.gr/front_page.php
http://www.kathimerini.gr/
http://www.avgi.gr/nea-avgi/main_page.asp
http://www.enet.gr/online/online
http://ta-nea.dolnet.gr/front_page.php
http://www.epohi.gr/culture.html
http://www.ethnos.gr/
Θεσσαλονίκη
Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης http://www.filmfestival.gr/
Κρατική Ορχήστρα Θεσσαλονίκης http://www.tsso.gr/
Μέγαρο Μουσικής Θεσσαλονίκης http://www.tch.gr/
Κρατικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης http://www.greekstatemuseum.gr/
Μουσείο Φωτογραφίας Θεσσαλονίκης http://www.thmphoto.gr/
Τελλόγλειο Ίδρυμα Τεχνών www.auth.gr/teloglion
Φωτογραφικό Κέντρο Θεσσαλονίκης http://www.fkth.gr/
Μουσείο Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης http://www.cinemuseum.gr/
ΒΙΒΛΙΟΠΩΛΕΙΑ-ΕΚΔΟΤΙΚΟΙ ΟΙΚΟΙ
σελίδες του βιβλιοπωλείου «Πρωτοπορία» http://www.protoporia.gr/protoporia/
Εκδόσεις gutenberg-τυπωθήτω-Σπουδή- http://www.dardanosnet.gr
Εκδόσεις Νήσος http://www.nissos.gr/
ΠΕΡΙΟΔΙΚΑ
Το λογοτεχνικό περιοδικό Ρεύματα
http://www.livanis.gr/revmata/ravmata/index.htm
Ηλεκτρονικό λογοτεχνικό περιοδικό Διαπολιτισμός http://www.diapolitismos.gr/
Θέσεις http://www.theseis.com/
Σύγχρονη Ελληνική Ποίηση σελίδα που φτιάχνει ο συνάδελφος Χρήστος Δημάκης http://genesis.ee.auth.gr/dimakis/poetry.html
ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΙ
Hellenic Literature Society http://www.hri.org/hls
Αριάδνη http://greekcivil.ariadne-t.gr/modern.html
ΒΙΒΛΙΟΝΕΤ: http://www.biblionet.gr/
Εθνική Βιβλιοθήκη: http://www.nlg.gr/
Εθνικό Κέντρο Βιβλίου http://book.culture.gr/
http://www.ekebi.gr/Fakeloi/index.htm με δραστηριότητες που έφτιαξαν Αποστολίδου, Χοντολίδου, κ.λπ.
Εθνικό Κέντρο Τεκμηρίωσης : http://www.ekt.gr/
Ελληνικό Λογοτεχνικό Ιστορικό Αρχείο (ΕΛΙΑ) http://www.elia.org.gr/
Εντευκτήριο http://www.translatio.gr/entefktirio_gr.html
ΕΡΤ-ΒΙΒΛΙΟ: www.ert.gr/book
Εταιρεία Συγγραφέων: http://www.dedalus.gr/
Καγιαλής, Τάκης http://my.treeway.com/kayalis/
ΚΕΙΜΕΝΑ –Modern Greek literature on line http://members.tripod.com/~sarant_2/keimena.html
Λόγιος Ερμής http://logiosermis.phl.uoc.gr/
Σπουδαστήριο Νέου Ελληνισμού http://www.snhell.gr/
Σύνδεσμος Ελλήνων Λογοτεχνών Αυστραλίας http://www.vincet.net.au.hwaa/
Το βιβλίο στο Internet http://www.elea.gr/
όλα τα Πανεπιστήμια της χώρας http://www.ypepth.gr/el_ec_page1047.htm
Ελληνικό Ανοικτό Πανεπιστήμιο http://www.eap.gr/
Ηλεκτρονικός Κόμβος του Κέντρου Ελληνικής Γλώσσας http://www.komvos.edu.gr/
Το περιοδικό του Κόμβου
http://www.komvos.edu.gr/periodiko/periodiko1st/default.htm
University of London Institute of Education http://www.ioe.ac.uk
Παιδαγωγική Εταιρεία Ελλάδος http://www.pee.gr
Ελληνική Σημειωτική Εταιρεία http://www.panteion.gr/~gskarp/semiotics
Πρόγραμμα Εκπαίδευσης Μουσουλμανοπαίδων:
http://www.ecd.uoa.gr/museduc
http://www.kleidiakaiantikleidia.net
http://www.media.uoa.gr/language/
Collaborative Action Research Network http://www.uea.ac.uk/care/carn
Basil Bernstein http://ioewebserver.ioe.ac.uk/ioe/cms/get.asp?cid=1397&1397_1=1698 http://www.ioe.ac.uk/library/archives/bb.html
National Association for the Teaching of English http://www.nate.org.uk/
English & Media Centre http://www.englishandmedia.co.uk
Ενδιαφέρον site για ετυμολογία και όχι μόνο http://www.asprilexi.com
Πρόγραμμα Μελίνα: εκπαίδευση και Πολιτισμός http://www.prmelina.gr
Διαδίκτυο και διδασκαλία http://www.netschoolbook.gr/
ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΙ-ΥΠΗΡΕΣΙΕΣ-ΥΠΟΥΡΓΕΙΑ
Παιδαγωγικό Ινστιτούτο: http://www.pi-schools.gr/
Υπουργείο Παιδείας: http://www.ypepth.gr/
Υπουργείο Παιδείας –Γενική Γραμματεία Εκπαίδευσης Ενηλίκων: http://www.gsae.edu.gr/
Υπουργείο Παιδείας -Γενική Γραμματεία Νέας Γενιάς: http://www.neagenia.gr/
Υπουργείο Πολιτισμού: http://www.culture.gr/
Ακαδημία Αθηνών: http://www.academyofathens.gr/
Εθνικό ΄Ιδρυμα Ερευνών: http://www.eie.gr/
ΕΚΚΕ http://www.ekke.gr/
Μορφωτικό Ίδρυμα της Εθνικής Τράπεζας http://www.miet.gr/web/default.htm
ΕΦΗΜΕΡΙΔΕΣ
http://www.saloniki.org/gr/magazine.htm
http://tovima.dolnet.gr/front_page.php
http://www.kathimerini.gr/
http://www.avgi.gr/nea-avgi/main_page.asp
http://www.enet.gr/online/online
http://ta-nea.dolnet.gr/front_page.php
http://www.epohi.gr/culture.html
http://www.ethnos.gr/
Θεσσαλονίκη
Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης http://www.filmfestival.gr/
Κρατική Ορχήστρα Θεσσαλονίκης http://www.tsso.gr/
Μέγαρο Μουσικής Θεσσαλονίκης http://www.tch.gr/
Κρατικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης http://www.greekstatemuseum.gr/
Μουσείο Φωτογραφίας Θεσσαλονίκης http://www.thmphoto.gr/
Τελλόγλειο Ίδρυμα Τεχνών www.auth.gr/teloglion
Φωτογραφικό Κέντρο Θεσσαλονίκης http://www.fkth.gr/
Μουσείο Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης http://www.cinemuseum.gr/
ΒΙΒΛΙΟΠΩΛΕΙΑ-ΕΚΔΟΤΙΚΟΙ ΟΙΚΟΙ
σελίδες του βιβλιοπωλείου «Πρωτοπορία» http://www.protoporia.gr/protoporia/
Εκδόσεις gutenberg-τυπωθήτω-Σπουδή- http://www.dardanosnet.gr
Εκδόσεις Νήσος http://www.nissos.gr/
ΠΕΡΙΟΔΙΚΑ
Το λογοτεχνικό περιοδικό Ρεύματα
http://www.livanis.gr/revmata/ravmata/index.htm
Ηλεκτρονικό λογοτεχνικό περιοδικό Διαπολιτισμός http://www.diapolitismos.gr/
Θέσεις http://www.theseis.com/
Σύγχρονη Ελληνική Ποίηση σελίδα που φτιάχνει ο συνάδελφος Χρήστος Δημάκης http://genesis.ee.auth.gr/dimakis/poetry.html
ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΙ
Hellenic Literature Society http://www.hri.org/hls
Αριάδνη http://greekcivil.ariadne-t.gr/modern.html
ΒΙΒΛΙΟΝΕΤ: http://www.biblionet.gr/
Εθνική Βιβλιοθήκη: http://www.nlg.gr/
Εθνικό Κέντρο Βιβλίου http://book.culture.gr/
http://www.ekebi.gr/Fakeloi/index.htm με δραστηριότητες που έφτιαξαν Αποστολίδου, Χοντολίδου, κ.λπ.
Εθνικό Κέντρο Τεκμηρίωσης : http://www.ekt.gr/
Ελληνικό Λογοτεχνικό Ιστορικό Αρχείο (ΕΛΙΑ) http://www.elia.org.gr/
Εντευκτήριο http://www.translatio.gr/entefktirio_gr.html
ΕΡΤ-ΒΙΒΛΙΟ: www.ert.gr/book
Εταιρεία Συγγραφέων: http://www.dedalus.gr/
Καγιαλής, Τάκης http://my.treeway.com/kayalis/
ΚΕΙΜΕΝΑ –Modern Greek literature on line http://members.tripod.com/~sarant_2/keimena.html
Λόγιος Ερμής http://logiosermis.phl.uoc.gr/
Σπουδαστήριο Νέου Ελληνισμού http://www.snhell.gr/
Σύνδεσμος Ελλήνων Λογοτεχνών Αυστραλίας http://www.vincet.net.au.hwaa/
Το βιβλίο στο Internet http://www.elea.gr/
Βασική βιβλιογραφία για τη λογοτεχνία και τη διδασκαλία της
ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ ΓΙΑ ΤΗ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑ ΚΑΙ ΤΗ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑ ΤΗΣ
γενική βιβλιογραφία
(1975). «Λογοτεχνία και διδασκαλία», Ηριδανός, 1.
(1993) Η διδακτική της λογοτεχνίας στην Πρωτοβάθμια και Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση. Αθήνα: Πατάκης.
(1993) Η διδακτική της λογοτεχνίας στην Πρωτοβάθμια και Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση. Αθήνα: Πατάκης.
(1997). «Η λογοτεχνία στην εκπαίδευση», Μανδραγόρας, 16-17, Ιούνιος-Σεπτέμβριος, 72-100.
«Η Νεοελληνική Λογοτεχνία στη Μέση Εκπαίδευση», Διαβάζω, 86, 25-1-84, 58-68.
«Ο Roland Barthes απαντά στο περιοδικό Pratiques», Ηριδανός, 1, 1975, 209-216,
«Το μάθημα της λογοτεχνίας», το Δέντρο, 48-49, 1989.
«Το μάθημα της λογοτεχνίας», το Δέντρο, 56-57, 1990.
Anderson, Richard, κ.ά. (1994). Πώς να δημιουργήσουμε ένα έθνος από αναγνώστες/επιμ. Στέλλα Βοσνιάδου. Αθήνα: Gutenberg.
Eagleton, Terry (1989). Εισαγωγή στη θεωρία της λογοτεχνίας/μτφρ. Δημήτρης Τζιόβας. Αθήνα: Οδυσσέας, 94-149.
Escarpit, Denise (1995). Η παιδική και νεανική λογοτεχνία στην Ευρώπη: ιστορική επισκόπηση. Αθήνα: Καστανιώτης.
Hawthorn, Jeremy (1993). Ξεκλειδώνοντας το κείμενο: μία εισαγωγή στη θεωρία της λογοτεχνίας/μτφρ. Μαρία Αθανασοπούλου. Ηράκλειο: Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Κρήτης.
Manguel, Alberto (1997). Η ιστορία της ανάγνωσης/μτφρ. Λύο Καλοβρυνάς. Αθήνα: Νέα Σύνορα.
Sollers, Philip (1975). «Λογοτεχνία και διδασκαλία», Ηριδανός, 1, 331-333.
Williams, Raymond (1994). Κουλτούρα και ιστορία/μτφρ. Βενετία Αποστολίδου. Αθήνα: Γνώση.
Αναγνωστοπούλου, Διαμάντη (1997). «Η επαφή των μαθητών με τη λογοτεχνία μέσα από τα λογοτεχνικά κείμενα των σχολικών εγχειριδίων της Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης», Αντιτετράδια της Εκπαίδευσης, 46, 48-51.
Ανοικτό Πανεπιστήμιο (1985). Γλώσσα και Λογοτεχνία/μτφρ. Αλεξάνδρα Παπαθανασοπούλου. ΑΘήνα: Κουτσούμπος.
Αντλερ Μόρτιμερ Τζ. & Τ. Βαν Ντόρεν (1998). Πώς να διαβάζετε ένα βιβλίο/ μτφρ. Δημοσθένης Αυγερινός. Αθήνα: Πατάκης.
Αποστολίδου, Βενετία & Ελένη Χοντολίδου επιμ. (1999). Λογοτεχνία και εκπαίδευση. Αθήνα: τυπωθήτω-Γιώργος Δαρδανός.
Αποστολίδου, Βενετία (1997). Κριτήρια επιλογής λογοτεχνικών βιβλίων για σχολική χρήση. Αθήνα: Εθνικό Κέντρο Βιβλίου.
Αποστολίδου, Βενετία/Γρηγόρης Πασχαλίδης & Ελένη Χοντολίδου, «Η Λογοτεχνία στην εκπαίδευση: προϋποθέσεις για ένα νέο πρόγραμμα διδασκαλίας», Σύγχρονα Θέματα, 57, 1995, 78-85.
Βασιλαράκης, Ι.Ν. επιμ. (1998). Σύγχρονες οπτικές και προοπτικές της λογοτεχνίας για παιδιά και νέους. Αθήνα: τυπωθήτω.
Δάλλας, Γιάννης (1981). «Η [νεότερη] ποίηση στην εκπαίδευση», Πoλίτης, 45, 41-45.
Δουζένη, Κατερίνα (1989). «Η διδασκαλία της Λογοτεχνίας από αποσπάσματα: σκέψεις για μια νέα θεώρηση», Σεμινάριο 11, 88-101.
Ζερβού Αλεξάνδρα (1992). Λογοκρισία και αντιστάσεις στα κείμενα των παιδικών μας χρόνων: Ο Ροβινσώνας, η Αλίκη και το παραμύθι χωρίς όνομα. Ανάγνωση από μια ενήλικη. Αθήνα: Οδυσσέας.
Ζερβού Αλεξάνδρα (1997). Στη χώρα των θαυμάτων: το παιδικό ανάγνωσμα ως σημείο συνάντησης παιδιών ενηλίκων. Αθήνα: Πατάκης.
Καγιαλής, Τάκης (1994). «Η λογοτεχνία στη Μέση Εκπαίδευση: ο ρόλος της θεωρίας», Εντευκτήριο, 26, 67-81.
Κάλφας, Αντώνης (1993). Ο μαθητής ως αναγνώστης: λογοτεχνική θεωρία και διδακτική πράξη. Θεσσαλονίκη: τα Tραμάκια.
Κανατσούλη, Μένη (1997). Εισαγωγή στη θεωρία και κριτική της παιδικής λογοτεχνίας. Θεσσαλονίκη: University Studio Press.
Καρπόζηλου, Μάρθα (1994). Το Παιδί στη χώρα των βιβλίων. Αθήνα: Καστανιώτης.
Καψωμένος, Ερατοσθένης (1990). «Λογοτεχνία και εκπαίδευση», Δέντρο, 55, 10-17.
Κοκόλης, Ξ. κ.ά. (1978). Η διδασκαλία της σύγχρονης ποίησης στη Μέση Εκπαίδευση. Αθήνα: Εκπαιδευτήρια Ζηρίδη.
Μαρινάκου, Ευγενία (1995). Το κείμενο και η γοητεία της εξερεύνησής του: μία προσωπική ανάγνωση. Αθήνα: Επικαιρότητα.
Μαρωνίτης, Δημήτρης, N. (1987). Μέτρια και μικρά: περιοδικά και εφήμερα. Αθήνα: Κέδρος.
Μπίρκερτς, Σβεν (1997). Οι ελεγείες του Γουτεμβέργιου: η μοίρα της ανάγνωσης στην ηλεκτρονική εποχή/μτφρ. Λίλυ Εξαρχοπούλου. Αθήνα: Καστανιώτης.
Πάνος, Δημήτρης (1998). Η διδασκαλία της πεζογραφίας στη Μέση εκπαίδευση: μια πρόταση διδακτικής αξιοποίησης για το «Τέλος της μικρής μας πόλης» του Δημήτρη Χατζή. Αθήνα: Αρμός.
Πενάκ, Ντανιέλ (1996). Σαν ένα μυθιστόρημα/μτφρ. Ρένα Χάτχουτ. Αθήνα: Καστανιώτης.
Ποσλιανέκ, Κριστιάν (1996). Να δώσουμε στα παιδιά την όρεξη για διάβασμα/μτφρ. Στέση Αθήνη. Αθήνα: Καστανιώτης.
Πρακτικά Εβδομου Συμποσίου Ποίησης (1988). Η Ποίηση στην Παιδεία. Αθήνα: Γνώση.
Σουλιώτης, Μίμης (19952). Αλφαβητάριο για την ποίηση. Θεσσαλονίκη: Δεδούδης.
Σπινκ, Τζων (Spink, John). Τα παιδιά ως αναγνώστες/μτφρ. Κυριάκος Ντελόπουλος. Αθήνα: Καστανιώτης, 1989.
Συνέδριο του Σεριζί (1995). Η διδασκαλία της λογοτεχνίας/μτφρ. Ι.Ν. Βασιλαράκης. Αθήνα: Επικαιρότητα.
Φρυδάκη Ευαγγελία (2003). Η θεωρία της λογοτεχνίας στην πράξη της διδασκαλίας. Aθήνα: Κριτική.
Φρυδάκη Ευαγγελία (1999). Πέντε μελετήματα για τη θεωρία και την πράξη της διδασκαλίας. Αθήνα.
Χοντολίδου, Ελένη (1989). Το μάθημα της λογοτεχνίας στη Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση στην Αγγλία και την Ελλάδα: συγκριτική θεώρηση/αδημοσίευτη διδακτορική διατριβή. Θεσσαλονίκη: ΑΠΘ.
Χοντολίδου, Ελένη (1996). «Η λογοτεχνική κριτική και η διδακτική μεθοδολογία για τα λογοτεχνικά κείμενα της Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης: μία ανάγνωση άρθρων που δημοσιεύθηκαν σε περιοδικά για φιλολόγους (1975-1990)», στο Ελληνική Σημειωτική Εταιρία (1996). Σημειωτική + Εκπαίδευση (επιμ. Σταύρος Καμαρούδης & Ελένη Χοντολίδου). Θεσσαλονίκη: Παρατηρητής, 68-85.
Ιστορία της λογοτεχνίας-Ιστορίες της λογοτεχνίας
Αποστολίδου, Βενετία (1982). Ο Κωστής παλαμάς ιστορικός της νεοελληνικής λογοτεχνίας. Αθήνα: Θεμέλιο.
Βελουδής, Γιώργος (1992) «Ιστορία και ιστορικότητα της λογοτεχνίας», στο Βελουδής, Γιώργος Ψηφίδες: για μια θεωρία της λογοτεχνίας. Αθήνα: Γνώση.
Barthes, Roland (1982). «Ιστορία ή λογοτεχνία;» /μετ. Λίζυ Τσιριμώκου, Πολίτης, 47-48, 106-115.
Genette, Gerard (1985). «Λογοτεχνία και ιστορία», Συνέδριο του Σεριζί. Η διδασκαλία της λογοτεχνίας/μετ. Ι. Βασιλαράκης. Αθήνα: Επικαιρότητα, 95-103.
Moisan, Clement (1992). H λογοτεχνική ιστορία/μετ. Αριστέα Παρίση. Αθήνα: Καρδαμίτσας.
Λογοτεχνικός κανόνας-«Σχολικός λογοτεχνικός κανόνας»
Αποστολίδου, Βενετία (1990). «Αντιστάσεις και μεταμορφώσεις του λογοτεχνικού κανόνα: οι έλληνες μαρξιστές και η ιστορία της λογοτεχνίας», Ιστορικά, 12-13, 179-194.
Η λογοτεχνία ως θεσμός και ως μέρος της κουλτούρας, λογοτεχνία και ιδεολογία: η λογοτεχνία ως πηγή πολιτικών, θρησκευτικών και πολιτισμικών αξιών
Μαρωνίτης, Δημήτρης, N. (1987). Μέτρια και μικρά: περιοδικά και εφήμερα. Αθήνα: Κέδρος, 201-230.
Glucksmann, Christine & Claude Prevost (1977). Λογοτεχνία και ιδεολογία/μετ. Νίκος Κολοβός & Ντόρα Παπανικολάου. Αθήνα: Πύλη.
Glucksmann, Christine (1976). «Για τη σχέση λογοτεχνίας και ιδεολογίας»/μετ. Μαριάννα Δήτσα, Πολίτης, 5, 11-17.
Hall, John (1990). Η Κοινωνιολογία της λογοτεχνίας. Αθήνα: Gutenberg.
Διδασκαλία παραμυθιών. Εφαρμογή της μεθόδου του Vladimir Propp και της μεθόδου του Greimas
Φιλιππίδης, Σ.Ν. (1990). «Οι αφηγηματικές θεωρίες του A.J. Greimas», Σπείρα, 1, 34-45.
Μητσού, Μαριλίζα (1987). «Με αφορμή την ‘Μορφολογία του Παραμυθιού’ του Βλαντιμίρ Πρόπ», Πολίτης, 84, 67-77.
Ντάτση, Ευαγγελή (1982). «Η συμβολή του Vladimir Propp στη μελέτη της μορφολογίας του παραμυθιού», Πολίτης, 62, 35-44.
Propp, Vladimir (1983). «Μορφολογία του Παραμυθιού 1928: σύντομη εισαγωγή», Πολίτης, 63, 79-82.
Η έννοια της εγγραμματοσύνης (literacy): κοινωνικές προεκτάσεις
Ong, Walter (1997). Προφορικότητα και εγγραμματοσύνη/μτφρ. Κώστας Χατζηκυριάκου. Ηράκλειο: Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Κρήτης.
Η λογοτεχνία ως γλώσσα. Η γλώσσα της λογοτεχνίας
Μπαμπινιώτης, Γιώργος (1984). Γλωσσολογία και Λογοτεχνία: από την Τεχνική στην Τέχνη του Λόγου. Αθήνα.
Chevalier, Jean–Claude (1985). «Σημείωση για την παρέκκλιση», Συνέδριο του Σεριζί. Η διδασκαλία της λογοτεχνίας/μετ. Ι.Ν. Βασιλαράκης. Αθήνα: Επικαιρότητα, 165-170.
Eagleton, Terry (1989). Εισαγωγή στη θεωρία της λογοτεχνίας/μετ. Δημήτρης Τζιόβας. Αθήνα: Οδυσσέας, 94-149.
Εκο, Ουμπέρτο (1993). Τα όρια της ερμηνείας/μετ. Μαριάννα Κονδύλη. Αθήνα: Γνώση.
Mace, Gerard (1985). «Nα διδάξουμε την ποίηση για να ξαναμάθουμε στους μαθητές ανάγνωση», Συνέδριο του Σεριζί. Η διδασκαλία της λογοτεχνίας/μετ. Ι.Ν. Βασιλαράκης. Αθήνα: Επικαιρότητα, 189-199.
Riffaterre, Michael (1985). «Η εξήγηση των λογοτεχνικών φαινομένων», Συνέδριο του Σεριζί. Η διδασκαλία της λογοτεχνίας/μετ. Ι.Ν. Βασιλαράκης. Αθήνα: Επικαιρότητα, 135-164.
Todorov, Tzvetan (1995). Θεωρία λογοτεχνίας: κείμενα των Ρώσων φορμαλιστών/ μετ. Η.Π. Νικολούδης. Αθήνα: Οδυσσέας.
Θεωρίες λογοτεχνίας και προσεγγίσεις διδακτικών κειμένων: η θεωρία της ανάγνωσης
Κάλφας, Αντώνης (1993). Ο μαθητής ως αναγνώστης: λογοτεχνική θεωρία και διδακτική πράξη. Θεσσαλονίκη: τα Tραμάκια.
Τζιόβας, Δημήτρης (1983). «Η έννοια του αναγνώστη στη θεωρία της λογοτεχνίας», Πολίτης, 62, 78-87 και Τζιόβας, Δημήτρης (1987). Μετά την Αισθητική: θεωρητικές δοκιμές και ερμηνευτικές αναγνώσεις της Νεοελληνικής Λογοτεχνίας. Αθήνα: Γνώση, 223-258.
Τζιόβας, Δημήτρης (1987). «Από το συγγραφέα στον αναγνώστη: η κρίση του υποκειμένου στη θεωρία της λογοτεχνίας», Τζιόβας, Δημήτρης. Μετά την Αισθητική: θεωρητικές δοκιμές και ερμηνευτικές αναγνώσεις της Νεοελληνικής Λογοτεχνίας. Αθήνα: Γνώση, 219-221.
Eco, Umberto (1987). «Η ποιητική του ανοιχτού έργου»/μετ. Γρηγόρης Πασχαλίδης, Νεοελληνική Παιδεία, 9, 116-137.
Eco, Umberto (19932). Τα όρια της ερμηνείας/μετ. Μαριάννα Κονδύλη. Αθήνα: Γνώση.
Iser, Wolfang (1991). «Πρός μία λογοτεχνική ανθρωπολογία»/μετ. Στέφανος Ροζάνης, Λόγου Χάριν, 2, 3-24.
«Ανθρωπολογική απολογία της λογοτεχνίας» Συζήτηση με τον Wolfang Iser, Λόγου Χάριν, 1991, 2, 25-36.
Jauss, Robert Hans (1995[873]). Η θεωρία της πρόσληψης: τρία μελετήματα / μετ. Μίλτος Πεχλιβάνος. Αθήνα: Εστία.
Εθνική διάσταση της λογοτεχνίας
Αποστολίδου, Βενετία (1994). «Η συγκρότηση και οι σημασίες της ‘εθνικής’ λογοτεχνίας», Εταιρεία Σπουδών. ΄Εθνος-κράτος-εθνικισμός. Αθήνα: Σχολή Μωραΐτη.
Γιακοέλ, Γιομτώβ (1993). Απομνημονεύματα 1941-1943/εισαγωγή-επιμέλεια Φραγκίσκη Αμπατζοπούλου. Θεσσαλονίκη: Παρατηρητής.
Νικολόπουλος, Σάκης & Έφη Οικονομοπούλου (1991). «Μειονότητες και Εκπαίδευση», Αντιτετράδια της Εκπαίδευσης, 46, 66-67.
Μπαλιμπάρ, Ετιέν (1993). Τα όρια της Δημοκρατίας. Αθήνα: Πολίτης, 51-80.
Εξεταστική Επιτροπή για την άνοδο του φασισμού και του ρατσισμού στην Ευρώπη: έκθεση για τα αποτελέσματα των εργασιών/εισηγητής Δημήτριος Ευρυγένης. Δεκέμβριος 1985.
Μέσα Μαζικής Επικοινωνίας
Ζήρας, Αλέξης (1985). «Λογοτεχνία και Μαζικά Μέσα: ενημέρωση ή επικοινωνία;», Σύγχρονα Θέματα, 28, 43-45.
Μαρτινίδης, Πέτρος (1982). Συνηγορία παραλογοτεχνίας. Αθήνα: Πολύτυπο.
Μαρτινίδης, Πέτρος (1990). Κόμικς: τέχνη και τεχνικές της εικονογραφήγησης. Θεσσαλονίκη: ΑΣΕ.
Μεθόδευση της διδασκαλίας λογοτεχνίας. Προγραμματισμός, ομαδοποίηση–διαφοροποίηση, μέσα, αξιολόγηση των μαθητών
Κεχαγιόγλου, Γιώργος (1987). «Η διδασκαλία της παιδικής λογοτεχνίας στη ΣΕΛΔΕ και ΣΕΛΜΕ», Το Παιδικό Λογοτεχνικό Βιβλίο: έργο τέχνης; μέσο αγωγής; (Εισηγήσεις στο Α΄ Σεμινάριο του Κύκλου του Ελληνικού Παιδικού Βιβλίου. Θεσσαλονίκη, 18-20 Οκτωβρίου 1985). Θεσσαλονίκη: Πατάκης.
αξιολόγηση των μαθητών
Χοντολίδου, Ελένη (1999). «Η αξιολόγηση των μαθητών στο μάθημα της λογοτεχνίας: ένα βήμα μπροστά, δύο βήματα πίσω», ο Πολίτης, 63, 53-58.
Χοντολίδου, Ελένη (1999). «H αξιολόγηση των μαθητών στο μάθημα της Λογοτεχνίας», στο Αποστολίδου Βενετία & Ελένη Χοντολίδου επιμ. Λογοτεχνία και εκπαίδευση. Αθήνα: τυπωθήτω-Γιώργος Δαρδανός, 379-392.
Είναι διδακτή η λογοτεχνία;
Αμπατζοπούλου, Φραγκίσκη (1975). «Καλλιέπεια, φρονηματισμός ή λογοτεχνία;», Ηριδανός, 1, 109-112.
Αναγνωστάκης, Μανόλης (1981). «Η διδασκαλία της λογοτεχνίας στο σχολείο: συνέντευξη με τον ποιητή Μανόλη Αναγνωστάκη», Τεύχος, 1, 6-9.
Βαγενάς, Νάσος (1986). «Η ‘κρίση’ των Νέων Ελληνικών: απάντηση σ’ ένα άρθρο γιά τη γλώσσα», Δεκαπενθήμερος Πολίτης, 72, 33-34.
Γεωργουσόπουλος, Κ. «Σαλταδόροι», εφημ. τα Νέα, 9-9-86, 23.
Κοκόλης, Ξ.Α. (1986). «Η δήθεν κρίση των ‘Νέων Ελληνικών’: μία από-κριση, κι ίσως μία πρόταση γιά συγκρίσεις», Δεκαπενθήμερος Πολίτης, 73, 6/3/86, 48.
Κοκόλης, Ξ.Α. (1987) «Γιά τη διδασκαλία της λογοτεχνίας στα σχολεία», Δεκαπενθήμερος Πολίτης, 76, 89-90.
Μπελεζίνης, Αντρέας. «Η κρίση των Νέων Ελληνικών», Δεκαπενθήμερος Πολίτης, 71, 25/7/86, 42-45.
Παρίσης, Νικήτας (1990). «Είναι διδακτή η λογοτεχνία;», Δέντρο, 56-57, 46-49.
Alter, Jean (1985). «Πρός τι η διδασκαλία της λογοτεχνίας;», Συνέδριο του Σεριζί: Η διδασκαλία της λογοτεχνίας/μετ. Ι.Ν. Βασιλαράκης. Αθήνα: Επικαιρότητα, 63-74.
«Ο Roland Barthes απαντά στο περιοδικό Pratiques», Ηριδανός, 1, 1975, 209-216.
γενική βιβλιογραφία
(1975). «Λογοτεχνία και διδασκαλία», Ηριδανός, 1.
(1993) Η διδακτική της λογοτεχνίας στην Πρωτοβάθμια και Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση. Αθήνα: Πατάκης.
(1993) Η διδακτική της λογοτεχνίας στην Πρωτοβάθμια και Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση. Αθήνα: Πατάκης.
(1997). «Η λογοτεχνία στην εκπαίδευση», Μανδραγόρας, 16-17, Ιούνιος-Σεπτέμβριος, 72-100.
«Η Νεοελληνική Λογοτεχνία στη Μέση Εκπαίδευση», Διαβάζω, 86, 25-1-84, 58-68.
«Ο Roland Barthes απαντά στο περιοδικό Pratiques», Ηριδανός, 1, 1975, 209-216,
«Το μάθημα της λογοτεχνίας», το Δέντρο, 48-49, 1989.
«Το μάθημα της λογοτεχνίας», το Δέντρο, 56-57, 1990.
Anderson, Richard, κ.ά. (1994). Πώς να δημιουργήσουμε ένα έθνος από αναγνώστες/επιμ. Στέλλα Βοσνιάδου. Αθήνα: Gutenberg.
Eagleton, Terry (1989). Εισαγωγή στη θεωρία της λογοτεχνίας/μτφρ. Δημήτρης Τζιόβας. Αθήνα: Οδυσσέας, 94-149.
Escarpit, Denise (1995). Η παιδική και νεανική λογοτεχνία στην Ευρώπη: ιστορική επισκόπηση. Αθήνα: Καστανιώτης.
Hawthorn, Jeremy (1993). Ξεκλειδώνοντας το κείμενο: μία εισαγωγή στη θεωρία της λογοτεχνίας/μτφρ. Μαρία Αθανασοπούλου. Ηράκλειο: Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Κρήτης.
Manguel, Alberto (1997). Η ιστορία της ανάγνωσης/μτφρ. Λύο Καλοβρυνάς. Αθήνα: Νέα Σύνορα.
Sollers, Philip (1975). «Λογοτεχνία και διδασκαλία», Ηριδανός, 1, 331-333.
Williams, Raymond (1994). Κουλτούρα και ιστορία/μτφρ. Βενετία Αποστολίδου. Αθήνα: Γνώση.
Αναγνωστοπούλου, Διαμάντη (1997). «Η επαφή των μαθητών με τη λογοτεχνία μέσα από τα λογοτεχνικά κείμενα των σχολικών εγχειριδίων της Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης», Αντιτετράδια της Εκπαίδευσης, 46, 48-51.
Ανοικτό Πανεπιστήμιο (1985). Γλώσσα και Λογοτεχνία/μτφρ. Αλεξάνδρα Παπαθανασοπούλου. ΑΘήνα: Κουτσούμπος.
Αντλερ Μόρτιμερ Τζ. & Τ. Βαν Ντόρεν (1998). Πώς να διαβάζετε ένα βιβλίο/ μτφρ. Δημοσθένης Αυγερινός. Αθήνα: Πατάκης.
Αποστολίδου, Βενετία & Ελένη Χοντολίδου επιμ. (1999). Λογοτεχνία και εκπαίδευση. Αθήνα: τυπωθήτω-Γιώργος Δαρδανός.
Αποστολίδου, Βενετία (1997). Κριτήρια επιλογής λογοτεχνικών βιβλίων για σχολική χρήση. Αθήνα: Εθνικό Κέντρο Βιβλίου.
Αποστολίδου, Βενετία/Γρηγόρης Πασχαλίδης & Ελένη Χοντολίδου, «Η Λογοτεχνία στην εκπαίδευση: προϋποθέσεις για ένα νέο πρόγραμμα διδασκαλίας», Σύγχρονα Θέματα, 57, 1995, 78-85.
Βασιλαράκης, Ι.Ν. επιμ. (1998). Σύγχρονες οπτικές και προοπτικές της λογοτεχνίας για παιδιά και νέους. Αθήνα: τυπωθήτω.
Δάλλας, Γιάννης (1981). «Η [νεότερη] ποίηση στην εκπαίδευση», Πoλίτης, 45, 41-45.
Δουζένη, Κατερίνα (1989). «Η διδασκαλία της Λογοτεχνίας από αποσπάσματα: σκέψεις για μια νέα θεώρηση», Σεμινάριο 11, 88-101.
Ζερβού Αλεξάνδρα (1992). Λογοκρισία και αντιστάσεις στα κείμενα των παιδικών μας χρόνων: Ο Ροβινσώνας, η Αλίκη και το παραμύθι χωρίς όνομα. Ανάγνωση από μια ενήλικη. Αθήνα: Οδυσσέας.
Ζερβού Αλεξάνδρα (1997). Στη χώρα των θαυμάτων: το παιδικό ανάγνωσμα ως σημείο συνάντησης παιδιών ενηλίκων. Αθήνα: Πατάκης.
Καγιαλής, Τάκης (1994). «Η λογοτεχνία στη Μέση Εκπαίδευση: ο ρόλος της θεωρίας», Εντευκτήριο, 26, 67-81.
Κάλφας, Αντώνης (1993). Ο μαθητής ως αναγνώστης: λογοτεχνική θεωρία και διδακτική πράξη. Θεσσαλονίκη: τα Tραμάκια.
Κανατσούλη, Μένη (1997). Εισαγωγή στη θεωρία και κριτική της παιδικής λογοτεχνίας. Θεσσαλονίκη: University Studio Press.
Καρπόζηλου, Μάρθα (1994). Το Παιδί στη χώρα των βιβλίων. Αθήνα: Καστανιώτης.
Καψωμένος, Ερατοσθένης (1990). «Λογοτεχνία και εκπαίδευση», Δέντρο, 55, 10-17.
Κοκόλης, Ξ. κ.ά. (1978). Η διδασκαλία της σύγχρονης ποίησης στη Μέση Εκπαίδευση. Αθήνα: Εκπαιδευτήρια Ζηρίδη.
Μαρινάκου, Ευγενία (1995). Το κείμενο και η γοητεία της εξερεύνησής του: μία προσωπική ανάγνωση. Αθήνα: Επικαιρότητα.
Μαρωνίτης, Δημήτρης, N. (1987). Μέτρια και μικρά: περιοδικά και εφήμερα. Αθήνα: Κέδρος.
Μπίρκερτς, Σβεν (1997). Οι ελεγείες του Γουτεμβέργιου: η μοίρα της ανάγνωσης στην ηλεκτρονική εποχή/μτφρ. Λίλυ Εξαρχοπούλου. Αθήνα: Καστανιώτης.
Πάνος, Δημήτρης (1998). Η διδασκαλία της πεζογραφίας στη Μέση εκπαίδευση: μια πρόταση διδακτικής αξιοποίησης για το «Τέλος της μικρής μας πόλης» του Δημήτρη Χατζή. Αθήνα: Αρμός.
Πενάκ, Ντανιέλ (1996). Σαν ένα μυθιστόρημα/μτφρ. Ρένα Χάτχουτ. Αθήνα: Καστανιώτης.
Ποσλιανέκ, Κριστιάν (1996). Να δώσουμε στα παιδιά την όρεξη για διάβασμα/μτφρ. Στέση Αθήνη. Αθήνα: Καστανιώτης.
Πρακτικά Εβδομου Συμποσίου Ποίησης (1988). Η Ποίηση στην Παιδεία. Αθήνα: Γνώση.
Σουλιώτης, Μίμης (19952). Αλφαβητάριο για την ποίηση. Θεσσαλονίκη: Δεδούδης.
Σπινκ, Τζων (Spink, John). Τα παιδιά ως αναγνώστες/μτφρ. Κυριάκος Ντελόπουλος. Αθήνα: Καστανιώτης, 1989.
Συνέδριο του Σεριζί (1995). Η διδασκαλία της λογοτεχνίας/μτφρ. Ι.Ν. Βασιλαράκης. Αθήνα: Επικαιρότητα.
Φρυδάκη Ευαγγελία (2003). Η θεωρία της λογοτεχνίας στην πράξη της διδασκαλίας. Aθήνα: Κριτική.
Φρυδάκη Ευαγγελία (1999). Πέντε μελετήματα για τη θεωρία και την πράξη της διδασκαλίας. Αθήνα.
Χοντολίδου, Ελένη (1989). Το μάθημα της λογοτεχνίας στη Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση στην Αγγλία και την Ελλάδα: συγκριτική θεώρηση/αδημοσίευτη διδακτορική διατριβή. Θεσσαλονίκη: ΑΠΘ.
Χοντολίδου, Ελένη (1996). «Η λογοτεχνική κριτική και η διδακτική μεθοδολογία για τα λογοτεχνικά κείμενα της Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης: μία ανάγνωση άρθρων που δημοσιεύθηκαν σε περιοδικά για φιλολόγους (1975-1990)», στο Ελληνική Σημειωτική Εταιρία (1996). Σημειωτική + Εκπαίδευση (επιμ. Σταύρος Καμαρούδης & Ελένη Χοντολίδου). Θεσσαλονίκη: Παρατηρητής, 68-85.
Ιστορία της λογοτεχνίας-Ιστορίες της λογοτεχνίας
Αποστολίδου, Βενετία (1982). Ο Κωστής παλαμάς ιστορικός της νεοελληνικής λογοτεχνίας. Αθήνα: Θεμέλιο.
Βελουδής, Γιώργος (1992) «Ιστορία και ιστορικότητα της λογοτεχνίας», στο Βελουδής, Γιώργος Ψηφίδες: για μια θεωρία της λογοτεχνίας. Αθήνα: Γνώση.
Barthes, Roland (1982). «Ιστορία ή λογοτεχνία;» /μετ. Λίζυ Τσιριμώκου, Πολίτης, 47-48, 106-115.
Genette, Gerard (1985). «Λογοτεχνία και ιστορία», Συνέδριο του Σεριζί. Η διδασκαλία της λογοτεχνίας/μετ. Ι. Βασιλαράκης. Αθήνα: Επικαιρότητα, 95-103.
Moisan, Clement (1992). H λογοτεχνική ιστορία/μετ. Αριστέα Παρίση. Αθήνα: Καρδαμίτσας.
Λογοτεχνικός κανόνας-«Σχολικός λογοτεχνικός κανόνας»
Αποστολίδου, Βενετία (1990). «Αντιστάσεις και μεταμορφώσεις του λογοτεχνικού κανόνα: οι έλληνες μαρξιστές και η ιστορία της λογοτεχνίας», Ιστορικά, 12-13, 179-194.
Η λογοτεχνία ως θεσμός και ως μέρος της κουλτούρας, λογοτεχνία και ιδεολογία: η λογοτεχνία ως πηγή πολιτικών, θρησκευτικών και πολιτισμικών αξιών
Μαρωνίτης, Δημήτρης, N. (1987). Μέτρια και μικρά: περιοδικά και εφήμερα. Αθήνα: Κέδρος, 201-230.
Glucksmann, Christine & Claude Prevost (1977). Λογοτεχνία και ιδεολογία/μετ. Νίκος Κολοβός & Ντόρα Παπανικολάου. Αθήνα: Πύλη.
Glucksmann, Christine (1976). «Για τη σχέση λογοτεχνίας και ιδεολογίας»/μετ. Μαριάννα Δήτσα, Πολίτης, 5, 11-17.
Hall, John (1990). Η Κοινωνιολογία της λογοτεχνίας. Αθήνα: Gutenberg.
Διδασκαλία παραμυθιών. Εφαρμογή της μεθόδου του Vladimir Propp και της μεθόδου του Greimas
Φιλιππίδης, Σ.Ν. (1990). «Οι αφηγηματικές θεωρίες του A.J. Greimas», Σπείρα, 1, 34-45.
Μητσού, Μαριλίζα (1987). «Με αφορμή την ‘Μορφολογία του Παραμυθιού’ του Βλαντιμίρ Πρόπ», Πολίτης, 84, 67-77.
Ντάτση, Ευαγγελή (1982). «Η συμβολή του Vladimir Propp στη μελέτη της μορφολογίας του παραμυθιού», Πολίτης, 62, 35-44.
Propp, Vladimir (1983). «Μορφολογία του Παραμυθιού 1928: σύντομη εισαγωγή», Πολίτης, 63, 79-82.
Η έννοια της εγγραμματοσύνης (literacy): κοινωνικές προεκτάσεις
Ong, Walter (1997). Προφορικότητα και εγγραμματοσύνη/μτφρ. Κώστας Χατζηκυριάκου. Ηράκλειο: Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Κρήτης.
Η λογοτεχνία ως γλώσσα. Η γλώσσα της λογοτεχνίας
Μπαμπινιώτης, Γιώργος (1984). Γλωσσολογία και Λογοτεχνία: από την Τεχνική στην Τέχνη του Λόγου. Αθήνα.
Chevalier, Jean–Claude (1985). «Σημείωση για την παρέκκλιση», Συνέδριο του Σεριζί. Η διδασκαλία της λογοτεχνίας/μετ. Ι.Ν. Βασιλαράκης. Αθήνα: Επικαιρότητα, 165-170.
Eagleton, Terry (1989). Εισαγωγή στη θεωρία της λογοτεχνίας/μετ. Δημήτρης Τζιόβας. Αθήνα: Οδυσσέας, 94-149.
Εκο, Ουμπέρτο (1993). Τα όρια της ερμηνείας/μετ. Μαριάννα Κονδύλη. Αθήνα: Γνώση.
Mace, Gerard (1985). «Nα διδάξουμε την ποίηση για να ξαναμάθουμε στους μαθητές ανάγνωση», Συνέδριο του Σεριζί. Η διδασκαλία της λογοτεχνίας/μετ. Ι.Ν. Βασιλαράκης. Αθήνα: Επικαιρότητα, 189-199.
Riffaterre, Michael (1985). «Η εξήγηση των λογοτεχνικών φαινομένων», Συνέδριο του Σεριζί. Η διδασκαλία της λογοτεχνίας/μετ. Ι.Ν. Βασιλαράκης. Αθήνα: Επικαιρότητα, 135-164.
Todorov, Tzvetan (1995). Θεωρία λογοτεχνίας: κείμενα των Ρώσων φορμαλιστών/ μετ. Η.Π. Νικολούδης. Αθήνα: Οδυσσέας.
Θεωρίες λογοτεχνίας και προσεγγίσεις διδακτικών κειμένων: η θεωρία της ανάγνωσης
Κάλφας, Αντώνης (1993). Ο μαθητής ως αναγνώστης: λογοτεχνική θεωρία και διδακτική πράξη. Θεσσαλονίκη: τα Tραμάκια.
Τζιόβας, Δημήτρης (1983). «Η έννοια του αναγνώστη στη θεωρία της λογοτεχνίας», Πολίτης, 62, 78-87 και Τζιόβας, Δημήτρης (1987). Μετά την Αισθητική: θεωρητικές δοκιμές και ερμηνευτικές αναγνώσεις της Νεοελληνικής Λογοτεχνίας. Αθήνα: Γνώση, 223-258.
Τζιόβας, Δημήτρης (1987). «Από το συγγραφέα στον αναγνώστη: η κρίση του υποκειμένου στη θεωρία της λογοτεχνίας», Τζιόβας, Δημήτρης. Μετά την Αισθητική: θεωρητικές δοκιμές και ερμηνευτικές αναγνώσεις της Νεοελληνικής Λογοτεχνίας. Αθήνα: Γνώση, 219-221.
Eco, Umberto (1987). «Η ποιητική του ανοιχτού έργου»/μετ. Γρηγόρης Πασχαλίδης, Νεοελληνική Παιδεία, 9, 116-137.
Eco, Umberto (19932). Τα όρια της ερμηνείας/μετ. Μαριάννα Κονδύλη. Αθήνα: Γνώση.
Iser, Wolfang (1991). «Πρός μία λογοτεχνική ανθρωπολογία»/μετ. Στέφανος Ροζάνης, Λόγου Χάριν, 2, 3-24.
«Ανθρωπολογική απολογία της λογοτεχνίας» Συζήτηση με τον Wolfang Iser, Λόγου Χάριν, 1991, 2, 25-36.
Jauss, Robert Hans (1995[873]). Η θεωρία της πρόσληψης: τρία μελετήματα / μετ. Μίλτος Πεχλιβάνος. Αθήνα: Εστία.
Εθνική διάσταση της λογοτεχνίας
Αποστολίδου, Βενετία (1994). «Η συγκρότηση και οι σημασίες της ‘εθνικής’ λογοτεχνίας», Εταιρεία Σπουδών. ΄Εθνος-κράτος-εθνικισμός. Αθήνα: Σχολή Μωραΐτη.
Γιακοέλ, Γιομτώβ (1993). Απομνημονεύματα 1941-1943/εισαγωγή-επιμέλεια Φραγκίσκη Αμπατζοπούλου. Θεσσαλονίκη: Παρατηρητής.
Νικολόπουλος, Σάκης & Έφη Οικονομοπούλου (1991). «Μειονότητες και Εκπαίδευση», Αντιτετράδια της Εκπαίδευσης, 46, 66-67.
Μπαλιμπάρ, Ετιέν (1993). Τα όρια της Δημοκρατίας. Αθήνα: Πολίτης, 51-80.
Εξεταστική Επιτροπή για την άνοδο του φασισμού και του ρατσισμού στην Ευρώπη: έκθεση για τα αποτελέσματα των εργασιών/εισηγητής Δημήτριος Ευρυγένης. Δεκέμβριος 1985.
Μέσα Μαζικής Επικοινωνίας
Ζήρας, Αλέξης (1985). «Λογοτεχνία και Μαζικά Μέσα: ενημέρωση ή επικοινωνία;», Σύγχρονα Θέματα, 28, 43-45.
Μαρτινίδης, Πέτρος (1982). Συνηγορία παραλογοτεχνίας. Αθήνα: Πολύτυπο.
Μαρτινίδης, Πέτρος (1990). Κόμικς: τέχνη και τεχνικές της εικονογραφήγησης. Θεσσαλονίκη: ΑΣΕ.
Μεθόδευση της διδασκαλίας λογοτεχνίας. Προγραμματισμός, ομαδοποίηση–διαφοροποίηση, μέσα, αξιολόγηση των μαθητών
Κεχαγιόγλου, Γιώργος (1987). «Η διδασκαλία της παιδικής λογοτεχνίας στη ΣΕΛΔΕ και ΣΕΛΜΕ», Το Παιδικό Λογοτεχνικό Βιβλίο: έργο τέχνης; μέσο αγωγής; (Εισηγήσεις στο Α΄ Σεμινάριο του Κύκλου του Ελληνικού Παιδικού Βιβλίου. Θεσσαλονίκη, 18-20 Οκτωβρίου 1985). Θεσσαλονίκη: Πατάκης.
αξιολόγηση των μαθητών
Χοντολίδου, Ελένη (1999). «Η αξιολόγηση των μαθητών στο μάθημα της λογοτεχνίας: ένα βήμα μπροστά, δύο βήματα πίσω», ο Πολίτης, 63, 53-58.
Χοντολίδου, Ελένη (1999). «H αξιολόγηση των μαθητών στο μάθημα της Λογοτεχνίας», στο Αποστολίδου Βενετία & Ελένη Χοντολίδου επιμ. Λογοτεχνία και εκπαίδευση. Αθήνα: τυπωθήτω-Γιώργος Δαρδανός, 379-392.
Είναι διδακτή η λογοτεχνία;
Αμπατζοπούλου, Φραγκίσκη (1975). «Καλλιέπεια, φρονηματισμός ή λογοτεχνία;», Ηριδανός, 1, 109-112.
Αναγνωστάκης, Μανόλης (1981). «Η διδασκαλία της λογοτεχνίας στο σχολείο: συνέντευξη με τον ποιητή Μανόλη Αναγνωστάκη», Τεύχος, 1, 6-9.
Βαγενάς, Νάσος (1986). «Η ‘κρίση’ των Νέων Ελληνικών: απάντηση σ’ ένα άρθρο γιά τη γλώσσα», Δεκαπενθήμερος Πολίτης, 72, 33-34.
Γεωργουσόπουλος, Κ. «Σαλταδόροι», εφημ. τα Νέα, 9-9-86, 23.
Κοκόλης, Ξ.Α. (1986). «Η δήθεν κρίση των ‘Νέων Ελληνικών’: μία από-κριση, κι ίσως μία πρόταση γιά συγκρίσεις», Δεκαπενθήμερος Πολίτης, 73, 6/3/86, 48.
Κοκόλης, Ξ.Α. (1987) «Γιά τη διδασκαλία της λογοτεχνίας στα σχολεία», Δεκαπενθήμερος Πολίτης, 76, 89-90.
Μπελεζίνης, Αντρέας. «Η κρίση των Νέων Ελληνικών», Δεκαπενθήμερος Πολίτης, 71, 25/7/86, 42-45.
Παρίσης, Νικήτας (1990). «Είναι διδακτή η λογοτεχνία;», Δέντρο, 56-57, 46-49.
Alter, Jean (1985). «Πρός τι η διδασκαλία της λογοτεχνίας;», Συνέδριο του Σεριζί: Η διδασκαλία της λογοτεχνίας/μετ. Ι.Ν. Βασιλαράκης. Αθήνα: Επικαιρότητα, 63-74.
«Ο Roland Barthes απαντά στο περιοδικό Pratiques», Ηριδανός, 1, 1975, 209-216.
Βιβλιογραφία στο γραφείο της διδάσκουσας
ΔΙΔΑΚΤΙΚΗ ΤΗΣ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑΣ
0. ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΕΣ ΘΕΩΡΙΕΣ ΧΡΗΣΙΜΕΣ ΓΙΑ ΤΗ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑ ΤΗΣ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑΣ
1. ΕΝΝΟΙΕΣ–ΚΛΕΙΔΙΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΗ ΤΗΣ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑΣ
2. Η ΛΟΓΟΤΕΧNΙΑ ΚΑΙ Η ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑ ΤΗΣ
3. ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΕΙΣ ΤΗΣ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑΣ
4. ΜΕΘΟΔΕΥΣΗ ΤΗΣ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑΣ
5. TO ΜΑΘΗΜΑ
6. Ο ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΣ
7. Ο ΜΑΘΗΤΗΣ
8. ΛΕΞΙΚΑ–ΒΟΗΘΗΜΑΤΑ
9. ΕΠΙΣΗΜΕΣ ΠΡΟΔΙΑΓΡΑΦΕΣ ΓΙΑ ΤΟ ΜΑΘΗΜΑ (επίσημα ντοκουμέντα)
0. ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΕΣ ΘΕΩΡΙΕΣ ΧΡΗΣΙΜΕΣ ΓΙΑ ΤΗ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑ ΤΗΣ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑΣ
1. ΕΝΝΟΙΕΣ–ΚΛΕΙΔΙΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΗ ΤΗΣ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑΣ
1.1. Δημιουργικότητα–φαντασία
1.2. Literacy (εγγραματοσύνη, μόρφωση)
1.3. Ανάγνωση–γραφή–ακρόαση–ομιλία
1.4. Λογοτεχνικής γλώσσα–γλώσσα και λογοτεχνία
1.5. Θεωρία της ανάγνωσης–πρόσληψη
1.6. Διαμόρφωση της υποκειμενικότητας εκπαιδευτικών–
2. Η ΛΟΓΟΤΕΧNΙΑ ΚΑΙ Η ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑ ΤΗΣ
2.1. Η λογοτεχνία ως θεσμός (σχέση με άλλους θεσμούς)
2.2. Η λογοτεχνία ως μέρος της κουλτούρας (σχέση με άλλες τέχνες και με τον τρόπο ζωής) (Cultural Studies εν μέρει εδώ)
2.3. Είναι διδακτή η λογοτεχνία;
2.4. Η λογοτεχνία στην εκπαίδευση–γενικά
2.5. Η ιστορία του μαθήματος–σκοποί
3. ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΕΙΣ ΤΗΣ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑΣ
3.1. Λογοτεχνικός κανόνας (η συγκρότησή του, η λειτουργία του, η σχέση του με την έννοια της παράδοσης / literary heritage)– σχολικός λογοτεχνικός κανόνας
3.2. Ιστορία της λογοτεχνίας (τι είδους ιστορία; Θεωρία, ερμηνεία, ή ιστορία της λογοτεχνίας;)
3.3. Εθνική διάσταση της λογοτεχνίας (η λογοτεχνία ως μέρος της εθνικής ταυτότητας. Η λογοτεχνία στο πλαίσιο της πολυ–πολιτισμικής κοινωνίας)
3.4. Λογοτεχνία και ιδεολογία (η λογοτεχνία ως πηγή πολιτικών, θρησκευτικών και γενικά πολιτισμικών αξιών)
3.5. Λογοτεχνία και κοινωνία (διαφοροποίηση της λειτουργίας της ανάλογα με τις ταξικές ή φυλετικές διαφορές)
3.6. Λογοτεχνία και Μ.Μ.Ε. (ο ρόλος της εικόνας)
4. ΜΕΘΟΔΕΥΣΗ ΤΗΣ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑΣ (το πρόγραμμά μας)
4.0. Γενικά
4.1. σκοποί–στόχοι του μαθήματος
4.2. περιεχόμενο
4.3. προγραμματισμός
4.4. μέσα
4.5. διαφοροποίηση
4.6. ομαδοποίηση
4.7. μεθόδευση
5. ΤΟ ΜΑΘΗΜΑ
5.0. Γενικά για το μάθημα της λογοτεχνίας
5.1. σχέση / όρια του μαθήματος της λογοτεχνίας με άλλα μαθήματα–επιστήμες
5.2. μοντέλα διδασκαλίας του
5.3 θέση του στο πρόγραμμα
6. Ο ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΣ
6.0. H επιστήμη της Φιλολογίας
6.1. ποιός διδάσκει το μάθημα (βασική εκπαίδευση, επιμόρφωση )
6.2. τα βοηθήματά του
6.3. συνδικαλιστικοί φορείς (διαμόρφωση της υποκειμενικότητάς του)
7. Ο ΜΑΘΗΤΗΣ
8. ΛΕΞΙΚΑ–ΒΟΗΘΗΜΑΤΑ
9. ΕΠΙΣΗΜΕΣ ΠΡΟΔΙΑΓΡΑΦΕΣ ΓΙΑ ΤΟ ΜΑΘΗΜΑ (επίσημα ντοκουμέντα)
0. ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΕΣ ΘΕΩΡΙΕΣ ΧΡΗΣΙΜΕΣ ΓΙΑ ΤΗ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑ ΤΗΣ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑΣ
1. ΕΝΝΟΙΕΣ–ΚΛΕΙΔΙΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΗ ΤΗΣ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑΣ
1.1. Δημιουργικότητα–φαντασία
1.2. Literacy (εγγραματοσύνη, μόρφωση)
1.3. Ανάγνωση–γραφή–ακρόαση–ομιλία
1.3.1. ανάγνωση
1.3.2. γραφή
1.3.3. ακρόαση
1.3.4. ομιλία
1.4. λογοτεχνική γλώσσα–γλώσσα και λογοτεχνία
1.6. Θεωρία της ανάγνωσης–πρόσληψη
2. Η ΛΟΓΟΤΕΧNΙΑ ΚΑΙ Η ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑ ΤΗΣ
2.1. Η λογοτεχνία ως θεσμός (σχέση με άλλους θεσμούς)
2.2. Η λογοτεχνία ως μέρος της κουλτούρας (σχέση με άλλες τέχνες και με τον τρόπο ζωής)
2.3. Είναι διδακτή η λογοτεχνία;
2.4. Η λογοτεχνία στην εκπαίδευση–γενικά
2.5. Η ιστορία του μαθήματος–σκοποί
3. ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΕΙΣ ΤΗΣ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑΣ
3.1. Λογοτεχνικός κανόνας (η συγκρότησή του, η λειτουργία του, η σχέση του με την έννοια της παράδοσης)– σχολικός λογοτεχνικός κανόνας
3.2. Ιστορία της λογοτεχνίας (τι είδους ιστορία; Θεωρία, ερμηνεία, ή ιστορία της λογοτεχνίας;)
3.3. Εθνική διάσταση της λογοτεχνίας (η λογοτεχνία ως μέρος της εθνικής ταυτότητας. Η λογοτεχνία στο πλαίσιο της πολυ–πολιτισμικής κοινωνίας)
3.3.1. διγλωσσία
3.4. Λογοτεχνία και ιδεολογία (η λογοτεχνία ως πηγή πολιτικών, θρησκευτικών και γενικά πολιτισμικών αξιών)
3.5. Λογοτεχνία και κοινωνία (διαφοροποίηση της λειτουργίας της ανάλογα με τις ταξικές ή φυλετικές διαφορές)
3.5.1. ταξικές διαφορές
3.5.2. ρατσισμός
3.5.3. σεξισμός
3.6. Λογοτεχνία και Μ.Μ.Ε. (ο ρόλος της εικόνας)
3.6.1. Cultural Studies
3.6.2. παραλογοτεχνία, comics
4. ΜΕΘΟΔΕΥΣΗ ΤΗΣ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑΣ
4.0.0. είδη
4.0. Γενικά
4.0.1. ποίηση
4.0.2. πεζογραφία
4.0.2.1. narrative
4.0.2.2. παραμύθια
4.1. σκοποί–στόχοι του μαθήματος
4.2. περιεχόμενο
4.2.1. διδακτικά βιβλία
4.2.2. βοηθήματα
4.2.3. Επιλογή κειμένων (κριτήρια επιλογής)
4.2.4. integrated studies
4.2.5. genre theory
4.3. προγραμματισμός
4.4. μέσα
4.5. διαφοροποίηση (ανάλογα με τα λογοτεχνικά είδη, τη σύνθεση του ακροατηρίου)
4.6. ομαδοποίηση
4.7. μεθόδευση
4.7.1. Τυπική Εκπαίδευση
4.7.1.1. Πρωτοβάθμια
4.7.1.1.1. παιδική λογοτεχνία
4.7.1.2. Δευτεροβάθμια
4.7.1.2.1. Γενική
4.7.1.2.2. Τεχνική
4.7.1.2.3. Επαγγελματική
4.7.1.3. Τριτοβάθμια
4.7.2. Ατυπη Εκπαίδευση–Εκπαίδευση Ενηλίκων
ΝΕΛΕ
4.7.3. είδη μεθόδευσης
4.7.3.1. project
4.7.3.2. games
4.7.3.3. autobiography
4.7.3.4. community
[και άλλα, λ.χ. making our own books, critical literacy, the classroom as a writing workshop, collaborative learning, shared reading in the classroom, mixed–ability classrooms, special needs, creating a community of writers in the classroom, dyslexia]
4.8. αξιολόγηση των μαθητών
4.8.1. Πρωτοβάθμια
4.8.2. Δευτεροβάθμια
4.8.3. Τριτοβάθμια
5. ΤΟ ΜΑΘΗΜΑ
5.0. Γενικά
5.1. σχέση / όρια του μαθήματος της λογοτεχνίας με άλλα μαθήματα–επιστήμες
5.1.1. Γλώσσα–Γλωσσολογία
5.1.2. Media
5.1.3. Information Technology / computer literacy
5.1.4. Drama
5.1.5. Grammar
5.1.6. λογοτεχνία και Ιστορία
5.2. μοντέλα διδασκαλίας του μαθήματος
5.3. θέση του μαθήματος στο πρόγραμμα
6. Ο ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΣ
6.0. H επιστήμη της Φιλολογίας
6.1. ποιός διδάσκει το μάθημα (βασική εκπαίδευση, επιμόρφωση )
6.2. τα βοηθήματά του
6.3. συνδικαλιστικοί φορείς (διαμόρφωση της υποκειμενικότητάς του)
7. Ο ΜΑΘΗΤΗΣ
8. ΛΕΞΙΚΑ–ΒΟΗΘΗΜΑΤΑ
9. ΕΠΙΣΗΜΕΣ ΠΡΟΔΙΑΓΡΑΦΕΣ ΓΙΑ ΤΟ ΜΑΘΗΜΑ (επίσημα ντοκουμέντα)
(κατά χώρα και κατά περίοδο)
1. Ελλάδα
2. Μεγάλη Βρεταννία
ΔΙΔΑΚΤΙΚΗ ΤΗΣ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑΣ
0. ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΕΣ ΘΕΩΡΙΕΣ ΧΡΗΣΙΜΕΣ ΓΙΑ ΤΗ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑ ΤΗΣ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑΣ
Bernstein, Basil. “On the classification and framing of educational knowledge”, Class Codes and Control / 1: Theoretical Studies towards a Sociology of Language. London: RKP,
Britton, James. “Vygotsky's Contribution to Pedagogical Theory”, English in Education, 1987, 21 3), 22–26.
1. ΕΝΝΟΙΕΣ–ΚΛΕΙΔΙΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΗ ΤΗΣ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑΣ
1.1. Δημιουργικότητα–φαντασία
Abbs, Peter (1977). “English Teaching: An Expressive Discipline”, English in Education, 11(3), 49–56.
Britton, James (1997). “The role of phantasy”, Meek, Margaret και Aiden Warlow eds. The cool web: the pattern of Children's reading. London: Bodley Head, 40–47.
Brodsky–Chenfeld, Mimi (1978). Teaching Language Arts Creatively. New York: Harcourt Brace Jovanovich.
Chevreau, M. (1986). “The Essential Image: Ideas towards the Development of Imagination in English Teaching”, English in Education, 20(3), 40–59.
Doherty, Berlie (1994). “The Power and Magic of the Language of the Imagination”, Nate News, Summer 1994, 14–15.
Freeman, James et al. (1968). Creativity: a selective review of research. London: Society for Research into Higher Education.
Kagan, Jerome ed. (1967). Creativity and learning. Boston: Houghton Mifflin Company.
Lowenfeld, Victor και Lambert W. Brittain (19756). Creative Mental Growth. New York: Macmillan.
Michael, William B. ed. (1968). Teaching for Creative Endeavour. Bloomington: Indiana University Press.
Offord, Martyn (1985). “The use of guided fantasy in the study of literature”, English in Education, 19(1), 54–63.
Taylor, Calvin W. ed. (1964). Creativity: progress and potential. New York: McGraw–Hill.
Williams, Raymond (1994). Κουλτούρα και ιστορία / μτφρ. Βενετία Αποστολίδου. Αθήνα: Γνώση.
1. 2. Literacy (εγγραματοσύνη, μόρφωση)
Allen, David. “English, whose English?”. National Association for Advisers in English, s.a.
Ball, Stephen (1990). “Literacy, Politics and the Teaching of English”, Goodson, Ivor και Peter Medway, eds. Bringing English to Order. London: The Falmer Press, 1990, 197–241.
Eisenstein, E.L. “The Impact of Printing on European Education:, Musgrave, P.W. ed. Sociology, History and Education. London: Methuen, 1970, 87–95.
Gee, James. Social Lingusitics and Literacies: ideology in discources. London: Falmer, 1990, κεφ. 2, 3, 5.
Goody, J. και I. Watt. “Literate Culture: some general considerations”, Musgrave, P.W. ed. Sociology, History and Education. London: Methuen, 1970, 75–86.
Hoggart, David (1982). An English Temper: essays on education, culture and communications. London: Chatto και Windus.
Howes, David (1993). “The Importance of Coaching Apprentices: a Teacher Responds to the Teaching English Literacy Report”, English in Australia, 105, 66–71.
Kimberley, Keith / Meek, Margaret και Jane Miller eds. New Readings: contributions to an understanding of Literacy. London: AκαιC black, 1992.
Kress, Gunther (1995). Writing the future: English and the making of a culture of innovation. NATE.
Lenke, J.L. “Critical Social Literacy for the New century”, English in Australia, 105, 1993, 9–15.
Littlefair, Alison B. ed. (1994). Literacy for Life. United Kingdom Reading Association.
Luke, Allan. “Literacy Education and Teachers' Work: Keywords”, English in Australia, 105, 1993, 44–53.
National Association for the Teaching of English. Learning to be Literate in a Democratic Society. Sheffield: NATE, s.a.
Meek, Margaret ed. On being literate. London: The Bodley Head, 1991.
Richmond, John ed. English Schools: what Teachers really try to do. London: Language in Inner–city Schools, 1983.
Rosen, Harold. Language and Literacy in Our Schools. University of London Institute of Education: 1975.
Satow Freda και Bill Gatherer (1992). Literacy without frontiers: Proceedings of the 7th European and 28th United Kingdom Reading Association Annual Conference at Heriot–Watt University, Edinburgh, July 1991. United Kingdom Reading Association.
Wells, Gordon. “Language, Literacy and Education”, Wells. Gordon et al. Learning through interaction: the study of language development. Cambridge: Camgridge University Press, 1981, 240–276.
1. 3. Ανάγνωση–γραφή–ακρόαση–ομιλία
(θεωρητικά, προσέγγιση, εφαρμογές)
έλληνες συγγραφείς
ξένοι συγγραφείς
Abbs, Peter. “Art Response in Reading and Writing”, Harrison, Bernard ed. English Studies 11–18: an arts–based approach. London: Hodder and Stoughton, 1983, 29–41.
Adams, Anthony και John Pearce. Every English Teacher. Oxford: Oxford University Press, 1974.
Carter, Barbara και Chris Morris. “That writing's my story”, English in Education, 1989, 23(2), 65–73.
Muller, Herbart. The Uses of English: guidelines for the Teaching of English from the Anglo–American Conference at Dartmouth College. New York / London: Holt, Reinhart and Winston, 1967.
Owens, Graham και Micahael Marland. The Practice of English Teaching. Glascow και London: Blackie, 1970.
Richmond, John ed. English Schools: what Teachers really try to do. London: Language in Inner–city Schools, 1983.
1.3.1. ανάγνωση
Atkinson, Judith. “How Children Read Poems at Different Ages”, English in Education, 1985, 19(1), 24–34.
Bennett, Jill (1984). “Reading: how parents can help”, 18(1), 41–45.
Craig, George. “Reading: who is doing what to whom?”, Josipovici, Gabriel ed. The Modern English Novel: the reader, the writer and the work. London: Open Books, 1976, 15–36.
Department of Education and Science. A Language for Life: report of the Committee of Inquiry appointed by the Secretary of State for Education and Science under the Chairmanship of Sir Allan Bullock F.B.A. London: HMSO, 1975.
Dombey, Henrietta. “Reading for real from the Start”, English in Education, 1987, 21(2), 12–19.
Dombey, Henrietta. Words and worlds: reading in the early years of school. York: NATE, 1992.
Harding, P.W. “Psychological processes in the reading of fiction”, Meek, Margaret και Aiden Warlow eds. The cool web: the pattern of Children's reading. London: Bodley Head, 1977, 58–72.
Ηawthorn, Jeremy. Ξεκλειδώνοντας το κείμενο: μία εισαγωγή στη θεωρία της λογοτεχνίας / μτφρ. Μαρία Αθανασοπούλου. Ηράκλειο: Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Κρήτης, 1993.
Lee, V.J. English Literature in Schools. Milton Keynes: Open University Press, 1986.
Lewis–Butler, Helen. “Three Readers Reading: Responses to A Level”, English in Education, 1987, 21(2), 32–42.
McLeod, Rosetta. “Exploring Books”, English in Education, 1987, 21(2), 26–31.
Meek, Margaret. Learning to Read. London: The Bodley Head, 1982.
Minns, Hillary. “Jaspal's Story: Learning to read at Home and at School”, English in Education, 1988, 22(3), 40–47.
Moon, Cliff (1984). “Recent developments in the teaching of reading”, English in Education, 18(1), 20–27.
Moon, Cliff. “Critical Reflections”, Language and Learning, 5, 1991, 7–8.
Moy, Bob και Mike Raleigh. “Reading Information”, English Magazine, 1983, 11, 27–35.
National Association for the Teaching of English. Helping your child with reading and writing. Sheffield: NATE, s.a.
Nightingale, Peter και Jeff Morton. “Bok Flood”, English in Education, 1986, 20(3), 12–19.
Owens, Graham και Michael Marland. The Practice of English Teaching. Glascow και London: Blackie, 1970.
Paice, Shirley (1984). “Reading to learn”, English in Education, 18(1), 3–8.
Προυστ, Μ. Διαβάζοντας / μτφρ. Π. Παπαδόπουλος–Κ. Τσιταράκης. Αθήνα: Εστία, 1985.
Rosenblatt, Louise Michelle. Literature as exploration. London: Heineman, 1968.
Smith, Frances. Reading the Bear Facts: Information books and learning in the primary classroom”, English in Education, 1992, 26(1), 17–25.
Σπινκ, Τζων (Spink, John). Τα παιδιά ως αναγνώστες / μτφρ. Κυριάκος Ντελόπουλος. Αθήνα: Καστανιώτης, 1989.
Whitehead, Marian. “Reading–caught or taught? Some issues involved in changed approaches to the teaching of Reading”, English in Education, 1987, 21(2), 20–25.
Whitehead, Marian. “Failures, Cranks and Fads: Revisting the Reading Debate”, English in Education, 1992, 26(1), 3–14.
1.3.2. γραφή Bullock, Kress, Valerie γυναίκα κριτική στον piaget, Smith
ελληνόγλωσση
Μπαρτ Ο βαθμός μηδέν της γραφής
Μπαρτ / Ναντώ
Σαρτρ
ξενόγλωσση
Allen, David. “English, whose English?”. National Association for Advisers in English, s.a.
Barthes, Roland. O βαθμός μηδέν της γραφής / μτφρ. Κώστας Παπαγεωργίου. Αθήνα: Εκδόσεις 70, 1971. [Le degr zιro de l'ιcriture (1953)]
Barthes, Roland και Maurice Nadeau. Για τη λογοτεχνία / μτφρ. Γιάννης Εμίρης. Αθήνα: Ερατώ, 1982.
Dawes, Lorraine (1995). Writing the drafting process: an examination of drafting in pupils’ writing. NATE.
Evans, Janet. “P.S. Timmy's Front Teeth Have Fallen Out”, Language and Learning, 7, 1991, 28–30.
Fox, Barry. “I Think” Therefore I am: Exploratory Writing from an “O” Level Reject”, English in Education, 1985, 19(2), 45–48.
Fisher, Ros και Heather Sommerwill. “Writing like a reader”, English in Education, 1990, 24(3), 36–43.
Hackman, Susan. Responding in writing: the use of exploratory writing in the literature classroom. Exeter: NATE, 1987.
Ηawthorn, Jeremy. Ξεκλειδώνοντας το κείμενο: μία εισαγωγή στη θεωρία της λογοτεχνίας / μτφρ. Μαρία Αθανασοπούλου. Ηράκλειο: Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Κρήτης, 1993.
Hunter–Carsch, Morag / Binns, Richard και Judy Sobey. “Creating Young Writers: Getting into redrafting”, Language and Learning, 5, 1991, 9–12.
Kress Learning to write
Leney, David. “The spelling–writing connection”, Language and Learning, 7, 1991, 17–19.
Meier, Daniel. “Moments of Voice in the Writing of Young Children”, English in Education, 1988, 22(2), 36–41.
Merry, Roger. “Spelling Strategies”, Language and Learning, 7, 1991, 14–16.
Minns, Hilary. “Separate Human Being?”, English in Education, 1981, 15(1), 16–18.
National Association for the Teaching of English. Helping your child with reading and writing. Sheffield: NATE, s.a.
Sartre, Jean Paul. Τι είναι λογοτεχνία; / μτφρ. Μαρία Αθανασίου. Αθήνα: Εκδόσεις 70, 1971. [Qu'est–ce que la literature?]
1.3.3. ακρόαση
Allen, David. “English, whose English?”. National Association for Advisers in English, s.a.
Howe, Alan. Making Talk Work. London: Hodder and Stoughton, 1992.
1.3.4. ομιλία
Allen, David. “English, whose English?”. National Association for Advisers in English, s.a.
Burgess, Alison και John Gulliver. “Only Chatter? Children Talking and learning in Primary Schools”, English in Education, 1988, 22(1), 79–92.
Dixon, Robin J. “Talk in Eleven Year Old Children's Response Groups”, English in Education, 1985, 19(2), 36–44.
Hamilton, John M. “Oral Communication: The Assessment Circus (Or: On a Scale of Nought to Nine)”, English in Education, 1988, 22(2), 19–24.
Howe, Alan. “Releasing Pupil Talk”, English in Education, 1988, 22(1), 66–78.
Kaye, Joel. “Orral English: Reasons behind the Grades”, English in Education, 1985, 19(1), 47–51.
Maybin, Janet. “A Critical Review of the DES Assessment of Performance Unit's Oracy Surveys”, English in Education, 1988, 22(2), 3–18.
Shaw, Colin. “Writing about Talking–Oral Assessment and Leraning”, English in Education, 1988, 22(2), 25–29.
Smidt, Sandra. “Making Links: Children Talking About Reality”, English in Education, 1988, 22(1), 34–37.
Stables, Andrew. An Approach to English. London: Cassel, 1992.
Wells, Janet and Gordon. “Talking and Learning: a discussion of young children's language at home and in the classroom”, English in Education, 18(1), 28–38.
1.5. Λογοτεχνική γλώσσα
έλληνες συγγραφείς
Μπαμπινιώτης, Γιώργος (1984). Γλωσσολογία και Λογοτεχνία: από την Τεχνική στην Τέχνη του Λόγου. Αθήνα.
Χατζησαββίδης, Σοφρώνης (1999). «Ο λογοτεχνικός και ο μη-λογοτεχνικός λόγος στη διδακτική πράξη», στο Αποστολίδου, Βενετία και Ελένη Χοντολίδου επιμ. Λογοτεχνία και εκπαίδευση. Αθήνα: τυπωθήτω-Γιώργος Δαρδανός, 103-117.
ξένοι συγγραφείς
Brumfit, Chr. και R. Carter (1987). Literature and Language teaching. Oxford University Press.
Chevalier, Jean–Claude (1985). «Σημείωση για την παρέκκλιση», Συνέδριο του Σεριζί. Η διδασκαλία της λογοτεχνίας / μτφρ. Ι.Ν. Βασιλαράκης. Αθήνα: Επικαιρότητα, 165–170.
Eagleton, Terry (1989). Εισαγωγή στη θεωρία της λογοτεχνίας / μτφρ. Δημήτρης Τζιόβας. Αθήνα: Οδυσσέας, 94–149.
Εκο, Ουμπέρτο (1993). Τα όρια της ερμηνείας / μτφρ. Μαριάννα Κονδύλη. Αθήνα: Γνώση.
Fish, Stanley EE
Mace, Gerard (1985). «Nα διδάξουμε την ποίηση για να ξαναμάθουμε στους μαθητές ανάγνωση», Συνέδριο του Σεριζί. Η διδασκαλία της λογοτεχνίας / μτφρ. Ι.Ν. Βασιλαράκης. Αθήνα: Επικαιρότητα, 189–199.
Riffaterre, Michael (1985). «Η εξήγηση των λογοτεχνικών φαινομένων», Συνέδριο του Σεριζί. Η διδασκαλία της λογοτεχνίας / μτφρ. Ι.Ν. Βασιλαράκης. Αθήνα: Επικαιρότητα, 135–164.
Todorov, Tzvetan (1995). Θεωρία λογοτεχνίας: κείμενα των Ρώσων φορμαλιστών / μτφρ. Η.Π. Νικολούδης. Αθήνα: Οδυσσέας.
1.6. Θεωρία της ανάγνωσης
έλληνες συγγραφείς
Κάλφας, Αντώνης (1993). Ο μαθητής ως αναγνώστης: λογοτεχνική θεωρία και διδακτική πράξη. Θεσσαλονίκη: τα Tραμάκια.
Κάλφας, Αντώνης (1998). Ο μαθητής ως αναγνώστης: η διδασκαλία των λογοτεχνικών κειμένων στη δευτεροβάθμια εκπαίδευση-ένας αναλυτικός περιγραφικός βιβλιογραφικός οδηγός. Θεσσαλονίκη: το τραμ.
Τζιόβας, Δημήτρης (1983). «Η έννοια του αναγνώστη στη θεωρία της λογοτεχνίας», Πολίτης, 62, 78–87 και Τζιόβας, Δημήτρης (1987). Μετά την Αισθητική: θεωρητικές δοκιμές και ερμηνευτικές αναγνώσεις της Νεοελληνικής Λογοτεχνίας. Αθήνα: Γνώση, 223–258.
Τζιόβας, Δημήτρης (1987). «Από το συγγραφέα στον αναγνώστη: η κρίση του υποκειμένου στη θεωρία της λογοτεχνίας», Τζιόβας, Δημήτρης. Μετά την Αισθητική: θεωρητικές δοκιμές και ερμηνευτικές αναγνώσεις της Νεοελληνικής Λογοτεχνίας. Αθήνα: Γνώση, 219–221.
ξένοι συγγραφείς
Eagleton, Terry (1983). Literary theory: an introduction. Oxford: Basil Blackwell, 54–90.
Eco, Umberto (1987). «Η ποιητική του ανοιχτού έργου» / μτφρ. Γρηγόρης Πασχαλίδης, Νεοελληνική Παιδεία, 9, 116–137.
Eco, Umberto (19932). Τα όρια της ερμηνείας / μτφρ. Μαριάννα Κονδύλη. Αθήνα: Γνώση.
Iser, Wolfang (1987). “The Reading Process: a phenomenological approach”, Lambropoulos, Vassilis και David Neal–Miller, eds. Twentieth Century Literary Theory: an introduction anthology. New York: State University of New York Press, 381–400.
Iser, Wolfang (1991). «Πρός μία λογοτεχνική ανθρωπολογία» / μτφρ. Στέφανος Ροζάνης, Λόγου Χάριν, 2, 3–24.
«Ανθρωπολογική απολογία της λογοτεχνίας» Συζήτηση με τον Wolfang Iser, Λόγου Χάριν, 1991, 2, 25–36.
Jauss, Robert Hans (1995[70, 79, 87]). Η θεωρία της πρόσληψης: τρία μελετήματα / μτφρ. Μίλτος Πεχλιβάνος. Αθήνα: Εστία.
Mellor, Bronwyn / Patterson, Annette και Marnie O'Neill (1991). Reading Fictions. London: Chalkface Press / English και Media Centre.
2. Η ΛΟΓΟΤΕΧNΙΑ ΚΑΙ Η ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑ ΤΗΣ
2. 1. Η λογοτεχνία ως θεσμός (σχέση με άλλους θεσμούς)
Lambropoulos, Vassilis (1988). Literature as National Institution. Princeton University Press, 1988.
Hohendahl, Peter Uwe (1989). “The Institution of Literature”, Building a National Literature. Ithaca: Cornell University Press, 1–43.
2. 2. Η λογοτεχνία ως μέρος της κουλτούρας (σχέση με άλλες τέχνες και με τον τρόπο ζωής)
Barthes, Roland. Εικόνα–μουσική–κείμενο. Αθήνα: Πλέθρον, 1989.
Brodsky – Chenfeld, Mimi. Teaching Language Arts Creatively. New York: Harcourt Brace Jovanovich, 1978.
Moon, Brian. Studying Literature: theory and practice for senior students. London: Chalkface Press / English και Media Center, 1990.
Williams, Raymond. Κουλτούρα και ιστορία / μτφρ. Βενετία Αποστολίδου. Αθήνα: Γνώση, 1994.
2. 3. Είναι διδακτή η λογοτεχνία;
έλληνες συγγραφείς
Αμπατζοπούλου, Φραγκίσκη (1975). «Καλλιέπεια, φρονηματισμός ή λογοτεχνία;», Ηριδανός, 1, 109–112.
Αναγνωστάκης, Μανόλης (1981). «Η διδασκαλία της λογοτεχνίας στο σχολείο: συνέντευξη με τον ποιητή Μανόλη Αναγνωστάκη», Τεύχος, 1, 6–9.
Βαγενάς, Νάσος (1986). «Η ‘κρίση’ των Νέων Ελληνικών: απάντηση σ' ένα άρθρο γιά τη γλώσσα», Δεκαπενθήμερος Πολίτης, 72, 33–34.
Γεωργουσόπουλος, Κ. «Σαλταδόροι», εφημ. τα Νέα, 9–9–86, 23.
Κοκόλης, Ξ.Α. «Η δήθεν κρίση των ‘Νέων Ελληνικών’: μία από– κριση, κι ίσως μία πρόταση γιά συγκρίσεις», Δεκαπενθήμερος Πολίτης, 73, 6–3–86, 48.
Κοκόλης, Ξ.Α. (1987) «Γιά τη διδασκαλία της λογοτεχνίας στα σχολεία», Δεκαπενθήμερος Πολίτης, 76, 89–90.
Μπελεζίνης, Αντρέας. «Η κρίση των Νέων Ελληνικών», Δεκαπενθήμερος Πολίτης, 71, 25–7–86, 42–45.
Παρίσης, Νικήτας (1990). «Είναι διδακτή η λογοτεχνία;», Δέντρο, 56–57, 46–49.
ξένοι συγγραφείς
Alter, Jean (1985). «Πρός τι η διδασκαλία της λογοτεχνίας;», Συνέδριο του Σεριζί: Η διδασκαλία της λογοτεχνίας / μτφρ. Ι.Ν. Βασιλαράκης. Αθήνα: Επικαιρότητα, 63–74.
«Ο Roland Barthes απαντά στο περιοδικό Pratiques», Ηριδανός, 1, 1975, 209–216,
και στα γαλλικά
“Litιrature / Enseignement”, Entretien avec Roland Barthes, Pratiques, 5, 1975, 15–21.
York, Malcolm (1979). “Purely for Pleasure?”, English in Education, 13(1), 21–25.
2. 4. Η λογοτεχνία στην εκπαίδευση–γενικά
έλληνες συγγραφείς
Καγιαλής, Τάκης. «Η λογοτεχνία στη Μέση Εκπαίδευση: ο ρόλος της θεωρίας», Εντευκτήριο, 26, 1994, 67–81.
Καψωμένος, Ερατοσθένης. «Λογοτεχνία και εκπαίδευση», Δέντρο, 55, 1990, 10–17.
Το μάθημα της λογοτεχνίας, το Δέντρο, 48–49, 1989.
Το μάθημα της λογοτεχνίας, το Δέντρο, 56–57, 1990.
Μαρωνίτης, Δημήτρης, N. Μέτρια και μικρά: περιοδικά και εφήμερα. Αθήνα: Κέδρος, 1987, 137–140, 189–200.
Μωραίτης, Γ. Η διδασκαλία της ελληνικής γλώσσας και φιλολογίας στην ελληνική εκπαίδευση. Αθήνα: Σύγχρονη Εποχή, 1982.
«Τά Νέα Ελληνικά στη Μέση Εκπαίδευση: μία συζήτηση», Γράμματα και Τέχνες, τ. 11, 1982, 12–16.
«Η Νεοελληνική Λογοτεχνία στη Μέση Εκπαίδευση», Διαβάζω, τ. 86, 25–1–84, 58–68.
Παρίσης, Νικήτας. «Η λογοτεχνία στη Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση: διαπιστώσεις και ζητούμενα», Μελέτες–αναγνώσεις: ποίηση–πεζογραφία. Αθήνα: Πατάκης, 1992, 97–110.
Πολίτης, Λίνος. «Η φιλολογική ερμηνεία των νεοελληνικών κειμένων», ΥΕΠΘ. Εισηγήσεις: η Αρχαία Ελληνική Γραμματεία από μετάφραση–Η Νεοελληνική Γλώσσα και Γραμματεία. Αθήνα: Εθνικό Τυπογραφείο, 1976, 391–403.
Φράγκου, Αγγελική. «Νέα Ελληνικά», Ξωχέλλης, Π.Δ. κ.ά. «Μεθόδευση της διδασκαλίας και αξιολόγηση της σχολικής επίδοσης στο Γυμνάσιο και Λύκειο: πορίσματα μιάς εμπειρικής έρευνας στην Ελλάδα», Σύγχρονη Εκπαίδευση, 28, 1986, 74–85.
Χοντολίδου, Ελένη. Το μάθημα της λογοτεχνίας στη Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση στην Αγγλία και την Ελλάδα: συγκριτική θεώρηση. / διδακτορική διατριβή. Θεσσαλονίκη: ΑΠΘ, 1989.
ξένοι συγγραφείς
Holbrook, David. English for Maturity: English in the Secondary School. Cambridge: Cambridge University Press, 1967.
Language in Inner–City Schools / 15th Conference Report. Match and mismatch. London Institute of Education: 25 June 1983.
Συνέδριο του Σεριζί. Η διδασκαλία της λογοτεχνίας / μτφρ. Ι.Ν.Βασιλαράκης. Αθήνα: Επικαιρότητα, 1985.
Stables, Andrew. An Approach to English. London: Cassel, 1992.
2.5. Η ιστορία του μαθήματος
έλληνες συγγραφείς
Τόγιας, Βασίλης. Το μάθημα των Νέων Ελληνικών στη Μέση Εκπαίδευση: ιστορική θεώρηση (1833–1967). Θεσσαλονίκη: Ινστιτούτο Νεοελληνικών Σπουδών, 1988.
ξένοι συγγραφείς
Allen, David. English Teaching since 1965: how much Growth?. London: Heineman, 1980.
Dill, N.L. και A.C. Purves. The Teaching of Literature: report of the U.S.A. National Committee, International Literature Project (unpublished report). Columbia University: Teachers College, 1967.
Dixon, John. Growth through English: set in the perspective of the seventies / 3rd ed. Yorkshire: Oxford University Press, 1975.
Donelson, Kenneth L. “Literature”, in ========, 58–67.
Mathieson, Margaret. The Preachers of Culture. London: Unwin, 1975.
Peters, Lawrence. Some Aspects of the Relationship between Culture and English Teaching: 1870 – 1977. University of London Institute of Education, 1978. (unpublished MA thesis).
Richmond, Kenneth W. The Teaching Revolution. London: Methuen, 1967.
Shayer, David. The Teaching of English in Schools: 1900–1972. London: RKP, 1972.
Widdowson, Peter (ed). Re–reading English. London: Methuen, 1982.
3. ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΕΙΣ ΤΗΣ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑΣ
3. 1. Λογοτεχνικός κανόνας (η συγκρότησή του, η λειτουργία του, η σχέση του με την έννοια της παράδοσης)–σχολικός λογοτεχνικός κανόνας
έλληνες συγγραφείς
Αποστολίδου, Βενετία (1990). «Αντιστάσεις και μεταμορφώσεις του λογοτεχνικού κανόνα: οι έλληνες μαρξιστές και η ιστορία τυης λογοτεχνίας», Ιστορικά, 12–13, 179–194.
ξένοι συγγραφείς
Eagleton, Terry (1983). Literary theory: an introduction. Oxford: Basil Blackwell.
Goddard, Roy (1985). “Beyond the Literary Heritage: Meeting the needs in English at 16–19”, English in Education, 19(2), 12–22.
Leavis, F.R. (1948). The Great Tradition: George Elliot, Henry James, Joseph Conrad. London: Chatto and Windus.
3. 2. Ιστορία της λογοτεχνίας (τι είδους ιστορία; Θεωρία, ερμηνεία, ή ιστορία της λογοτεχνίας;)
έλληνες συγγραφείς
Αποστολίδου, Βενετία (1982). Ο Κωστής παλαμάς ιστορικός της νεοελληνικής λογοτεχνίας. Αθήνα: Θεμέλιο.
ξένοι συγγραφείς
Barthes, Roland (1982). «Ιστορία ή λογοτεχνία;» / μτφρ. Λίζυ Τσιριμώκου, Πολίτης, 47–48, 106–115.
Genette, Gerard (1985). «Λογοτεχνία και ιστορία», Συνέδριο του Σεριζί. Η διδασκαλία της λογοτεχνίας / μτφρ. Ι. Βασιλαράκης. Αθήνα: Επικαιρότητα, 95–103.
Moisan, Clement (1992). H λογοτεχνική ιστορία / μτφρ. Αριστέα Παρίση. Αθήνα: Καρδαμίτσας.
3. 3. Εθνική διάσταση της λογοτεχνίας (η λογοτεχνία ως μέρος της εθνικής ταυτότητας / η λογοτεχνία στο πλαίσιο της πολυ–πολιτισμικής κοινωνίας)
έλληνες συγγραφείς
Αποστολίδου, Βενετία (1994). «Η συγκρότηση και οι σημασίες της ‘εθνικής’ λογοτεχνίας», Εταιρεία Σπουδών. ΄Εθνος–κράτος–εθνικισμός. Αθήνα: Σχολή Μωραΐτη, 15–39.
Γιακοέλ, Γιομτώβ (1993). Απομνημονεύματα 1941–1943 / εισαγωγή– επιμέλεια Φραγκίσκη Αμπατζοπούλου. Θεσσαλονίκη: Παρατηρητής.
Νικολόπουλος, Σάκης και Έφη Οικονομοπούλου (1991). «Μειονότητες και Εκπαίδευση», Αντιτετράδια της Εκπαίδευσης, 46, 66–67.
ξένοι συγγραφείς
Balibar, Etienne. “Es Gibt Keinen Staat in Europa: Racism and Politics in Europe Today”, New Left Review, και Μπαλιμπάρ, Ετιέν (1993). Τα όρια της Δημοκρατίας. Αθήνα: Πολίτης, 51–80.
Bazalgette, Cary (1993). “From Cultural Cleansing To a Common Curriculum”, The English and Media Magazine, 28, 12–15.
Berry, James (1985). “My Westindian Presence in an English School Day”, English in Education, 19(3), 54–62.
Carter, Barbara και Chris Morris (1989). “That writing's my story”, English in Education, 23(2), 65–73.
Chilver, Peter (1980). “The teaching of English in Multi–cultural Britain: a reply to the NATE discussion document”, English in Education, 14(2), 30–32.
Cosaway, Paul (1987). “A Plea for a Multi–ethnic Approach to A Level English”, English in Education, 21(3), 50–55.
Doherty, Eileen (1985). “Irish Literature for the Classroom”, English in Education, 19(3), 74–80.
European Parliament (1985). Committee of Inquiry into the Rise of Fascism and Racism in Europe: Report of the Findings of the Inquiry / draftsman: Dimitrios Evrigenis. December 1985 και
Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο (1985). Εξεταστική Επιτροπή για την άνοδο του φασισμού και του ρατσισμού στην Ευρώπη: έκθεση για τα αποτελέσματα των εργασιών / εισηγητής Δημήτριος Ευρυγένης. Δεκέμβριος 1985.
Gifford, Terry (1985). “Black Writer, White School, One Lesson, At Least”, English in Education, 19(3), 64–66.
Gill, Bruce (1990). “Language, Culture and Identity in the National Curriculum”, The Enlish Magazine, 23, 16–18.
Goody, Joan και Hugh Knight (1985). “Multi–cultural Education and Anti–Racist Teaching”, English in Education, 19(3), 3–7.
Goody, Joan (1995). Opening New Worlds: explorations in the teaching of literature with an international dimension. NATE.
Hardcastle, John (1985). “Classrooms as Sites for Cultural Making”, English in Education, 19(3), 8–22.
Harrison, Mike (1985). “South Asian Literature for the Exam Years”, English in Education, 19(3), 68–72.
Hodolidou, Eleni ΕΕ. “Literature in the English and Greek Secondary Curriculum : a comparative study”,
Knight, Hugh (1989). “The case for ‘Multicultural Literature’ in the Largely–White School”, English in Education, 23(1), 51–55.
Kress, Gunther (1994). “An English Curriculum for the future”, Changing English, 1(2), 97–112.
Landon, John (1984). “Literature and Multicultural Education: an overview”, Teaching English, 17(2), 33–39.
Language in Inne–City Schools. Moving on: racism and the remaking of language and literature tecahing–16th Conference Report, Saturday 28th January 1984.
LATE / NAME Conference Race, Society and Schools: Education in a multi–cultural society. London: s.a.
Lee, John (1984). “For their own purposes: reading African and Caribbean Literature with black pupils”, Miller, Jane, ed. Eccentric Prepositions: essays on literature and the curriculum. London: RKP, 231–241.
Lewis, Helen (1989). “Whose cultural Heritage?”, English in Education, 23(1), 56–69.
Macdougall, Carol (1981). “The Role of Literature in a Multicultural Society”, English in Education, 15(3), 19–24 και Lee, Vivtor ed. (1987). English Literature in Schools. Milton Keynes: Open University, 102–108.
Marenbon, John (1987). English our English: the new orthodoxy examined. London Centre for Policy Studies.
Maughan, Molly (1985). “Working in a Multi–Ethnic Primary School: E2L–the move towards mainstream work”, English in Education, 19(3), 23–27.
Medway, Peter (1985). “The Jewish Experience and the Presecution of Minorities”, English in Education, 19(3), 81–86.
Meek, Margaret και Jane Miller, eds. (1984). Changing English: essays for Harold Rosen. London: Heineman.
Miller, Jane. “How do you spell Gujerati, sir?”, Michaels, L. C. Ricks, eds. (1980). The State of the Language. California: University of California Press, 140–151.
Miller, Jane (1983). Many Voices: bilingualism, culture and education. London: RKP.
Morgan, Robert (1990). “ The “Englishness” of English Teaching”, Goodson, Ivor και Peter Medway, eds. Bringing English to Order. London: The Falmer Press, 197–241.
Naidoo, Beverley (1994). “The territory of Literature: defining the coastline”, English in Education, 28(1), 39–44.
National Association for the Teaching of English / NATEPACK. Muticultiural Perspectives in the English Curriculum. NATE: 1992.
Ngugi wa Thiong'o (1985). “Return to the Roots”, The English Magazine, 14, 32–35.
Owens, Robert (1992). “The Multicultural Politics of Teaching English”, Jones, Ken, ed. English and the national curriculum: Cox's Revolution?. London: The Bedford Way Series, Institute of Education University of London, 95–123.
Richmond, John ed. (1983). English Schools: what Teachers really try to do. London: Language in Inner–city Schools.
Rosen, Harold και Tony Burgess (1980). Languages and Dialects of London School Children: an investigation. London: Wardlock Educational.
Scafe, Suzanne (1989). Teaching Black Literature. London: Virago.
Scafe, Suzanne (1990). “Out of the Ghetto: Teaching Black Literature”, The English Magazine, 24, 12–14.
Simons, Michael και Paul Ashton (1980). “Reading and Race I”, English Magazine, 3, ΕΕ
Simons, Michael και Paul Ashton (1980). “Reading and Race ΙI”, English Magazine, 4, ΕΕ
Stibbs, Andrew (1987). “Language and Multi–cultural Education”, English in Education, 21(3), 27–33.
Thomas, Murray R. (1994) “The meaning and significance of ethnicity in educational discourse”, International Review of Education, 40 (1), 74–84.
3.3.1. διγλωσσία
Bleach, Jean και Sylvia Riley. “Developing and extending the literacy of bilingual pupils through the secondary years”, English in Education, 1985, 19(3), 28–40.
Burgess, Ann και Leon Gore. “Developinh Bilinguals in a Secondary School or Outcomes of a Collaboration between Mainstream English Teacher and an English as a Second Language Teacher”, English in Education, 1985, 19(3), 41–52.
Conniff, Caroline. “Knowledge about Language in a Multilingual Classroom”, The English Magazine, 27, 1992, 42–45.
Kearney, Chris. “Open windows: a personal view of the issues involved in bilingualism, identity, narrative and schooling”, English in Education, 1990, 24(3), 3–13.
Lnguage in Inner–City Schools / 15th Conference Report. Match and mismatch. London Institute of Education: 25 June 1983.
Lowndes, Richard. “The bilingual student's progression to the mainstream curriculum”, English in Education, 1990, 24(3), 15–23.
Miller, Jane. Many Voices: bilingualism, culture and Education. London: RKP, 1983.
Moore, Barbara. “The Bad Book Box: books for a multicultural Society”, Language and Learning, 5, 1991, 25–28.
Savva, Helen. “Bilingual by rights”, Language and Learning, 5, 1991, 17–21.
Savva, Helen. “The Rights of Bilingual Children”, Carter, Ronald, ed. Knowledge about Language and the Curriculum: The LINC Reader. London: Hodder and Stoughton, 1990, 248–268.
Wheatly, Viv. “Using the Panjabi Allwrite”, Language and Learning, 5, 1991, 22–24.
Wright, John. “Mother Tongues in British Schools”, English Magazine, 1980, 3.
3. 4. Λογοτεχνία και ιδεολογία (η λογοτεχνία ως πηγή πολιτικών, θρησκευτικών και γενικά πολιτισμικών αξιών)
έλληνες συγγραφείς
Μαρωνίτης, Δημήτρης, N. (1987). Μέτρια και μικρά: περιοδικά και εφήμερα. Αθήνα: Κέδρος, 201–230.
ξένοι συγγραφείς
Barthes, Roland (1981). “Theory of the text”, Young, Robert ed. Untying the Text: a Post–Structuralist Reader. London: RKP, 31–47.
Balibar, Etienne και Pierre Macherey (1981). “On Literature as an Ideological Form”, Young, Robert ed. Untying the Text: a Post–Structuralist Reader. London: RKP, 79–100.
Craig, David και Margot Heineman (1976). Experiments in English Teaching: new work in higher and further education. London: Edward Arnold.
Eagleton, Terry (1982). “The End of Criticism”, English in Education, 16(2), 48–54.
Filmer, Paul (1977). “Literary Study as Liberal Education and as Sociology in the work of F.R. Leavis”, Jenks, Chris ed. Rationality, Education and the Social Organization of Knowledge: Papers for a reflexive sociology of education. London: RKP, 55–85.
Foucault, Michel (1981). “The Order of Discourse”, Young, Robert ed. Untying the Text: a Post–Structuralist Reader. London: RKP, 48–78.
Glucksmann, Christine και Claude Prevost (1977). Λογοτεχνία και ιδεολογία / μτφρ. Νίκος Κολοβός και Ντόρα Παπανικολάου. Αθήνα: Πύλη.
Glucksmann, Christine (1976). «Για τη σχέση λογοτεχνίας και ιδεολογίας» / μτφρ. Μαριάννα Δήτσα, Πολίτης, 5, 11–17.
Hall, John (1990). Η Κοινωνιολογία της λογοτεχνίας. Αθήνα: Gutenberg.
Leavis, F.R. (1972). The Common Pursuit. London: Chatto και Windus.
Lee, V.J. (1986). English Literature in Schools. Milton Keynes: Open University Press.
Lodge. Helen C. “Values in the English Curriculum”, ====, 126–144.
Mathieson, Margaret (1975). The Preachers of Culture. London: Unwin.
Rothery, Joan και Robert Veel (1993). “Exposing the Ideology of Literature–The Power of Deconstruction”, English in Australia, 105, 16–29.
Stables, Andrew (1992). An Approach to English. London: Cassel.
Widdowson, Peter ed. (1982). Re–reading English. London: Methuen.
3. 5. Λογοτεχνία και κοινωνία (διαφοροποίηση της λειτουργίας της ανάλογα με τις ταξικές ή φυλετικές διαφορές)
Abbs, Peter. “Culture against Civilization”, Root and Blossom: essays on the Philosophy, Practice and Politics of English Teaching. London: Heineman, 1976, 186–193.
Hoggart, David (1982). An English Temper: essays on education, culture and communications. London: Chatto και Windus.
Williams, Raymond. “Education and British Society”, The Long Revolution. Harmondsworth: Penguin, 1961, 145–176.
Williams, Raymond. «Λογοτεχνία και Κοινωνιολογία», Goldman, Lucien. Για μία Κοινωνιολογία του μυθιστορήματος / μτφρ. Ε. Βέλτσου και Π. Ραλμόν. Αθήνα: Πλέθρον, 1979, 9–39.
3.5.1. ταξικές διαφορές
Hoggart, Richard. The Uses of Literacy. Harmondsworth: Penguin, 1957.
Morley, Dave και Ken Worpole. The Republic of Letters: Working class writing and local publishing. London: Comedia Publishing Group, 1982.
Rosen, Harold. “Out there or where the Masons Went”, English in Education, 1975, 9(1), 55–64.
3.5.2. ρατσισμός
The English Centre's. “Teaching Against Racism: Five Propositions”, The English Magazine, 1984, 13, 14.
The English Curriculum: Race (material for discussion). London: English Centre, s.a.
Harrison, Bernard et al. “Backbone and Consciousnes”?–Some Uses of Text, Film and Tape in Studying Class Issues”, English in Education, 1982, 16(2), 38–47.
Hunter, Betty / Simons, Michael και John Stephens. “Literature and Knowledge”, English Magazine, 13, 1984, 5–11.
NATE Working Party on Social Class and English teaching. “Check List for Class Bias and Some Recommended Books”, English in Education, 1982, 16(2), 34–37.
Rosen, Harold. “Language in the Education of the Working Class”, English in Education, 1982, 16(2), 17–25.
Traves, Peter. “Racism: a unit of work”, English Magazine, 13, 1984, 12–13.
Williams, Michael. “Killing Mockingbirds: White Myth / Blach History”, English in Education, 1990, 24(1), 61–65.
3.5.3. σεξισμός
έλληνες συγγραφείς
Γεωργίου–Νίλσεν, Μ. Η οικογένεια στα αναγνωστικά του Δημοτικού. Αθήνα: Κέδρος, 1980.
Ζιώγου–Καραστεργίου, Σ. και B. Δεληγιάννη–Κουϊμτζή. «Το στερεότυπο για τους ρόλους των φύλων στα αναγνωστικά του Δημοτικού Σχολείου», Φιλόλογο, 23, Ιανουάριος 1981, 282–295.
Κανταρτζή, Ευαγγελία. Η εικόνα της γυναίκας: διαχρονική έρευνα των αναγνωστικών βιβλίων του Δημοτικού Σχολείου. Θεσσαλονίκη: Κυριακίδης, 1991.
Κανταρτζή, Ευαγγελία. «Τα στερεότυπα για το ρόλο των δύο φύλων μέσα από τις εικόνες των αναγνωστικών», Σύγχρονη Εκπαίδευση, 62, 1992, 55–64.
Κουϊμτζή–Δεληγιάννη, Β. «Τα στερεότυπα για τους ρόλους των δύο φύλων στα εγχειρίδια του δημοτικού σχολείου ‘Η γλώσσα μου’», Φιλόλογος, 49, 1987, 229–248.
Λόππα–Γκουνταρούλη, Ελένη. «Η γυναικεία παρουσία στα Κείμενα της Νεοελληνικής Λογοτεχνίας του Λυκείου», Νέα Παιδεία, 62, 1992, 55–73.
Παυλίδου, Θεοδοσία. «Γλώσσα–γλωσσολογία–σεξισμός», Σύγχρονα Θέματα, τ. 21, 1984, 69–79.
ξένοι συγγραφείς
Miller, Jane, ed. Eccentric Prepositions: essays on literature and the curriculum. London: RKP, 1984.
Moon, Brian. Studying Literature: theory and practice for senior students. London: Chalkface Press / English και Media Center, 1990.
Salter, Don και Heather Wardlaw. “Sexism: Two responses to Mike Torbe”, English in Education, 1981, 15(1), 23–31.
Swan, Joan και David Graddol. “Gender Inequalities in Classroom Talk”, English in Education, 1988, 22(1), 48–65.
3. 6. Λογοτεχνία και Μ. Μ. Ε. (ο ρόλος της εικόνας)
έλληνες συγγραφείς
Ζήρας, Αλέξης (1985). «Λογοτεχνία και Μαζικά Μέσα: ενημέρωση ή επικοινωνία;», Σύγχρονα Θέματα, 28, 43–45.
ξένοι συγγραφείς
Abelman, Robert (1987). “T. V. Literacy II: amplifying the Affective Level Effects of Television's Pro–social Fare through Curriculum Intervention” Journal of Research and Development in Education, 22(2), 40–49.
Abelman, Robert (1989). “From here to Eternity: Children's Acquisition of Understanding of Projective Size of Television”, Human Communication Research, 15(3), 463–481.
Adams, Kathy (1987). “The Role of Television Shaping Educational Thought”, Action in Teacher Education, 9(2), 11–13.
Allen, Dave (1992). “What's Happening in Art?”, The English Magazine, 27, 26–29.
Alvarado, Manuel (1992). “The Question of ‘Media Studies’”, Alvarado, Manuel και Oliver Boyd–Barrett eds. Media Education: an introduction. London: British Film Institute, 94–96.
Alvarado, Manue (1992). “Television Studies and Pedagogy”, Alvarado, Manuel και Oliver Boyd–Barrett, eds. Media Education: an introduction. London: British Film Institute, 97–99.
Bowker, Julian ed. (1991). Secondary Media Education: a curriculum statement. London: British Film Institute.
Buckingham, David (1989). “Televison Literacy: a critique”, Radical Philosophy, 51, EE
Buckingham, David (1990). “Making it explicit: towards a Theory of Media Learning”, Buckingham, D. Watching Media Learning: making sense of Media Education. London: Falmer Press, 215–225.
Buckingham, David (1992). “Media Studies and Media Education”, Alvarado, Manuel και Oliver Boyd–Barrett, eds. Media Education: an introduction. London: British Film Institute, 104–107.
Buckingham, David και Oliver Boyd–Barrett eds. (1992). Media Education: an introduction. London: British Film Institute.
Buckingham, David (1993). Changing Literacies: Media Education and Modern Culture. The London File / Papers from the Institute of Education: Tufnell Press.
Craig, David και Margot Heineman (1976). Experiments in English Teaching: new work in higher and further education. London: Edward Arnold.
The English Department Book: a guide to organization and resources. London: ILEA English Centre, 1982.
Garnham, Nicholas (1992). “Film and Media Studies: reconstructing the new subject”, Alvarado, Manuel και Oliver Boyd–Barrett eds. Media Education: an introduction. London: British Film Institute, 100–101.
Grahame, Jenny (1985). “Media Education across the Curriculum”, The English Magazine, 15, ΕΕ
Grahame, Jenny (1990). “Playtime: Learning about Media Institutions through Practical Work”, Buckingham, D. Watching Media learning: making sense of Media Education. London: Falmer Press, 101–123.
Gregory, Anna (1987). “Pictures speak louder than words”, English in Education, 21(2), 61–66.
Hoffner, Cynthia (1988). “Children's Understanding of a Televised Narrative: Developmental Differences in Processing Video and Audio Content”, Communication Research, 15(3), 227–245.
Hoggart, Richard (1957). The Uses of Literacy. Harmondsworth: Penguin.
Hoggart, David (1982). An English Temper: essays on education, culture and communications. London: Chatto και Windus.
Johnson, Richard (1990). “The Video based Setting as a Context for Learning Story Information”, Childhood Education, 66(3), 168–171.
Korac, Nada (1988). “Functional, Cognitive and Semiotic Factors in the Development of Audio–visual Comprehension”, Educational Communication and Technology Journal, 36(2), 67–91.
Kress, Gunther, ed.(1988). Communication and Culture: an introduction.Kensington: New South Wales University Press.
Lastrego, Cristina και Francesco Testa (1991). Από την τηλεόραση στο βιβλίο. Aθήνα: Διάγραμμα.
Lee, V.J. (1986). English Literature in Schools. Milton Keynes: Open University Press.
Lorac, Carol και Michael Weis (1981). Communication and Social Skills: towards a Theory and Practice of Audio–visual Language and Learning. Oxford: Schools Council Communication and Social Skills Project.
Mascord, Glenn (1987). “On Teaching ‘Flying into the Wind’”, English in Education, 21(2), 55–60.
Martin, Laura (1988). “Teaching Problem Structure from Video and Everyday Life”, paper presented at the Annual Meeting of the American Educational Research Association, New Orleans, LA, April 5–9.
Masterman, Len (1985). Teaching the Media. London: Comedia / MK Media Press.
Masterman, Len (1992). “A Destinctive Mode of Enquiry: towards critical autonomy”, Alvarado, Manuel και Oliver Boyd–Barrett eds. Media Education: an introduction. London: British Film Institute, 102–103.
Meadowcroft, Jeanne και Daniel McDonald (1986). “Meta – Analysis of Research on Children and the Media: a Typical Development?”, Journalism Quarterly, 63(3), 474–480.
Miller, Jane, ed. (1984). Eccentric Prepositions: essays on literature and the curriculum. London: RKP.
Muller, Herbart (1967). The Uses of English: guidelines for the Teaching of English from the Anglo–American Conference at Dartmouth College. New York / London: Holt, Reinhart and Winston.
Noble, Grant (1975). Children in front of the Small Screen. London: Constable.
Owens, Graham και Michael Marland (1970). The Practice of English Teaching. Glascow και London: Blackie.
Regina, Teresa E. (1986). “The Making of a Video Program of Studies”, Equity and Choice, 2(3), 40–42.
Reinking, David και JenHuey Wu (1990). “Re–examining the Research on Television and Reading”, Reading Research and Instruction, 29(2), 30–43.
Richmond, John ed. (1983). English Schools: what Teachers really try to do. London: Language in Inner–city Schools.
Robertson, Seonaid M. Creative crafts in Education. – London: RKP, 1952.
Roe, Keith (1981). “Video and Youth: New Patterns of Media Use”, Media Panel Report, 18.
Roe, Keith (1983). “The Influence of Video Technology on Adolescence”, Media Panel Report, 27.
Rolandelli, David R. (1989). “Children and Television: the Visual Superiority Effect Reconsidered”, Journal of Broadcasting and Electronic Media, 33(1), 69–81.
Schiller, John (1989). “Regional Children's Television: One Community's Response”, Early Child Development and Care, 52, 111–119.
Seiter, David M. (1985). “Television and the Social Studies”, Social Education, 52(5), 372–382.
Smith, Robin (1985). “Young Children's Comprehension of Montage”, Child Development, 56(4), 962–971.
Stafford, Roy (1992). “Redifining Creativity: extended project work in GCSE Media Studies”, Alvarado, Manuel Oliver Boyd–Barrett, eds. Media Education: an introduction. London: British Film Institute, 69–77.
Wallack, Lawrence (1985). “Mass Media, Youth, and the Prevention of Substance Abuse: Towards an Integrated Approach”, Journal of Children in Contemporary Society, 18(1–2), 153–180.
Wartella, Ellen (1985). “Historical Trends in Research on Children and the Media: 1900–1960”, Journal of Communication, 35(2), 118–133.
Watkins, L. Theresa ΕΕ “Effects of a Critical Viewing Skills Curriculum on Elementary School Children's Knowledge and Attitudes about Television”, Journal of Educational Research, 81(3), 165–170.
Weck, Debra A. (1985). A Content Analysis of Three Major Television Networks to Determine the Extent of Positive Role Models Engaged in Reading Activities. M.A. thesis, Kean College of New Jersey.
Widdowson, Peter ed. (1982). Re–reading English. London: Methuen.
3.6.1. Cultural Studies
έλληνες συγγραφείς
Αποστολίδου, Βενετία. «Ο Raymond Williams και η αγγλική σχολή μελέτης της κουλτούρας», Williams, Raymond. Κουλτούρα και ιστορία / μτφρ. Βενετία Αποστολίδου. Αθήνα: Γνώση, 1994, EE.
ξένοι συγγραφείς
Armstrong, Michael. “Delivering the Goods: Popular Education and the National Curriculum”, The English Magazine, 1988, 20, 11–13.
Brantlinger, Patrick. Crusoe's Footprints: Cultural Studies in Britain and America. London: RKP, 1990.
Craig, David και Margot Heineman. Experiments in English Teaching: new work in higher and further education. London: Edward Arnold, 1976.
Hoggart, David (1982). An English Temper: essays on education, culture and communications. London: Chatto και Windus.
3.6.2. παραλογοτεχνία, comics
έλληνες συγγραφείς
Μαρτινίδης, Πέτρος (1982). Συνηγορία παραλογοτεχνίας. Αθήνα: Πολύτυπο.
Μαρτινίδης, Πέτρος (1990). Κόμικς: τέχνη και τεχνικές της εικονογραφήγησης. Θεσσαλονίκη: ΑΣΕ
ξένοι συγγραφείς
Miller, Jane, ed. (1984). Eccentric Prepositions: essays on literature and the curriculum. London: RKP.
4. ΜΕΘΟΔΕΥΣΗ ΤΗΣ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑΣ
4.0. Γενικά
έλληνες συγγραφείς
Καραγεωργίου, Τασούλα. «Η διδασκαλία της λογοτεχνίας στη δημόσια μέση εκπαίδευση», Δέντρο, 56–57, 1990, 51–56.
Λανάρης, Μανόλης. Η Διδακτική των Λογοτεχνικών Κειμένων. Ανέκδοτες σημειώσεις για τη ΣΕΛΜΕ: 1982–83.
Μαρωνίτης, Δημήτρης, N. «Η αισθητική αγωγή των μαθητών», Μέτρια και μικρά: περιοδικά και εφήμερα. Αθήνα: Κέδρος, 1987, 137–140.
Μπαλάσκας, Κώστας. «Η διδασκαλία της λογοτεχνίας στα σχολεία», Πολίτης, 74, 1986, 63–65.
Πανελλήνια Ομοσπονδία Εκδοτών-Βιβλιοπωλών (1998). Η βιβλιοθήκη και το βιβλίο στην εκπαίδευση 13 και 14 Μαΐου 1997. Αθήνα: Εθνικό Κέντρο Βιβλίου.
Παρίσης, Νικήτας. «Η συνάντηση των μαθητών με τα λογοτεχνικά κείμενα: αναγνωστική απόλαυση και γλωσσική καλλιέργεια», Το Γλωσσικό Μάθημα στην Πρωτοβάθμια και Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση: Πρακτικά Τριημέρου Επιμορφωτικού Σεμιναρίου που οργάνωσαν οι Εκδόσεις Πατάκη σε συνεργασία με το Γαλλικό Ινστιτούτο Αθηνών. Αθήνα: Εκδόσεις Πατάκη, 1991, 118–122.
Σιδέρη, Αλόη. «Το αντίδοτο», Δέντρο, 56–57, 1990, 42–44.
Σπανδωνή, Πέτρου Σ. Η διδασκαλία των Νέων Ελληνικών. Θεσσαλονίκη: Στουγιαννάκη, 1947.
Στεργιόπουλος, Κώστας. «Η ιδιάζουσα φύση της διδασκαλίας της λογοτεχνίας», Δέντρο, 56–57, 1990, 36–39.
Συνέδριο: Το μάθημα της λογοτεχνίας, Δέντρο, 56–57, 1990, 5–31.
Τζίφας, Αποστόλης. «Προβληματισμοί γύρω από τη διδασκαλία της νεοελληνικής λογοτεχνίας στο σχολείο», Σύγχρονη Εκπαίδευση, 35, 1987, 67–69.
ξένοι συγγραφείς
Dill, N.L. και A.C. Purves. The Teaching of Literature: Report of the U.S.A. National Committee, International Literature Project (unpublished Report). Columbia University: Teachers College, 1967.
Favry, Roger (1985). «H διδασκαλία της λογοτεχνίας και η ελεύθερη έκφραση», Συνέδριο του Σεριζί: Η διδασκαλία της λογοτεχνίας / μτφρ. Ι.Ν. Βασιλαράκης. Αθήνα: Επικαιρότητα, 200–219.
Lee, V.J. English Literature in Schools. Milton Keynes: Open University Press, 1986.
Sarland, Charles. “Re–reading Pulp: Seeing the Response Through The Fog”, English in Education, 1988, 22(2), 42–53.
Sollers, Philip. «Λογοτεχνία και διδασκαλία», Ηριδανός, 1, 1975, 1975.
Squire, J.R. ed. Responses to Literature. Illinois: National Council of the Teachers of English, 1968.
4.0.1. ποίηση
έλληνες συγγραφείς
Δάλλας, Γιάννης. «Η [νεότερη] ποίηση στην εκπαίδευση», Πoλίτης, τ. 45, 1981, 41–45.
Κοκόλης, Ξ. κ.ά. Η διδασκαλία της σύγχρονης ποίησης στη Μέση Εκπαίδευση. Αθήνα: Εκπαιδευτήρια Ζηρίδη, 1978.
Μαρωνίτης, Δημήτρης, N. «Η διδασκαλία της ποίησης», όπ.π. 189–200.
Μιράσγεζη, Μαρία Δ. Ποίηση και διδασκαλία. Αθήνα: 1978.
Μπαλάσκας, Κ. Νεοελληνική Ποίηση: Κείμενα–ερμηνεία–θεωρία. Αθήνα: Επικαιρότητα, 1984.
Μπαλάσκας, Κ. Λογοτεχνία και Παιδεία: γνώση και ανάγνωση λογοτεχνικών κειμένων. Αθήνα: Επικαιρότητα, 1985.
Μπαλάσκας, Κ. «Για τη Διδασκαλία της Ποίησης: ερωτικά τινά περί το ‘πώς’», Ταξείδι με το κείμενο: προτάσεις για την ανάγνωση της λογοτεχνίας. Αθήνα: Επικαιρότητα, 1990, 17–24.
Μπαλάσκας, Κ. «Λογοτεχνία και Διδασκαλία: εισαγωγή στην απορία περί το ‘πώς’», Ταξείδι με το κείμενο: προτάσεις για την ανάγνωση της λογοτεχνίας. Αθήνα: Επικαιρότητα, 1990, 25–36.
Μπελεζίνης, Αντρέας. «Η νεώτερη (και σύγχρονη) ποίηση στην Παιδεία», Σπείρα, 3, 1975, 328–367 και 4, 1975, 458–477.
Παπακωστούλα–Γιανναρά Γ.Α. / Παπδόπουλος, Α. και A. Στέφος. Η Διδασκαλία στα Κείμενα και στη Γλώσσα. Αθήνα: Παπαδήμα, 19832.
Πατρίκιος, Τ. «Ποίηση και επικοινωνία», Κοκόλης, Ξ. κ.ά. Η διδασκαλία της ποίησης στη Μέση Εκπαίδευση. Αθήνα: Εκπαιδευτήρια Ζηρίδη, 1978, ΕΕ
Πρακτικά Εβδομου Συμποσίου Ποίησης. Η Ποίηση στην Παιδεία. Αθήνα: Γνώση, 1988.
ξένοι συγγραφείς
Boardman, Tim. “Participating in poetry: some more ideas”, English in Education, 1985, 19(1), 45–46.
Leonard, Jenny. “From Little Acorns”, Language and Learning, 7, 1991, 8–10.
Mace, Gerard. «Nα διδάξουμε την ποίηση γιά να ξαναμάθουμε στους μαθητές ανάγνωση», Συνέδριο του Σεριζί. Η διδασκαλία της λογοτεχνίας / μτφρ. Ι.Ν. Βασιλαράκης. Αθήνα: Επικαιρότητα, 1985, 189–199.
McKendy, Thomas. “Arguisng About Taste: An Introduction to poetry”, English in Education, 1987, 21(3), 44–49.
Moody, Birch H.L. The Teaching of Literature in Developing Countries. Harlow: Longman, 1971.
Rosen, Michael ed. (s.a.). A different story: poems from the past. London: English and Media Centre.
Sedgwick, Fred. “Poetic Poweer”, Language and Learning, 7, 1991, 5–7.
Walter, Colin. “The Many Years of Telling: A Tradition of Failed Practice of Teaching Poetry in the Primary School”, English in Education, 1986, 20(3), 31–38.
4.0.2. πεζογραφία
έλληνες συγγραφείς
Παπακωστούλα–Γιανναρά Γ.Α. / Παπαδόπουλος, Α. και A. Στέφος. Η Διδασκαλία στα Κείμενα και στη Γλώσσα. Αθήνα: Παπαδήμα, 19832.
Πάνος, Δημήτρης (1989). Η διδασκαλία της πεζογραφίας στη Μέση Εκπαίδευση: μία πρόταση διδακτικής αξιοποίησης για ‘Το τέλος της μικρής μας πόλης’ του Δημήτρη Χατζή.- Αθήνα: Αρμός.
ξένοι συγγραφείς
Moody, Birch H.L. The Teaching of Literature in Developing Countries. Harlow: Longman, 1971.
4.0.2.1. narrative
Andrews, Richard (1993). “Developing Argument”, The English and Media Magazine, 28, 34–38.
Andrews, Richard, ed (1989). Narrative and Argument. Milton Keynes: Open University Press.
Andrews, Richard. “Introduction: new relationships between narrative and argument?”, Andrews, Richard, ed. Narrative and Argument. Milton Keynes: Open University Press, 1989, 1–8.
Andrews, Richard (1995). Teaching and Learning Argument. London: Cassell.
Barrs, Myra. “Children's theories of Narrative”, English in Education, 1990, 24(1), 32–39.
Berrill, Deborah. “What exposition has to do with argument: argumentative writing of sixteen–year–old”, English in Education, 1990, 24(1), 77–92.
Britton, James. “Heads or Tales?”, English in Education, 1990, 24(1), 3–9.
Dixon, John και Leslie Stratta. Achievements in writring at +16: staging points reached in narratives based on personal experience. s.a.
Dixon, John και Leslie Stratta. “Argument: what does it mean to teachers of English?”, English in Education, 16(1), 41–54.
Dunning, Jean. “Reluctunt and Willing Story Tellers in the Classroom”, English in Education, 1985, 19(1), 1–15.
Fox, Carol. “The Genesis of Argument in narrative Discourse”, English in Education, 1990, 24(1), 23–31.
Hamley, Dennis. Two Hundred Times I Told a Story”, English in Education, 1990, 24(1), 41–52.
Hardy, Barbara. “Towards a Poetics of Fiction: an approach through Narrative”, Meek, Margaret και Aiden Warlow eds. The cool web: the pattern of Children's reading. London: Bodley Head, 1977, 12–23.
Hawkings, Jillian. “It's how the story is, really”: Response to 2 Types of Narrative in Some Primary Children”, English in Education, 1986, 20(3), 20–30.
Language in Inner–City Schools / 17th Conference. A Telling Exchange: Report on the two–day conference on Narrative held to mark the retirement of Harold Rosen. University of London–Institute of Education: 6–7 July 1984.
Middleton, Ron. “Argument, Persuasion and the Ironic Voice”, English in Education, 1990, 24(1), 68–76.
Rosen, Harold (s.a.) Stories and Meanings. National Association for the Teaching of English.
Wallace–Jones, John. “The structure of feeling”, English Education, 1992, 26(1), 58–73.
Wilkinson, Andrew. “Argument as a Primary Act of Mind”, English in Education, 1990, 24(1), 10–22.
4.0.2.2. παραμύθια
έλληνες συγγραφείς
Κουκουλομάτης. Δημ. Ι. (1993). Λογοτεχνία και Παιδαγωγική. Αθήνα: Βιλιογωνία.
Μητσού, Μαριλίζα (1987). «Με αφορμή την ‘Μορφολογία του Παραμυθιού’ του Βλαντιμίρ Πρόπ», Πολίτης, 84, 67–77.
Ντάτση, Ευαγγελή (1982). «Η συμβολή του Vladimir Propp στη μελέτη της μορφολογίας του παραμυθιού», Πολίτης, 62, 35–44.
Propp, Vladimir (1983). «Μορφολογία του Παραμυθιού 1928: σύντομη εισαγωγή», Πολίτης, 63, 79–82.
ξένοι συγγραφείς
Oughton, Marion (1991). “Telling Tales in Class”, Language and Learning, 7, 1991, 11–13.
Ridd, Anne και Mary Brenan (1991). “Tactics for E.S.L.”, Language and Learning, 7, 20–21.
4.1. σκοποί–στόχοι του μαθήματος
έλληνες συγγραφείς
Αμπατζοπούλου, Φραγκίσκη. «Καλλιέπεια, φρονηματισμός ή λογοτεχνία;», Ηριδανός, 1, 1975, 109–112.
Nassioutzik, Areti. «The Teaching of Modern Greek Literature in Greek Secondary Schools», ΑΠΟΨΕΙΣ, 3, November 1986, 168–175.
Purves, A.C. και V. Rippere. The Elements of Writing about a Literary Work. Illinois: National Council of Teachers of English, 1968.
Χοντολίδου, Ελένη. Το μάθημα της λογοτεχνίας στη Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση στην Αγγλία και την Ελλάδα: συγκριτική θεώρηση. / διδακτορική διατριβή. Θεσσαλονίκη: ΑΠΘ, 1989.
ξένοι συγγραφείς
Chomsky, Noam. “Mark these Lingusists”, English Magazine, 7, 1981, 4–11.
“Four Critics”, English Magazine, 4, 1980, 4–12.
Hirst, Paul H. Knowledge and the Curriculum: a collection of Philosophical Papers. – London: RKP, 1974.
Muller, Herbart. The Uses of English: guidelines for the Teaching of English from the Anglo–American Conference at Dartmouth College. New York / London: Holt, Reinhart and Winston, 1967.
Protherough, Robert. “Ten levels of response?”, English in Education, 1990, 24(3), 44–49.
Secondary Examinations Council in Collaboration with the Open University. English GCSE: A guide for teachers. Milton keynes: Open university Press, 1986.
Shrimpton, Nicholas. “Why teach Eng Lit?”, The Times Educational Supplement, 31–5–85, σ. 22.
York, Malcolm. “Why teach Literature? A survey od student–teachers' opinions”, English in Education, 1974, 8(2), 5–9.
4.2. περιεχόμενο
4.2.1. διδακτικά βιβλία
έλληνες συγγραφείς
Βανδώρος, Γ. «Διαβάσαμε... γιά τα Κ.Ν.Λ. της Α' Λυκείου».
Γεωργουσόπουλος, Κώστας. «Τα κόλλυβα του Ζντάνωφ», εφημ. το Βήμα, 16–11–86, σ. 42.
Γεωργουσόπουλος, Κώστας. «Ιδεολογία και λογοκρισία στο σχολικό βιβλίο», Το Σχολικό Βιβλίο: Πρακτικά Διημέρου που οργάνωσαν οι Εκδόσεις Πατάκη σε συνεργασία με το Γαλλικό Ινστιτούτο Αθηνών. Αθήνα: Εκδόσεις Πατάκη, 1990, 61–66.
Θ.Λ. (Μανόλης Αναγνωστάκης). «Και όμως οι γυναίκες δεν απουσιάζουν», εφημ. Αυγή, 2–11–83. ίσως και στο 3.5.
Ο.Οιδας. «Απουσιάζουν οι γυναίκες συγγραφείς από τα σχολικά ανθολογήματα», εφημ. Αυγή, 1–11–83.
Πλησής, Κυριάκος. «Τα βιβλία των νεοελληνικών», Διαβάζω, 47, Νοέμβριος 1981, 41–43.
Σακκάς, Δ.Ν. «Κείμενα Νεοελληνικής Λογοτεχνίας Γυμνασίου και Λυκείου: μία κριτική επισήμανση των αδυναμιών τους», Εκπαιδευτικά, 3, 1986, 49–69, 4, 1986, 80–97.
Σιδέρη, Αλόη. «Λογοτεχνία δεν διδάσκουμε», Πολίτης, 33, 1980, 30–31.
Τουλουμάκος, Ιωάννης. «Με τα βιβλία του Υπουργείου Παιδείας: Ριψάσπιδες προετοιμάζονται στα σχολεία μας», Οικονομικός Ταχυδρόμος, 2–4–92, 41–44.
ξένοι συγγραφείς
Ashton, Paul / Raleigh, Mike και Michael Simons. “The Art of Course English”, English Magazine, 2, 1979, 10–17.
4.2.2. βοηθήματα
Πίστας, Παναγιώτης. «Το πρόβλημα των βοηθημάτων: η διδασκαλία της ποίησής μας στη Μέση Εκπαίδευση», Πολίτης, 20, 1978, 54–63.
4.2.3. Επιλογή κειμένων (κριτήρια επιλογής)
Γεωργουσόπουλος, Κώστας. «Μεθοδολογικά προβλήματα στην συγκρότηση των σχολικών εγχειριδίων λογοτεχνίας», Δέντρο, 56–57, 1990, 58–72.
Νόταρης, Ιω. Σωτ. «Ο αποχρωματισμός των κειμένων στα ‘Νεοελληνικά Αναγνώσματα’ της Μέσης Εκπαίδευσης»,
4.2.4. integrated studies
The English Department Book: a guide to organization and resources. London: ILEA English Centre, 1982.
Larter, Andy και Erica Holley. “The Answer is Often Another Question: Towards a Heuristic Curriculum”, English in Education, 1988, 22(3), 64–74.
4.2.5. genre theory
ξένοι συγγραφείς
Cranny–Francis, Anne και J.R. Martin. “Making new meanings: Literary and Linguistic Perspectives on the Function of Genre in textual Practice”, English in Australia, 105, 1993, 30–43.
Derewianka, Beverly (1990). Exploring how texts work. Primary English Teaching Association.
Fox, Caroline / Martin, Wendy και Jamie Evershed (1994). “Genres, Anti–Genres, and the Art of Subversion in Children's Stories and Play”, English in Education, 28(2), 15–22.
Littlefair, Alison B. (1992). Minibook Series No1: Genres in the Classroom. United Kingdom Reading Association.
Lilltefair, Alison (1991). Reading all types of writing: the importance of genre and register for reading development. Open University Press.
Wilkinson, Andrew (1986). The Writing of Writing. Milton Keynes: Open University Press. 4–5, 17, 112, 199, 204, 206–214.
4.3. προγραμματισμός
Δρουκόπουλος, Αρης. «Προγραμματισμός Διδασκαλίας του Βιβλίου ‘Κείμενα Νεοελληνικής Λογοτεχνίας’ της Α' Λυκείου»,
Πλησής, Κυριάκος. «Ο προγραμματισμός της διδασκαλίας των Νεοελληνικών στο Γυμνάσιο», Νέα Παιδεία, 16, 1981, 110–118.
4.4. μέσα
The English Department Book: a guide to organization and resources. London: ILEA English Centre, 1982.
4.5. διαφοροποίηση (ανάλογα με τα λογοτεχνικά είδη, τη σύνθεση του ακροατηρίου)
Frey, Karl. Η μέθοδος «project» / μτφρ. Κλεονίκη Μάλλιου– Θεσ / νίκη: Κυριακίδης, 1986.
4.6. ομαδοποίηση
Reid, Joe–Anne / Forrestal, Peter και Jonathan Cook. Small Group Learning in the Classroom. London: Chalkface Press / English και Media Centre, 1989.
Secondary Examinations Council in Collaboration with the Open University. English GCSE: A guide for teachers. Milton keynes: Open university Press, 1986.
4.7. μεθόδευση
4.7.1. Τυπική Εκπαίδευση
4.7.1.1. Πρωτοβάθμια
4.7.1.1.1. Παιδική λογοτεχνία
έλληνες συγγραφείς
Αναγνωστοπούλου, Διαμάντη (1997). «Η επαφή των μαθητών με τη λογοτεχνία μέσα από τα λογοτεχνικά κείμενα των σχολικών εγχειριδίων της Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης», Αντιτετράδια της Εκπαίδευσης, 46, 48-51.
Κεχαγιόγλου, Γιώργος (1987). «Η διδασκαλία της παιδικής λογοτεχνίας στη ΣΕΛΔΕ και ΣΕΛΜΕ», Το Παιδικό Λογοτεχνικό Βιβλίο: έργο τέχνης; μέσο αγωγής; (Εισηγήσεις στο Α' Σεμινάριο του Κύκλου του Ελληνικού Παιδικού Βιβλίου. Θεσσαλονίκη, 18–20 Οκτωβρίου 1985). Θεσσαλονίκη: Πατάκης.
Τζίνα Καλογήρου (1999). Τέρψεις και ημέρες ανάγνωσης: μελετήματα για τη διδασκαλία της λογοτεχνίας στο Δημοτικό Σχολείο. Αθήνα: Εκδόσεις της Σχολής Ι.Μ. Παναγιωτόπουλου.
Κουκουλομάτης. Δημ. Ι. (1993). Λογοτεχνία και Παιδαγωγική. Αθήνα: Βιλιογωνία, 1993.
ξένοι συγγραφείς
Georgiou, Constantine (1969). Children and their Literature. Englewood Cliffs: Prentice Hall.
Fox, Caroline / Martin, Wendy και Jamie Evershed (1994). “Genres, Anti–Genres, and the Art of Subversion in Children's Stories and Play”, English in Education, 28(2), 15–22.
Hurry, David (1986). “Necessary Rhumes (with Saussure)”, English in Education, 20(3), 60–68.
Leeson, Robert (1982). “Not in Front of the Children?”, English in Education, 16(2), 26–33.
Meek, Margaret και Aiden Warlow eds. (1987). The Cool Web: the pattern of children's reading. London: Bodley Head.
Moon, Cliff (1990). “Three ways to foster awareness of, and interest in, children's literature with PGCE primary students”, English in Education, 24(3), 27–34.
Whitehead, Robert (1968). Children's Literature: strategies of teaching. Englewood Cliffs: Prentice Hall.
Whitehead, Frank / Capey, A.C. και Wendy Marden (1975). Children's reading interests. London: Evans και Methuen Educational.
4.7.1.2. Δευτεροβάθμια
Plackett, Elizabeth (1995). Developing a whole school approach to reading in the Secondary school. Goldsmiths’ College, UOL.
Dixon, John (1979). Education 16–19: the role of English and Communication. London: Macmillan.
Jackson, David (1982). Continuity in Secondary English. London: Methuen.
Schools Council Working Paper 55 (1976). The Curriculum in the middle years. London: Evans.
4.7.1.2.3. Επαγγελματική
Burgess, Carol και Paul Ashton (1980). “But is it English?”, English Magazine, 4, 34–39.
Medway, Peter (1988). “The Student's World and the World of English”, English in Education, 22(2), 26–35.
Miller, Jane, ed. (1984). Eccentric Prepositions: essays on literature and the curriculum. London: RKP.
4.7.1.3. Τριτοβάθμια
Craig, David και Margot Heineman (1976). Experiments in English Teaching: new work in higher and further education. London: Edward Arnold.
Graff, Gerard (1987). Professing literature: an institutional history. Chicago: The University of Chicago Press.
Leavis, F.R. (1948). Education and the University. London: Chatto and Windus.
Williams, Raymond (εε). “Cambridge Englis and beyond”, London Review of Books, 7–20 July, 3.
4.7.2. Ατυπη Εκπαίδευση–Εκπαίδευση Ενηλίκων
ΝΕΛΕ
Craig, David και Margot Heineman (1976). Experiments in English Teaching: new work in higher and further education. London: Edward Arnold.
4.7.3. Είδη μεθόδευσης
4.7.3.2. games
Young, David (1991). “Rewriting the Rules”, Language and Learning, 7, 2–4.
4.7.3.3. autobiography
Bibby, Bob (1988). “Writing Biographies”, English in Education, 22(2), 18–25.
Rosen, Harold (1994). “The Whole Story”, Nate News, Summer, 9–13.
4.7.3.4. community
Weller, Michael (1985). “Community and Communication in the Secondary School: Producing a Guidebook”, English in Education, 19(1), 35–44.
4.8. αξιολόγηση των μαθητών
ξένοι συγγραφείς
Adams, Anthony και John Pearce (1974). Every English Teacher. Oxford: Oxford University Press.
Barnes, D. και J. Seed (1981). Seals of approval: an analysis of English Examinations at sixteen plus. Leeds: University of Leeds.
Bloom, Benjamin (1969). Cross National Study of Educational Attainment, Stage of the IEA Investigation in Six Subject Areas. US Department of Health, Education and Welfare.
Bloom, Benjamin S. et al. (1971). Handbook on Formative and Summative Evaluation of Student Learning. New York: McGraw–Hill.
Charter, P. ed. (1984). Marking and Assessment in English. London: Methuen.
The English Department Book: a guide to organization and resources. London: ILEA English Centre, 1982.
Lapworth, P.A. (1983). Marking A–level English Literature. Manchester: Joint Matriculation Board Examinations Council.
Lee, V.J. (1986). English Literature in Schools. Milton Keynes: Open University Press.
Maybin, Janet (1988). “A Critical Review of the DES Assessment of Performance Unit's Oracy Surveys”, English in Education, 22(2), 3–18.
Muller, Herbart (1967). The Uses of English: guidelines for the Teaching of English from the Anglo–American Conference at Dartmouth College. New York και London: Holt, Reinhart and Winston.
Purves, A.C. και V. Riperre (1968). The elements of writing about a literary work. Illinois: National Council of Teachers of English.
Purves, A.C. (1973). Literature Education in Ten Countries: an empirical study. London: John Wiley and Sons.
Salter, Don (1986). “The G.C.S.E.: “Birth Strangled Babe”?”, English in Education, 20(3), 83–87.
Schools Council Programme 2 – Improving the Examination System / Coursework in English: Seven Case Studies. London: Longman for the Schools Council, 1983.
Secondary Examinations Council in Collaboration with the Open University (1986). English GCSE: A guide for teachers. Milton keynes: Open university Press.
Stake, R. E. ed. (1975). Evaluating the Arts in Education: a responsive approach. Ohio: Merrill Pub.
Walker, Peter (1987). “Assignments for G.C.S.E. English Finding the Authentic Voice”, English in Education, 21(2), 45–54.
Whitehead, Frank (1966). The disappearing Dais. London: Chatto.
Williamson, John (1985). “Limited demands: aspects of the Language of Examinations”, English in Education, 19(1), 16–23.
5. ΤΟ ΜΑΘΗΜΑ
5.0. Γενικά
Dixon, John. Growth through English: set in the perspective of the sevnties. Huddersfield: National Association for the Teaching of English, 19753.
Meek, Margaret και Jane Miller, eds. Changing English: essays for Harold Rosen. London: Heineman, 1984.
Owens, Graham και Michael Marland. The Practice of English Teaching. Glascow και London: Blackie, 1970.
Squire, J.R. ed. Responses to Literature. Illinois: National Council of the Teachers of English, 1968.
5.1. σχέση / όρια του μαθήματος της λογοτεχνίας με άλλα μαθήματα–επιστήμες
5.1.1. Γλώσσα–Γλωσσολογία
έλληνες συγγραφείς
Ανοικτό Πανεπιστήμιο. Γλώσσα και Λογοτεχνία. ΑΘήνα: Κουτσούμπος, 1985, το πρώτο κεφάλαιο «Εισαγωγή», 11–29.
Χοντολίδου, Ελένη. «Διδασκαλία της γλώσσας και λογοτεχνία», Γλώσσα, 16, 1988, 46–50.
Χοντολίδου, Ελένη. Το μάθημα της λογοτεχνίας στη Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση στην Αγγλία και την Ελλάδα: συγκριτική θεώρηση. / διδακτορική διατριβή. Θεσσαλονίκη: ΑΠΘ, 1989.
ξένοι συγγραφείς
Allen, David. English Teaching since 1965: how much Growth?. London: Heineman, 1980.
Britton, James. “Language and the nature of Learning: an individual perspective”, in ––– , 1–38.
Goddard, Angela. Researching Language: English Project Work at A level and beyond. Lancaster: Framework Press, 1993.
Grieson, Phil και Chris Richardson. “Introducing Language Studies”, English in Education, 1982, 16(2), 12–16.
Hewett, Peter (1970). “Language and literature”, Owens, Graham και Micahael Marland. The Practice of English Teaching. Glascow και London: Blackie, 245–249.
Hirst, Paul H. Knowledge and the Curriculum: a collection of philosophical papers. London and Boston: RKP, 1974.
Hodgens, John. “A First Year Education Course: Focusing on the Social Dimensions of Language”, English in Australia, 105, 1993, 55–65.
Lawton, Denis. Curriculum Studies and Educational Planning. Lοndon: Hodder and Stoughton, 1983.
Mallett, Margaret. “From ‘human sense’ to ‘metalingusitic awareness’”, English in Education, 1988, 22(1), 40–46.
Mallett, Margaret. Reading non fiction in the Primary years: a language and learning approach. Sheffield: Nate 1994.
Medway, Peter (1994). “Language, Learning and ‘Communication’ in an Architect's Office”, English in Education, 28(2), 3–13.
Meek, Margaret και Jane Miller, eds. Changing English: essays for Harold Rosen. London: Heineman, 1984.
Mills, Colin και Linnea Timson, eds. Looking at language in the Primary School. Exeter: Nate, 1988.
Owens, Graham και Michael Marland. The Practice of English Teaching. Glascow και London: Blackie, 1970.
Perera, Katharine. Understanding Language. National Association foe Advisers in English, 1987.
Rosen, Harold. “Language in the Education of the Working Class”, English in Education, 1982, 16(2), 17–25.
Richmond, John ed. English Schools: what Teachers really try to do. London: Language in Inner–city Schools, 1983.
Roberts, Tessa. “Real Research”, English in Education, 18(1), 9–13.
Stanton, Michael. “Language and power in the secondary English Classroom”, English in Education, 1982, 16(2), 4–11.
Stubbs, Michael. “Teachers, Language Study and Linguistics: Response to Westgate”, English in Education, 1988, 22(2), 61–64.
Westgate, David. “Teachers, Language Study and Lingusitics: A Contrast of Strategies”, English in Education, 1987, 21(3), 58–62.
Wetsgate, David. “Westgate to Stubbs: ‘Over and Out’”, English in Education, 1988, 22(3), 76–78.
5.1.2. Media
Craig, David και Margot Heineman. Experiments in English Teaching: new work in higher and further education. London: Edward Arnold, 1976.
The English Department Book: a guide to organization and resources. London: ILEA English Centre, 1982.
Grugeon, Elizabeth. “Underground Knowledge: What the Opies Missed”, English in Education, 1988, 22(2), 9–17.
Hoggart, David (1982). An English Temper: essays on education, culture and communications. London: Chatto και Windus.
Muller, Herbert. The Uses of English: guidelines for the Teaching of English from the Anglo–American Conference at Dartmouth College. New York και London: Holt, Reinhart and Winston, 1967.
Powerful Texts. English και Media Center, s.a.
Saunders, Michael (1976). Developments in English Teaching. London: Open Books.
Shaw, Colin. “A language for exploring texts”, English in Education, 1990, 24(3), 64–71.
Stables, Andrew. An Approach to English. London: Cassel, 1992.
5.1.3. Information Technology / computer literacy
Abbott, Chris. “Information Technology and English: Looking Ahead”, The English and Media Magazine, 1993, 28, 26–28.
Abbott, Chris / Davison, Jon. “What's in IT for English?”, The English Magazine, 1990, 24, 15–19.
Broderick, Carla και John Trushell. “Problems and Proceses”, English in Education, 1985, 19(2), 29–35.
Eccles, David. “Chips With Everything”, English in Education, 1986, 20(3), 76–82.
5.1.4. Drama
The English Department Book: a guide to organization and resources. London: ILEA English Centre, 1982.
Burke, S.J. και C.J. Brumfit. “Is Literature Language? or Is Language Literature”, English in Education, 8(2), 33–43.
McCreery, Kathleen. “Making Drama out of a Crisis”, Language and Learning, 7, 1991, 22–24.
5.1.5. Grammar
Whitehead, Frank. The disappearing Dais. London: Chatto, 1966.
5.1.6. Λογοτεχνία και Ιστορία
Πίστας, Παναγιώτης. «Λογοτεχνία και Ιστορία: σύζευξη και διάκρισή τους στο αφηγηματικό έργο του Γιάννη Βλαχογιάννη», Λόγος και Πράξη, 1977, 4, 22–34.
5.2. μοντέλα διδασκαλίας του μαθήματος
Abbs, Peter. “English within the Arts: A Pattern for the eighties”, English in Education, 1981, 15(1), 39–48.
Adams, Anthony και John Pearce. Every English Teacher. Oxford: Oxford University Press, 1974.
Allen, David. English Teaching since 1965: how much Growth?. London: Heineman, 1980.
Dixon, John. Growth through English: set in the perspective of the seventies / 3rd ed. Yorkshire: Oxford University Press, 1975.
Inglish, Fred (1969). The Englishness of English Teaching. London: Longman.
Saunders, Michael (1976). Developments in English Teaching. London: Open Books.
Mulford, Jeremy. “Comments on traditions of literature teaching”, Grugen, Elizabeth και Peter Walden, eds. Literature and leraning. Open University Press, 1978, 154–161.
5.3. θέση του μαθήματος στο πρόγραμμα
Inglis, Fred. “The Condition og English in England”, English in Education, 1987, 21(3), 10–20.
Rosen, Harold. Neither Bleak House nor Liberty Hall: English in the Curriculum. University of London, Institute of Education, 1981.
6. Ο ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΣ
6.0. H επιστήμη της Φιλολογίας
Πίστας, Πάνος. «Η νεοελληνική Φιλολογία στο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης (Μία ακόμη ‘Σχολή Θεσσαλονίκη’;)», Δέντρο, 17–18, 23–27.
Τζωρτζάκη, Φωτεινή. «Το νεοελληνικό μάθημα στη Μέση Παιδεία», Αφιέρωμα στη μνήμη του Μανόλη Τριανταφυλλίδη. Θεσσαλονίκη: 1960, 405–424.
6.1. ποιός διδάσκει το μάθημα (βασική εκπαίδευση, επιμόρφωση )
έλληνες συγγραφείς
Τάνης, Διονύσης. «Η ειδίκευση στη διδασκαλία των ‘φιλολογικών’ μαθημάτων στο Λύκειο», Νέα Παιδεία, 16, 1981, 90–92.
ξένοι συγγραφείς
Allen, David. “English, whose English?”. National Association for Advisers in English, s.a.
Blanchard, John. “Glaciation, Symmetry, etc.”: Finding an Insider Curriculum”, English in Education, 1988, 22(1), 31–33.
Britton, James και Nancy Martin. “English Teaching–is it a profession?”, English in Education, 1988, 22(2), 1–8.
Burgess, Tony. “Liberal Ironists and English Teachers”, English in Education, 1989, 23(3), 1–11.
Burke, Adrian και Fred Sedwick. “Two responses to Fred Inglis”, English in Education, 1989, 23(3), 53–57.
Creber, Paddy και Geoff Fox. “By Indirections...”, English in Education, 1981, 15(1), 11–15.
Inglis, Fred. History and the class consciousness of English Teachers”, English in Education, 1989, 23(2), 3–11.
Gordon, Peter και Denis Lawton. Curriculum Change in the Nineteenth and Twentieth Centuries. London: Hodder and Stoughton, 1978.
Mathieson, Margaret. The Preachers of Culture. London: Unwin, 1975.
6.2. τα βοηθήματά του
Πίστας, Παναγιώτης. «Το πρόβλημα των βοηθημάτων: η διδασκαλία της ποίησής μας στη Μέση Εκπαίδευση», Πολίτης, 20, 1978, 54–63.
6.3. συνδικαλιστικοί φορείς (διαμόρφωση της υποκειμενικότητάς του)
Jackson, David. “School–Based Enquiry and Teacher Appraisal”, English in Education, 1986, 20(3), 2–11.
7. Ο ΜΑΘΗΤΗΣ
Evans, Emrys. “‘Quality’ and ‘Non–Quality’: Some New Criteria”, English in Education, 1987, 21(3), 36–43.
Medway, Peter. “The Student's World and the World of English”, English in Education, 1988, 22(2), 26–35.
Protherough, Peter. “Who become students of English?”, English in Education, 1987, 21(2), 67–75.
Whitehead, Frank. “‘Quality’ Revisited”, English in Education, 1988, 22(2), 54–60.
8. ΛεξικA / βοηθHματα
Moon, Brian. Literary Terms: a practical glossary. London: Chalkface Press / Εnglish και Media Centre, 1992.
9. ΕΠΙΣΗΜΕΣ ΠΡΟΔΙΑΓΡΑΦΕΣ ΓΙΑ ΤΟ ΜΑΘΗΜΑ (επίσημα ντοκουμέντα)
1. Ελλάδα
2. Μεγάλη Βεταννία
Department of Education and Science. Half our Future: a report of the Central Advisory Council for Education (England). London: HMSO, 1963.
Kress, Gunther (1995). Writing the future: English and the making of a culture of innovation. NATE.
Bullock Report
Department of Education and Science. A Language for Life: report of the Committee of Inquiry appointed by the Secretary of State for Education and Science under the Chairmanship of Sir Allan Bullock F.B.A. London: HMSO, 1975.
Language in Inner–City Schools / 15th Conference Report. Match and mismatch. London Institute of Education: 25 June 1983.
Medway, Peter. “The Bible and the Vernacular: the significance of language acroos the curriculum”, English in Education, 1981, 15(1), 3–7.
NATE. “Language in Context”, English in Education, 1973, 7(2), 73–91.
Watts, John. “A Language for Life”–A Comment on the Bullock Report from the National Association for the Teaching of English (NATE)”, English in Education, 1975, 9(3), 8–10.
English 5–16
Department of Education and Science. English from 5–16: Curriculum Matters 1, an HMI Series. London: HMSO, 1984.
Department of Education and Science. The Curriculum from 5–16: Curriculum Matters 2, an HMI Series. London: HMSO, 1985.
Department of Education and Science. GCSE: the Natiοnal Criteria. London: HMSO, 1985.
Dixon, John και Leslie Strata. “Unlocking Mind–Forg'd Manacles?”, English in Education, 1981, 15(1), 1–11.
“English 5–16”, The English Magazine, 1985, 16, 14–19.
Smith, Barry. “Dover Beach Revisited: a Response to English from 5 to 16”, English in Education, 1985, 19(2), 23–28.
Newbold Report
Μathieson, Margaret. The Preachers of Culture. London: Unwin, 1975.
NATE. English in the National Curriculum: preparing for Key Stage 3. NATE: 1990.
Kingman Report
Department of Education and Science. Report of the Committee of Inquiry into the Teaching of English Language. London: HMSO, 1988.
Ball, Stephen. “Schools of Management”, The English Magazine, 1988, 20, 7–10.
Bridge, Chris. “The Chameleon Nature of language”, English in Education, 1988, 22(3), 29–38.
Chandler, Richard. “Unproductive busywork”, English in Education, 1988, 22(3), 20–28.
Knott, Richard. “Heart of Darkness: The Making of the Kingman Report”, English in Education, 1988, 22(3), 14–18.
NATE. “The Language Question”, The English Magazine, 1987, 19, 12–17.
“The Kingman Report”, The English Magazine, 1988, 20, 4–6.
“Responses to Kingman”, English in Education, 1988, 22(3), 4–13.
Spencer–Meek, Margaret. “Fugitive truths”, English in Education, 1981, 21(3), 3–9.
Wilkinson, Andrew. “The Quality of Language: some considerations for Kingman”, English in Education, 1987, 21(2), 3–11.
Cox Report
Cox Brian (1991). Cox on Cox: an English Curriculum for the 1990’s. London: Hodder and Stoughton.
“Cox by Strands”, The English Magazine, 1989, 22, 42–45.
Department of Education and Science. English for ages 5 to 16. London: HMSO, 1989.
The English and Media Magazine, 1994, 30, 4–8.
Garnett, David. “Coxed to Victory?”, English in Education, 1989, 23(2), 76–86.
Goodwyn, Andrew. “English Teachers and the Cox models”, English in Education, 1992, 26(3), 4–10.
“An Interview with Graham Frater”, The English και Media Magazine, 1993, 28, 6–11.
LINC Project
Language in the National Curriculum: Materials for professional development. 1993.
Goddard, Roy. “Why LINC matters”, English in Education, 1991, 25(3), 32–39.
Harris. Alma και Ian Russell. “Something New something different”, Language and Learning, 7, 1991, 25–27.
Kress, Gunther και Deborah Cameron. Linguistics on LINC: English and the Production of a Culture of Innovation”, The English και Media Magazine, 1992, 26, 19–21.
Peim, Nick. “Reading and the World of LINC”, English in Education, 1992, 26(3), 36–39.
Richmond, John. “Unstable Materials: the LINC story”, The English και Media Magazine, 1992, 26, 13–18.
West, Alastair. “Living with Mr. Growser or How do we live now”, The English και Media Magazine, 1992, 26, 4–12.
Dearing Report
Dearing, Ron. The National Curriculum and its assessment: final report. December 1993.
Clark, Urzula. “Bringing English to Order: a Personal Account of the NCC English Evaluation Project”, English in Education, 1994, 28(1), 33–38.
Goodwyn, Andrew. “English Teachers and the Cox models”, English in Education, 1992, 26(3), 4–10.
Furlong, Terry. “Learning without Levels?”, The English and Media Magazine, 1993, 29, 5–9.
Martin, David. “Myopic Masquerade?”, The English and Media Magazine, 1994, 30, 9–10.
=======================
Orecchioni, Pierre. «Για το πρόβλημα της περιοδολόγησης στην ιστορία της λογοτεχνίας: χρονολογίες–κλειδιά και χρονολογικές αποκλίσεις» / μτφρ. Μαριάννα Δήτσα, Πολίτης, 20, 1978, 64–67.
Συκουτρής, Ιωάννης. Μελέται και άρθρα. Αθήνα: 1956.
Βρανούσης, Λ.Ι. «Νεοελληνικές φιλολογικές σπουδές», Κριτικά Φύλλα, 1, 1971–72. 39–50.
Κεχαγιόγλου, Γ. «Οι ιστορίες της νεοελληνικής λογοτεχνίας», Μαντατοφόρος, 15, 1980, 5–65.
Κριαράς, Ε. «Η Μεσαιωνική ελληνική γραμματεία», Αγγλοελληνική Επιθεώρηση, 5, 1950–52, ΕΕ
Κριαράς, Ε. «Οι όροι Μεσαιωνικός και Νεοελληνικός», Νέα Εστία, 58, 1955, 986–988
Welleck, Rene και Austin Warren. Θεωρία λογοτεχνίας / μτφρ. ΕΕ– Αθήνα: Δίφρος, 1980. ΕΕ
Δημαράς, Κ.Θ. Ελληνικός ρομαντισμός. Αθήνα: Ερμής, 1982.
Elliot, Thomas. Δοκίμια για την ποίηση και την κριτική. Αθήνα: 1983. ΕΕ
Σεφέρης, Γ. «Η γλώσσα στην ποίησή μας», στις Δοκιμές. Αθήνα: Ικαρος, 1974, 19–33.
Βαγενάς, Νάσος. Ποίηση και πραγματικότητα. Αθήνα: Στιγμή, 1985.
Παράσχος, Κλέων. Προβλήματα λογοτεχνίας. Αθήνα: 1964.
Πολίτης, Λίνος. Θέματα της λογοτεχνίας μας. Θεσσαλονίκη: 19762.
Μουλάς, Πάνος. «Σχέσεις της Νεοελληνικής με την Ευρωπαϊκή Λογοτεχνία, Δελτίο Εταιρείας Σπουδών Νεοελληνικού Πολιτισμού, 2. 1978. ΕΕ
===================
Schwarz, Bill. “The Allure of the Past: Citizen Major and the Dismantling of Citizenship”, Changing English, 1994, 1(2), 32–45.
0. ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΕΣ ΘΕΩΡΙΕΣ ΧΡΗΣΙΜΕΣ ΓΙΑ ΤΗ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑ ΤΗΣ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑΣ
1. ΕΝΝΟΙΕΣ–ΚΛΕΙΔΙΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΗ ΤΗΣ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑΣ
2. Η ΛΟΓΟΤΕΧNΙΑ ΚΑΙ Η ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑ ΤΗΣ
3. ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΕΙΣ ΤΗΣ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑΣ
4. ΜΕΘΟΔΕΥΣΗ ΤΗΣ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑΣ
5. TO ΜΑΘΗΜΑ
6. Ο ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΣ
7. Ο ΜΑΘΗΤΗΣ
8. ΛΕΞΙΚΑ–ΒΟΗΘΗΜΑΤΑ
9. ΕΠΙΣΗΜΕΣ ΠΡΟΔΙΑΓΡΑΦΕΣ ΓΙΑ ΤΟ ΜΑΘΗΜΑ (επίσημα ντοκουμέντα)
0. ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΕΣ ΘΕΩΡΙΕΣ ΧΡΗΣΙΜΕΣ ΓΙΑ ΤΗ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑ ΤΗΣ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑΣ
1. ΕΝΝΟΙΕΣ–ΚΛΕΙΔΙΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΗ ΤΗΣ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑΣ
1.1. Δημιουργικότητα–φαντασία
1.2. Literacy (εγγραματοσύνη, μόρφωση)
1.3. Ανάγνωση–γραφή–ακρόαση–ομιλία
1.4. Λογοτεχνικής γλώσσα–γλώσσα και λογοτεχνία
1.5. Θεωρία της ανάγνωσης–πρόσληψη
1.6. Διαμόρφωση της υποκειμενικότητας εκπαιδευτικών–
2. Η ΛΟΓΟΤΕΧNΙΑ ΚΑΙ Η ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑ ΤΗΣ
2.1. Η λογοτεχνία ως θεσμός (σχέση με άλλους θεσμούς)
2.2. Η λογοτεχνία ως μέρος της κουλτούρας (σχέση με άλλες τέχνες και με τον τρόπο ζωής) (Cultural Studies εν μέρει εδώ)
2.3. Είναι διδακτή η λογοτεχνία;
2.4. Η λογοτεχνία στην εκπαίδευση–γενικά
2.5. Η ιστορία του μαθήματος–σκοποί
3. ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΕΙΣ ΤΗΣ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑΣ
3.1. Λογοτεχνικός κανόνας (η συγκρότησή του, η λειτουργία του, η σχέση του με την έννοια της παράδοσης / literary heritage)– σχολικός λογοτεχνικός κανόνας
3.2. Ιστορία της λογοτεχνίας (τι είδους ιστορία; Θεωρία, ερμηνεία, ή ιστορία της λογοτεχνίας;)
3.3. Εθνική διάσταση της λογοτεχνίας (η λογοτεχνία ως μέρος της εθνικής ταυτότητας. Η λογοτεχνία στο πλαίσιο της πολυ–πολιτισμικής κοινωνίας)
3.4. Λογοτεχνία και ιδεολογία (η λογοτεχνία ως πηγή πολιτικών, θρησκευτικών και γενικά πολιτισμικών αξιών)
3.5. Λογοτεχνία και κοινωνία (διαφοροποίηση της λειτουργίας της ανάλογα με τις ταξικές ή φυλετικές διαφορές)
3.6. Λογοτεχνία και Μ.Μ.Ε. (ο ρόλος της εικόνας)
4. ΜΕΘΟΔΕΥΣΗ ΤΗΣ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑΣ (το πρόγραμμά μας)
4.0. Γενικά
4.1. σκοποί–στόχοι του μαθήματος
4.2. περιεχόμενο
4.3. προγραμματισμός
4.4. μέσα
4.5. διαφοροποίηση
4.6. ομαδοποίηση
4.7. μεθόδευση
5. ΤΟ ΜΑΘΗΜΑ
5.0. Γενικά για το μάθημα της λογοτεχνίας
5.1. σχέση / όρια του μαθήματος της λογοτεχνίας με άλλα μαθήματα–επιστήμες
5.2. μοντέλα διδασκαλίας του
5.3 θέση του στο πρόγραμμα
6. Ο ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΣ
6.0. H επιστήμη της Φιλολογίας
6.1. ποιός διδάσκει το μάθημα (βασική εκπαίδευση, επιμόρφωση )
6.2. τα βοηθήματά του
6.3. συνδικαλιστικοί φορείς (διαμόρφωση της υποκειμενικότητάς του)
7. Ο ΜΑΘΗΤΗΣ
8. ΛΕΞΙΚΑ–ΒΟΗΘΗΜΑΤΑ
9. ΕΠΙΣΗΜΕΣ ΠΡΟΔΙΑΓΡΑΦΕΣ ΓΙΑ ΤΟ ΜΑΘΗΜΑ (επίσημα ντοκουμέντα)
0. ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΕΣ ΘΕΩΡΙΕΣ ΧΡΗΣΙΜΕΣ ΓΙΑ ΤΗ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑ ΤΗΣ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑΣ
1. ΕΝΝΟΙΕΣ–ΚΛΕΙΔΙΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΗ ΤΗΣ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑΣ
1.1. Δημιουργικότητα–φαντασία
1.2. Literacy (εγγραματοσύνη, μόρφωση)
1.3. Ανάγνωση–γραφή–ακρόαση–ομιλία
1.3.1. ανάγνωση
1.3.2. γραφή
1.3.3. ακρόαση
1.3.4. ομιλία
1.4. λογοτεχνική γλώσσα–γλώσσα και λογοτεχνία
1.6. Θεωρία της ανάγνωσης–πρόσληψη
2. Η ΛΟΓΟΤΕΧNΙΑ ΚΑΙ Η ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑ ΤΗΣ
2.1. Η λογοτεχνία ως θεσμός (σχέση με άλλους θεσμούς)
2.2. Η λογοτεχνία ως μέρος της κουλτούρας (σχέση με άλλες τέχνες και με τον τρόπο ζωής)
2.3. Είναι διδακτή η λογοτεχνία;
2.4. Η λογοτεχνία στην εκπαίδευση–γενικά
2.5. Η ιστορία του μαθήματος–σκοποί
3. ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΕΙΣ ΤΗΣ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑΣ
3.1. Λογοτεχνικός κανόνας (η συγκρότησή του, η λειτουργία του, η σχέση του με την έννοια της παράδοσης)– σχολικός λογοτεχνικός κανόνας
3.2. Ιστορία της λογοτεχνίας (τι είδους ιστορία; Θεωρία, ερμηνεία, ή ιστορία της λογοτεχνίας;)
3.3. Εθνική διάσταση της λογοτεχνίας (η λογοτεχνία ως μέρος της εθνικής ταυτότητας. Η λογοτεχνία στο πλαίσιο της πολυ–πολιτισμικής κοινωνίας)
3.3.1. διγλωσσία
3.4. Λογοτεχνία και ιδεολογία (η λογοτεχνία ως πηγή πολιτικών, θρησκευτικών και γενικά πολιτισμικών αξιών)
3.5. Λογοτεχνία και κοινωνία (διαφοροποίηση της λειτουργίας της ανάλογα με τις ταξικές ή φυλετικές διαφορές)
3.5.1. ταξικές διαφορές
3.5.2. ρατσισμός
3.5.3. σεξισμός
3.6. Λογοτεχνία και Μ.Μ.Ε. (ο ρόλος της εικόνας)
3.6.1. Cultural Studies
3.6.2. παραλογοτεχνία, comics
4. ΜΕΘΟΔΕΥΣΗ ΤΗΣ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑΣ
4.0.0. είδη
4.0. Γενικά
4.0.1. ποίηση
4.0.2. πεζογραφία
4.0.2.1. narrative
4.0.2.2. παραμύθια
4.1. σκοποί–στόχοι του μαθήματος
4.2. περιεχόμενο
4.2.1. διδακτικά βιβλία
4.2.2. βοηθήματα
4.2.3. Επιλογή κειμένων (κριτήρια επιλογής)
4.2.4. integrated studies
4.2.5. genre theory
4.3. προγραμματισμός
4.4. μέσα
4.5. διαφοροποίηση (ανάλογα με τα λογοτεχνικά είδη, τη σύνθεση του ακροατηρίου)
4.6. ομαδοποίηση
4.7. μεθόδευση
4.7.1. Τυπική Εκπαίδευση
4.7.1.1. Πρωτοβάθμια
4.7.1.1.1. παιδική λογοτεχνία
4.7.1.2. Δευτεροβάθμια
4.7.1.2.1. Γενική
4.7.1.2.2. Τεχνική
4.7.1.2.3. Επαγγελματική
4.7.1.3. Τριτοβάθμια
4.7.2. Ατυπη Εκπαίδευση–Εκπαίδευση Ενηλίκων
ΝΕΛΕ
4.7.3. είδη μεθόδευσης
4.7.3.1. project
4.7.3.2. games
4.7.3.3. autobiography
4.7.3.4. community
[και άλλα, λ.χ. making our own books, critical literacy, the classroom as a writing workshop, collaborative learning, shared reading in the classroom, mixed–ability classrooms, special needs, creating a community of writers in the classroom, dyslexia]
4.8. αξιολόγηση των μαθητών
4.8.1. Πρωτοβάθμια
4.8.2. Δευτεροβάθμια
4.8.3. Τριτοβάθμια
5. ΤΟ ΜΑΘΗΜΑ
5.0. Γενικά
5.1. σχέση / όρια του μαθήματος της λογοτεχνίας με άλλα μαθήματα–επιστήμες
5.1.1. Γλώσσα–Γλωσσολογία
5.1.2. Media
5.1.3. Information Technology / computer literacy
5.1.4. Drama
5.1.5. Grammar
5.1.6. λογοτεχνία και Ιστορία
5.2. μοντέλα διδασκαλίας του μαθήματος
5.3. θέση του μαθήματος στο πρόγραμμα
6. Ο ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΣ
6.0. H επιστήμη της Φιλολογίας
6.1. ποιός διδάσκει το μάθημα (βασική εκπαίδευση, επιμόρφωση )
6.2. τα βοηθήματά του
6.3. συνδικαλιστικοί φορείς (διαμόρφωση της υποκειμενικότητάς του)
7. Ο ΜΑΘΗΤΗΣ
8. ΛΕΞΙΚΑ–ΒΟΗΘΗΜΑΤΑ
9. ΕΠΙΣΗΜΕΣ ΠΡΟΔΙΑΓΡΑΦΕΣ ΓΙΑ ΤΟ ΜΑΘΗΜΑ (επίσημα ντοκουμέντα)
(κατά χώρα και κατά περίοδο)
1. Ελλάδα
2. Μεγάλη Βρεταννία
ΔΙΔΑΚΤΙΚΗ ΤΗΣ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑΣ
0. ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΕΣ ΘΕΩΡΙΕΣ ΧΡΗΣΙΜΕΣ ΓΙΑ ΤΗ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑ ΤΗΣ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑΣ
Bernstein, Basil. “On the classification and framing of educational knowledge”, Class Codes and Control / 1: Theoretical Studies towards a Sociology of Language. London: RKP,
Britton, James. “Vygotsky's Contribution to Pedagogical Theory”, English in Education, 1987, 21 3), 22–26.
1. ΕΝΝΟΙΕΣ–ΚΛΕΙΔΙΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΗ ΤΗΣ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑΣ
1.1. Δημιουργικότητα–φαντασία
Abbs, Peter (1977). “English Teaching: An Expressive Discipline”, English in Education, 11(3), 49–56.
Britton, James (1997). “The role of phantasy”, Meek, Margaret και Aiden Warlow eds. The cool web: the pattern of Children's reading. London: Bodley Head, 40–47.
Brodsky–Chenfeld, Mimi (1978). Teaching Language Arts Creatively. New York: Harcourt Brace Jovanovich.
Chevreau, M. (1986). “The Essential Image: Ideas towards the Development of Imagination in English Teaching”, English in Education, 20(3), 40–59.
Doherty, Berlie (1994). “The Power and Magic of the Language of the Imagination”, Nate News, Summer 1994, 14–15.
Freeman, James et al. (1968). Creativity: a selective review of research. London: Society for Research into Higher Education.
Kagan, Jerome ed. (1967). Creativity and learning. Boston: Houghton Mifflin Company.
Lowenfeld, Victor και Lambert W. Brittain (19756). Creative Mental Growth. New York: Macmillan.
Michael, William B. ed. (1968). Teaching for Creative Endeavour. Bloomington: Indiana University Press.
Offord, Martyn (1985). “The use of guided fantasy in the study of literature”, English in Education, 19(1), 54–63.
Taylor, Calvin W. ed. (1964). Creativity: progress and potential. New York: McGraw–Hill.
Williams, Raymond (1994). Κουλτούρα και ιστορία / μτφρ. Βενετία Αποστολίδου. Αθήνα: Γνώση.
1. 2. Literacy (εγγραματοσύνη, μόρφωση)
Allen, David. “English, whose English?”. National Association for Advisers in English, s.a.
Ball, Stephen (1990). “Literacy, Politics and the Teaching of English”, Goodson, Ivor και Peter Medway, eds. Bringing English to Order. London: The Falmer Press, 1990, 197–241.
Eisenstein, E.L. “The Impact of Printing on European Education:, Musgrave, P.W. ed. Sociology, History and Education. London: Methuen, 1970, 87–95.
Gee, James. Social Lingusitics and Literacies: ideology in discources. London: Falmer, 1990, κεφ. 2, 3, 5.
Goody, J. και I. Watt. “Literate Culture: some general considerations”, Musgrave, P.W. ed. Sociology, History and Education. London: Methuen, 1970, 75–86.
Hoggart, David (1982). An English Temper: essays on education, culture and communications. London: Chatto και Windus.
Howes, David (1993). “The Importance of Coaching Apprentices: a Teacher Responds to the Teaching English Literacy Report”, English in Australia, 105, 66–71.
Kimberley, Keith / Meek, Margaret και Jane Miller eds. New Readings: contributions to an understanding of Literacy. London: AκαιC black, 1992.
Kress, Gunther (1995). Writing the future: English and the making of a culture of innovation. NATE.
Lenke, J.L. “Critical Social Literacy for the New century”, English in Australia, 105, 1993, 9–15.
Littlefair, Alison B. ed. (1994). Literacy for Life. United Kingdom Reading Association.
Luke, Allan. “Literacy Education and Teachers' Work: Keywords”, English in Australia, 105, 1993, 44–53.
National Association for the Teaching of English. Learning to be Literate in a Democratic Society. Sheffield: NATE, s.a.
Meek, Margaret ed. On being literate. London: The Bodley Head, 1991.
Richmond, John ed. English Schools: what Teachers really try to do. London: Language in Inner–city Schools, 1983.
Rosen, Harold. Language and Literacy in Our Schools. University of London Institute of Education: 1975.
Satow Freda και Bill Gatherer (1992). Literacy without frontiers: Proceedings of the 7th European and 28th United Kingdom Reading Association Annual Conference at Heriot–Watt University, Edinburgh, July 1991. United Kingdom Reading Association.
Wells, Gordon. “Language, Literacy and Education”, Wells. Gordon et al. Learning through interaction: the study of language development. Cambridge: Camgridge University Press, 1981, 240–276.
1. 3. Ανάγνωση–γραφή–ακρόαση–ομιλία
(θεωρητικά, προσέγγιση, εφαρμογές)
έλληνες συγγραφείς
ξένοι συγγραφείς
Abbs, Peter. “Art Response in Reading and Writing”, Harrison, Bernard ed. English Studies 11–18: an arts–based approach. London: Hodder and Stoughton, 1983, 29–41.
Adams, Anthony και John Pearce. Every English Teacher. Oxford: Oxford University Press, 1974.
Carter, Barbara και Chris Morris. “That writing's my story”, English in Education, 1989, 23(2), 65–73.
Muller, Herbart. The Uses of English: guidelines for the Teaching of English from the Anglo–American Conference at Dartmouth College. New York / London: Holt, Reinhart and Winston, 1967.
Owens, Graham και Micahael Marland. The Practice of English Teaching. Glascow και London: Blackie, 1970.
Richmond, John ed. English Schools: what Teachers really try to do. London: Language in Inner–city Schools, 1983.
1.3.1. ανάγνωση
Atkinson, Judith. “How Children Read Poems at Different Ages”, English in Education, 1985, 19(1), 24–34.
Bennett, Jill (1984). “Reading: how parents can help”, 18(1), 41–45.
Craig, George. “Reading: who is doing what to whom?”, Josipovici, Gabriel ed. The Modern English Novel: the reader, the writer and the work. London: Open Books, 1976, 15–36.
Department of Education and Science. A Language for Life: report of the Committee of Inquiry appointed by the Secretary of State for Education and Science under the Chairmanship of Sir Allan Bullock F.B.A. London: HMSO, 1975.
Dombey, Henrietta. “Reading for real from the Start”, English in Education, 1987, 21(2), 12–19.
Dombey, Henrietta. Words and worlds: reading in the early years of school. York: NATE, 1992.
Harding, P.W. “Psychological processes in the reading of fiction”, Meek, Margaret και Aiden Warlow eds. The cool web: the pattern of Children's reading. London: Bodley Head, 1977, 58–72.
Ηawthorn, Jeremy. Ξεκλειδώνοντας το κείμενο: μία εισαγωγή στη θεωρία της λογοτεχνίας / μτφρ. Μαρία Αθανασοπούλου. Ηράκλειο: Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Κρήτης, 1993.
Lee, V.J. English Literature in Schools. Milton Keynes: Open University Press, 1986.
Lewis–Butler, Helen. “Three Readers Reading: Responses to A Level”, English in Education, 1987, 21(2), 32–42.
McLeod, Rosetta. “Exploring Books”, English in Education, 1987, 21(2), 26–31.
Meek, Margaret. Learning to Read. London: The Bodley Head, 1982.
Minns, Hillary. “Jaspal's Story: Learning to read at Home and at School”, English in Education, 1988, 22(3), 40–47.
Moon, Cliff (1984). “Recent developments in the teaching of reading”, English in Education, 18(1), 20–27.
Moon, Cliff. “Critical Reflections”, Language and Learning, 5, 1991, 7–8.
Moy, Bob και Mike Raleigh. “Reading Information”, English Magazine, 1983, 11, 27–35.
National Association for the Teaching of English. Helping your child with reading and writing. Sheffield: NATE, s.a.
Nightingale, Peter και Jeff Morton. “Bok Flood”, English in Education, 1986, 20(3), 12–19.
Owens, Graham και Michael Marland. The Practice of English Teaching. Glascow και London: Blackie, 1970.
Paice, Shirley (1984). “Reading to learn”, English in Education, 18(1), 3–8.
Προυστ, Μ. Διαβάζοντας / μτφρ. Π. Παπαδόπουλος–Κ. Τσιταράκης. Αθήνα: Εστία, 1985.
Rosenblatt, Louise Michelle. Literature as exploration. London: Heineman, 1968.
Smith, Frances. Reading the Bear Facts: Information books and learning in the primary classroom”, English in Education, 1992, 26(1), 17–25.
Σπινκ, Τζων (Spink, John). Τα παιδιά ως αναγνώστες / μτφρ. Κυριάκος Ντελόπουλος. Αθήνα: Καστανιώτης, 1989.
Whitehead, Marian. “Reading–caught or taught? Some issues involved in changed approaches to the teaching of Reading”, English in Education, 1987, 21(2), 20–25.
Whitehead, Marian. “Failures, Cranks and Fads: Revisting the Reading Debate”, English in Education, 1992, 26(1), 3–14.
1.3.2. γραφή Bullock, Kress, Valerie γυναίκα κριτική στον piaget, Smith
ελληνόγλωσση
Μπαρτ Ο βαθμός μηδέν της γραφής
Μπαρτ / Ναντώ
Σαρτρ
ξενόγλωσση
Allen, David. “English, whose English?”. National Association for Advisers in English, s.a.
Barthes, Roland. O βαθμός μηδέν της γραφής / μτφρ. Κώστας Παπαγεωργίου. Αθήνα: Εκδόσεις 70, 1971. [Le degr zιro de l'ιcriture (1953)]
Barthes, Roland και Maurice Nadeau. Για τη λογοτεχνία / μτφρ. Γιάννης Εμίρης. Αθήνα: Ερατώ, 1982.
Dawes, Lorraine (1995). Writing the drafting process: an examination of drafting in pupils’ writing. NATE.
Evans, Janet. “P.S. Timmy's Front Teeth Have Fallen Out”, Language and Learning, 7, 1991, 28–30.
Fox, Barry. “I Think” Therefore I am: Exploratory Writing from an “O” Level Reject”, English in Education, 1985, 19(2), 45–48.
Fisher, Ros και Heather Sommerwill. “Writing like a reader”, English in Education, 1990, 24(3), 36–43.
Hackman, Susan. Responding in writing: the use of exploratory writing in the literature classroom. Exeter: NATE, 1987.
Ηawthorn, Jeremy. Ξεκλειδώνοντας το κείμενο: μία εισαγωγή στη θεωρία της λογοτεχνίας / μτφρ. Μαρία Αθανασοπούλου. Ηράκλειο: Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Κρήτης, 1993.
Hunter–Carsch, Morag / Binns, Richard και Judy Sobey. “Creating Young Writers: Getting into redrafting”, Language and Learning, 5, 1991, 9–12.
Kress Learning to write
Leney, David. “The spelling–writing connection”, Language and Learning, 7, 1991, 17–19.
Meier, Daniel. “Moments of Voice in the Writing of Young Children”, English in Education, 1988, 22(2), 36–41.
Merry, Roger. “Spelling Strategies”, Language and Learning, 7, 1991, 14–16.
Minns, Hilary. “Separate Human Being?”, English in Education, 1981, 15(1), 16–18.
National Association for the Teaching of English. Helping your child with reading and writing. Sheffield: NATE, s.a.
Sartre, Jean Paul. Τι είναι λογοτεχνία; / μτφρ. Μαρία Αθανασίου. Αθήνα: Εκδόσεις 70, 1971. [Qu'est–ce que la literature?]
1.3.3. ακρόαση
Allen, David. “English, whose English?”. National Association for Advisers in English, s.a.
Howe, Alan. Making Talk Work. London: Hodder and Stoughton, 1992.
1.3.4. ομιλία
Allen, David. “English, whose English?”. National Association for Advisers in English, s.a.
Burgess, Alison και John Gulliver. “Only Chatter? Children Talking and learning in Primary Schools”, English in Education, 1988, 22(1), 79–92.
Dixon, Robin J. “Talk in Eleven Year Old Children's Response Groups”, English in Education, 1985, 19(2), 36–44.
Hamilton, John M. “Oral Communication: The Assessment Circus (Or: On a Scale of Nought to Nine)”, English in Education, 1988, 22(2), 19–24.
Howe, Alan. “Releasing Pupil Talk”, English in Education, 1988, 22(1), 66–78.
Kaye, Joel. “Orral English: Reasons behind the Grades”, English in Education, 1985, 19(1), 47–51.
Maybin, Janet. “A Critical Review of the DES Assessment of Performance Unit's Oracy Surveys”, English in Education, 1988, 22(2), 3–18.
Shaw, Colin. “Writing about Talking–Oral Assessment and Leraning”, English in Education, 1988, 22(2), 25–29.
Smidt, Sandra. “Making Links: Children Talking About Reality”, English in Education, 1988, 22(1), 34–37.
Stables, Andrew. An Approach to English. London: Cassel, 1992.
Wells, Janet and Gordon. “Talking and Learning: a discussion of young children's language at home and in the classroom”, English in Education, 18(1), 28–38.
1.5. Λογοτεχνική γλώσσα
έλληνες συγγραφείς
Μπαμπινιώτης, Γιώργος (1984). Γλωσσολογία και Λογοτεχνία: από την Τεχνική στην Τέχνη του Λόγου. Αθήνα.
Χατζησαββίδης, Σοφρώνης (1999). «Ο λογοτεχνικός και ο μη-λογοτεχνικός λόγος στη διδακτική πράξη», στο Αποστολίδου, Βενετία και Ελένη Χοντολίδου επιμ. Λογοτεχνία και εκπαίδευση. Αθήνα: τυπωθήτω-Γιώργος Δαρδανός, 103-117.
ξένοι συγγραφείς
Brumfit, Chr. και R. Carter (1987). Literature and Language teaching. Oxford University Press.
Chevalier, Jean–Claude (1985). «Σημείωση για την παρέκκλιση», Συνέδριο του Σεριζί. Η διδασκαλία της λογοτεχνίας / μτφρ. Ι.Ν. Βασιλαράκης. Αθήνα: Επικαιρότητα, 165–170.
Eagleton, Terry (1989). Εισαγωγή στη θεωρία της λογοτεχνίας / μτφρ. Δημήτρης Τζιόβας. Αθήνα: Οδυσσέας, 94–149.
Εκο, Ουμπέρτο (1993). Τα όρια της ερμηνείας / μτφρ. Μαριάννα Κονδύλη. Αθήνα: Γνώση.
Fish, Stanley EE
Mace, Gerard (1985). «Nα διδάξουμε την ποίηση για να ξαναμάθουμε στους μαθητές ανάγνωση», Συνέδριο του Σεριζί. Η διδασκαλία της λογοτεχνίας / μτφρ. Ι.Ν. Βασιλαράκης. Αθήνα: Επικαιρότητα, 189–199.
Riffaterre, Michael (1985). «Η εξήγηση των λογοτεχνικών φαινομένων», Συνέδριο του Σεριζί. Η διδασκαλία της λογοτεχνίας / μτφρ. Ι.Ν. Βασιλαράκης. Αθήνα: Επικαιρότητα, 135–164.
Todorov, Tzvetan (1995). Θεωρία λογοτεχνίας: κείμενα των Ρώσων φορμαλιστών / μτφρ. Η.Π. Νικολούδης. Αθήνα: Οδυσσέας.
1.6. Θεωρία της ανάγνωσης
έλληνες συγγραφείς
Κάλφας, Αντώνης (1993). Ο μαθητής ως αναγνώστης: λογοτεχνική θεωρία και διδακτική πράξη. Θεσσαλονίκη: τα Tραμάκια.
Κάλφας, Αντώνης (1998). Ο μαθητής ως αναγνώστης: η διδασκαλία των λογοτεχνικών κειμένων στη δευτεροβάθμια εκπαίδευση-ένας αναλυτικός περιγραφικός βιβλιογραφικός οδηγός. Θεσσαλονίκη: το τραμ.
Τζιόβας, Δημήτρης (1983). «Η έννοια του αναγνώστη στη θεωρία της λογοτεχνίας», Πολίτης, 62, 78–87 και Τζιόβας, Δημήτρης (1987). Μετά την Αισθητική: θεωρητικές δοκιμές και ερμηνευτικές αναγνώσεις της Νεοελληνικής Λογοτεχνίας. Αθήνα: Γνώση, 223–258.
Τζιόβας, Δημήτρης (1987). «Από το συγγραφέα στον αναγνώστη: η κρίση του υποκειμένου στη θεωρία της λογοτεχνίας», Τζιόβας, Δημήτρης. Μετά την Αισθητική: θεωρητικές δοκιμές και ερμηνευτικές αναγνώσεις της Νεοελληνικής Λογοτεχνίας. Αθήνα: Γνώση, 219–221.
ξένοι συγγραφείς
Eagleton, Terry (1983). Literary theory: an introduction. Oxford: Basil Blackwell, 54–90.
Eco, Umberto (1987). «Η ποιητική του ανοιχτού έργου» / μτφρ. Γρηγόρης Πασχαλίδης, Νεοελληνική Παιδεία, 9, 116–137.
Eco, Umberto (19932). Τα όρια της ερμηνείας / μτφρ. Μαριάννα Κονδύλη. Αθήνα: Γνώση.
Iser, Wolfang (1987). “The Reading Process: a phenomenological approach”, Lambropoulos, Vassilis και David Neal–Miller, eds. Twentieth Century Literary Theory: an introduction anthology. New York: State University of New York Press, 381–400.
Iser, Wolfang (1991). «Πρός μία λογοτεχνική ανθρωπολογία» / μτφρ. Στέφανος Ροζάνης, Λόγου Χάριν, 2, 3–24.
«Ανθρωπολογική απολογία της λογοτεχνίας» Συζήτηση με τον Wolfang Iser, Λόγου Χάριν, 1991, 2, 25–36.
Jauss, Robert Hans (1995[70, 79, 87]). Η θεωρία της πρόσληψης: τρία μελετήματα / μτφρ. Μίλτος Πεχλιβάνος. Αθήνα: Εστία.
Mellor, Bronwyn / Patterson, Annette και Marnie O'Neill (1991). Reading Fictions. London: Chalkface Press / English και Media Centre.
2. Η ΛΟΓΟΤΕΧNΙΑ ΚΑΙ Η ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑ ΤΗΣ
2. 1. Η λογοτεχνία ως θεσμός (σχέση με άλλους θεσμούς)
Lambropoulos, Vassilis (1988). Literature as National Institution. Princeton University Press, 1988.
Hohendahl, Peter Uwe (1989). “The Institution of Literature”, Building a National Literature. Ithaca: Cornell University Press, 1–43.
2. 2. Η λογοτεχνία ως μέρος της κουλτούρας (σχέση με άλλες τέχνες και με τον τρόπο ζωής)
Barthes, Roland. Εικόνα–μουσική–κείμενο. Αθήνα: Πλέθρον, 1989.
Brodsky – Chenfeld, Mimi. Teaching Language Arts Creatively. New York: Harcourt Brace Jovanovich, 1978.
Moon, Brian. Studying Literature: theory and practice for senior students. London: Chalkface Press / English και Media Center, 1990.
Williams, Raymond. Κουλτούρα και ιστορία / μτφρ. Βενετία Αποστολίδου. Αθήνα: Γνώση, 1994.
2. 3. Είναι διδακτή η λογοτεχνία;
έλληνες συγγραφείς
Αμπατζοπούλου, Φραγκίσκη (1975). «Καλλιέπεια, φρονηματισμός ή λογοτεχνία;», Ηριδανός, 1, 109–112.
Αναγνωστάκης, Μανόλης (1981). «Η διδασκαλία της λογοτεχνίας στο σχολείο: συνέντευξη με τον ποιητή Μανόλη Αναγνωστάκη», Τεύχος, 1, 6–9.
Βαγενάς, Νάσος (1986). «Η ‘κρίση’ των Νέων Ελληνικών: απάντηση σ' ένα άρθρο γιά τη γλώσσα», Δεκαπενθήμερος Πολίτης, 72, 33–34.
Γεωργουσόπουλος, Κ. «Σαλταδόροι», εφημ. τα Νέα, 9–9–86, 23.
Κοκόλης, Ξ.Α. «Η δήθεν κρίση των ‘Νέων Ελληνικών’: μία από– κριση, κι ίσως μία πρόταση γιά συγκρίσεις», Δεκαπενθήμερος Πολίτης, 73, 6–3–86, 48.
Κοκόλης, Ξ.Α. (1987) «Γιά τη διδασκαλία της λογοτεχνίας στα σχολεία», Δεκαπενθήμερος Πολίτης, 76, 89–90.
Μπελεζίνης, Αντρέας. «Η κρίση των Νέων Ελληνικών», Δεκαπενθήμερος Πολίτης, 71, 25–7–86, 42–45.
Παρίσης, Νικήτας (1990). «Είναι διδακτή η λογοτεχνία;», Δέντρο, 56–57, 46–49.
ξένοι συγγραφείς
Alter, Jean (1985). «Πρός τι η διδασκαλία της λογοτεχνίας;», Συνέδριο του Σεριζί: Η διδασκαλία της λογοτεχνίας / μτφρ. Ι.Ν. Βασιλαράκης. Αθήνα: Επικαιρότητα, 63–74.
«Ο Roland Barthes απαντά στο περιοδικό Pratiques», Ηριδανός, 1, 1975, 209–216,
και στα γαλλικά
“Litιrature / Enseignement”, Entretien avec Roland Barthes, Pratiques, 5, 1975, 15–21.
York, Malcolm (1979). “Purely for Pleasure?”, English in Education, 13(1), 21–25.
2. 4. Η λογοτεχνία στην εκπαίδευση–γενικά
έλληνες συγγραφείς
Καγιαλής, Τάκης. «Η λογοτεχνία στη Μέση Εκπαίδευση: ο ρόλος της θεωρίας», Εντευκτήριο, 26, 1994, 67–81.
Καψωμένος, Ερατοσθένης. «Λογοτεχνία και εκπαίδευση», Δέντρο, 55, 1990, 10–17.
Το μάθημα της λογοτεχνίας, το Δέντρο, 48–49, 1989.
Το μάθημα της λογοτεχνίας, το Δέντρο, 56–57, 1990.
Μαρωνίτης, Δημήτρης, N. Μέτρια και μικρά: περιοδικά και εφήμερα. Αθήνα: Κέδρος, 1987, 137–140, 189–200.
Μωραίτης, Γ. Η διδασκαλία της ελληνικής γλώσσας και φιλολογίας στην ελληνική εκπαίδευση. Αθήνα: Σύγχρονη Εποχή, 1982.
«Τά Νέα Ελληνικά στη Μέση Εκπαίδευση: μία συζήτηση», Γράμματα και Τέχνες, τ. 11, 1982, 12–16.
«Η Νεοελληνική Λογοτεχνία στη Μέση Εκπαίδευση», Διαβάζω, τ. 86, 25–1–84, 58–68.
Παρίσης, Νικήτας. «Η λογοτεχνία στη Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση: διαπιστώσεις και ζητούμενα», Μελέτες–αναγνώσεις: ποίηση–πεζογραφία. Αθήνα: Πατάκης, 1992, 97–110.
Πολίτης, Λίνος. «Η φιλολογική ερμηνεία των νεοελληνικών κειμένων», ΥΕΠΘ. Εισηγήσεις: η Αρχαία Ελληνική Γραμματεία από μετάφραση–Η Νεοελληνική Γλώσσα και Γραμματεία. Αθήνα: Εθνικό Τυπογραφείο, 1976, 391–403.
Φράγκου, Αγγελική. «Νέα Ελληνικά», Ξωχέλλης, Π.Δ. κ.ά. «Μεθόδευση της διδασκαλίας και αξιολόγηση της σχολικής επίδοσης στο Γυμνάσιο και Λύκειο: πορίσματα μιάς εμπειρικής έρευνας στην Ελλάδα», Σύγχρονη Εκπαίδευση, 28, 1986, 74–85.
Χοντολίδου, Ελένη. Το μάθημα της λογοτεχνίας στη Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση στην Αγγλία και την Ελλάδα: συγκριτική θεώρηση. / διδακτορική διατριβή. Θεσσαλονίκη: ΑΠΘ, 1989.
ξένοι συγγραφείς
Holbrook, David. English for Maturity: English in the Secondary School. Cambridge: Cambridge University Press, 1967.
Language in Inner–City Schools / 15th Conference Report. Match and mismatch. London Institute of Education: 25 June 1983.
Συνέδριο του Σεριζί. Η διδασκαλία της λογοτεχνίας / μτφρ. Ι.Ν.Βασιλαράκης. Αθήνα: Επικαιρότητα, 1985.
Stables, Andrew. An Approach to English. London: Cassel, 1992.
2.5. Η ιστορία του μαθήματος
έλληνες συγγραφείς
Τόγιας, Βασίλης. Το μάθημα των Νέων Ελληνικών στη Μέση Εκπαίδευση: ιστορική θεώρηση (1833–1967). Θεσσαλονίκη: Ινστιτούτο Νεοελληνικών Σπουδών, 1988.
ξένοι συγγραφείς
Allen, David. English Teaching since 1965: how much Growth?. London: Heineman, 1980.
Dill, N.L. και A.C. Purves. The Teaching of Literature: report of the U.S.A. National Committee, International Literature Project (unpublished report). Columbia University: Teachers College, 1967.
Dixon, John. Growth through English: set in the perspective of the seventies / 3rd ed. Yorkshire: Oxford University Press, 1975.
Donelson, Kenneth L. “Literature”, in ========, 58–67.
Mathieson, Margaret. The Preachers of Culture. London: Unwin, 1975.
Peters, Lawrence. Some Aspects of the Relationship between Culture and English Teaching: 1870 – 1977. University of London Institute of Education, 1978. (unpublished MA thesis).
Richmond, Kenneth W. The Teaching Revolution. London: Methuen, 1967.
Shayer, David. The Teaching of English in Schools: 1900–1972. London: RKP, 1972.
Widdowson, Peter (ed). Re–reading English. London: Methuen, 1982.
3. ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΕΙΣ ΤΗΣ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑΣ
3. 1. Λογοτεχνικός κανόνας (η συγκρότησή του, η λειτουργία του, η σχέση του με την έννοια της παράδοσης)–σχολικός λογοτεχνικός κανόνας
έλληνες συγγραφείς
Αποστολίδου, Βενετία (1990). «Αντιστάσεις και μεταμορφώσεις του λογοτεχνικού κανόνα: οι έλληνες μαρξιστές και η ιστορία τυης λογοτεχνίας», Ιστορικά, 12–13, 179–194.
ξένοι συγγραφείς
Eagleton, Terry (1983). Literary theory: an introduction. Oxford: Basil Blackwell.
Goddard, Roy (1985). “Beyond the Literary Heritage: Meeting the needs in English at 16–19”, English in Education, 19(2), 12–22.
Leavis, F.R. (1948). The Great Tradition: George Elliot, Henry James, Joseph Conrad. London: Chatto and Windus.
3. 2. Ιστορία της λογοτεχνίας (τι είδους ιστορία; Θεωρία, ερμηνεία, ή ιστορία της λογοτεχνίας;)
έλληνες συγγραφείς
Αποστολίδου, Βενετία (1982). Ο Κωστής παλαμάς ιστορικός της νεοελληνικής λογοτεχνίας. Αθήνα: Θεμέλιο.
ξένοι συγγραφείς
Barthes, Roland (1982). «Ιστορία ή λογοτεχνία;» / μτφρ. Λίζυ Τσιριμώκου, Πολίτης, 47–48, 106–115.
Genette, Gerard (1985). «Λογοτεχνία και ιστορία», Συνέδριο του Σεριζί. Η διδασκαλία της λογοτεχνίας / μτφρ. Ι. Βασιλαράκης. Αθήνα: Επικαιρότητα, 95–103.
Moisan, Clement (1992). H λογοτεχνική ιστορία / μτφρ. Αριστέα Παρίση. Αθήνα: Καρδαμίτσας.
3. 3. Εθνική διάσταση της λογοτεχνίας (η λογοτεχνία ως μέρος της εθνικής ταυτότητας / η λογοτεχνία στο πλαίσιο της πολυ–πολιτισμικής κοινωνίας)
έλληνες συγγραφείς
Αποστολίδου, Βενετία (1994). «Η συγκρότηση και οι σημασίες της ‘εθνικής’ λογοτεχνίας», Εταιρεία Σπουδών. ΄Εθνος–κράτος–εθνικισμός. Αθήνα: Σχολή Μωραΐτη, 15–39.
Γιακοέλ, Γιομτώβ (1993). Απομνημονεύματα 1941–1943 / εισαγωγή– επιμέλεια Φραγκίσκη Αμπατζοπούλου. Θεσσαλονίκη: Παρατηρητής.
Νικολόπουλος, Σάκης και Έφη Οικονομοπούλου (1991). «Μειονότητες και Εκπαίδευση», Αντιτετράδια της Εκπαίδευσης, 46, 66–67.
ξένοι συγγραφείς
Balibar, Etienne. “Es Gibt Keinen Staat in Europa: Racism and Politics in Europe Today”, New Left Review, και Μπαλιμπάρ, Ετιέν (1993). Τα όρια της Δημοκρατίας. Αθήνα: Πολίτης, 51–80.
Bazalgette, Cary (1993). “From Cultural Cleansing To a Common Curriculum”, The English and Media Magazine, 28, 12–15.
Berry, James (1985). “My Westindian Presence in an English School Day”, English in Education, 19(3), 54–62.
Carter, Barbara και Chris Morris (1989). “That writing's my story”, English in Education, 23(2), 65–73.
Chilver, Peter (1980). “The teaching of English in Multi–cultural Britain: a reply to the NATE discussion document”, English in Education, 14(2), 30–32.
Cosaway, Paul (1987). “A Plea for a Multi–ethnic Approach to A Level English”, English in Education, 21(3), 50–55.
Doherty, Eileen (1985). “Irish Literature for the Classroom”, English in Education, 19(3), 74–80.
European Parliament (1985). Committee of Inquiry into the Rise of Fascism and Racism in Europe: Report of the Findings of the Inquiry / draftsman: Dimitrios Evrigenis. December 1985 και
Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο (1985). Εξεταστική Επιτροπή για την άνοδο του φασισμού και του ρατσισμού στην Ευρώπη: έκθεση για τα αποτελέσματα των εργασιών / εισηγητής Δημήτριος Ευρυγένης. Δεκέμβριος 1985.
Gifford, Terry (1985). “Black Writer, White School, One Lesson, At Least”, English in Education, 19(3), 64–66.
Gill, Bruce (1990). “Language, Culture and Identity in the National Curriculum”, The Enlish Magazine, 23, 16–18.
Goody, Joan και Hugh Knight (1985). “Multi–cultural Education and Anti–Racist Teaching”, English in Education, 19(3), 3–7.
Goody, Joan (1995). Opening New Worlds: explorations in the teaching of literature with an international dimension. NATE.
Hardcastle, John (1985). “Classrooms as Sites for Cultural Making”, English in Education, 19(3), 8–22.
Harrison, Mike (1985). “South Asian Literature for the Exam Years”, English in Education, 19(3), 68–72.
Hodolidou, Eleni ΕΕ. “Literature in the English and Greek Secondary Curriculum : a comparative study”,
Knight, Hugh (1989). “The case for ‘Multicultural Literature’ in the Largely–White School”, English in Education, 23(1), 51–55.
Kress, Gunther (1994). “An English Curriculum for the future”, Changing English, 1(2), 97–112.
Landon, John (1984). “Literature and Multicultural Education: an overview”, Teaching English, 17(2), 33–39.
Language in Inne–City Schools. Moving on: racism and the remaking of language and literature tecahing–16th Conference Report, Saturday 28th January 1984.
LATE / NAME Conference Race, Society and Schools: Education in a multi–cultural society. London: s.a.
Lee, John (1984). “For their own purposes: reading African and Caribbean Literature with black pupils”, Miller, Jane, ed. Eccentric Prepositions: essays on literature and the curriculum. London: RKP, 231–241.
Lewis, Helen (1989). “Whose cultural Heritage?”, English in Education, 23(1), 56–69.
Macdougall, Carol (1981). “The Role of Literature in a Multicultural Society”, English in Education, 15(3), 19–24 και Lee, Vivtor ed. (1987). English Literature in Schools. Milton Keynes: Open University, 102–108.
Marenbon, John (1987). English our English: the new orthodoxy examined. London Centre for Policy Studies.
Maughan, Molly (1985). “Working in a Multi–Ethnic Primary School: E2L–the move towards mainstream work”, English in Education, 19(3), 23–27.
Medway, Peter (1985). “The Jewish Experience and the Presecution of Minorities”, English in Education, 19(3), 81–86.
Meek, Margaret και Jane Miller, eds. (1984). Changing English: essays for Harold Rosen. London: Heineman.
Miller, Jane. “How do you spell Gujerati, sir?”, Michaels, L. C. Ricks, eds. (1980). The State of the Language. California: University of California Press, 140–151.
Miller, Jane (1983). Many Voices: bilingualism, culture and education. London: RKP.
Morgan, Robert (1990). “ The “Englishness” of English Teaching”, Goodson, Ivor και Peter Medway, eds. Bringing English to Order. London: The Falmer Press, 197–241.
Naidoo, Beverley (1994). “The territory of Literature: defining the coastline”, English in Education, 28(1), 39–44.
National Association for the Teaching of English / NATEPACK. Muticultiural Perspectives in the English Curriculum. NATE: 1992.
Ngugi wa Thiong'o (1985). “Return to the Roots”, The English Magazine, 14, 32–35.
Owens, Robert (1992). “The Multicultural Politics of Teaching English”, Jones, Ken, ed. English and the national curriculum: Cox's Revolution?. London: The Bedford Way Series, Institute of Education University of London, 95–123.
Richmond, John ed. (1983). English Schools: what Teachers really try to do. London: Language in Inner–city Schools.
Rosen, Harold και Tony Burgess (1980). Languages and Dialects of London School Children: an investigation. London: Wardlock Educational.
Scafe, Suzanne (1989). Teaching Black Literature. London: Virago.
Scafe, Suzanne (1990). “Out of the Ghetto: Teaching Black Literature”, The English Magazine, 24, 12–14.
Simons, Michael και Paul Ashton (1980). “Reading and Race I”, English Magazine, 3, ΕΕ
Simons, Michael και Paul Ashton (1980). “Reading and Race ΙI”, English Magazine, 4, ΕΕ
Stibbs, Andrew (1987). “Language and Multi–cultural Education”, English in Education, 21(3), 27–33.
Thomas, Murray R. (1994) “The meaning and significance of ethnicity in educational discourse”, International Review of Education, 40 (1), 74–84.
3.3.1. διγλωσσία
Bleach, Jean και Sylvia Riley. “Developing and extending the literacy of bilingual pupils through the secondary years”, English in Education, 1985, 19(3), 28–40.
Burgess, Ann και Leon Gore. “Developinh Bilinguals in a Secondary School or Outcomes of a Collaboration between Mainstream English Teacher and an English as a Second Language Teacher”, English in Education, 1985, 19(3), 41–52.
Conniff, Caroline. “Knowledge about Language in a Multilingual Classroom”, The English Magazine, 27, 1992, 42–45.
Kearney, Chris. “Open windows: a personal view of the issues involved in bilingualism, identity, narrative and schooling”, English in Education, 1990, 24(3), 3–13.
Lnguage in Inner–City Schools / 15th Conference Report. Match and mismatch. London Institute of Education: 25 June 1983.
Lowndes, Richard. “The bilingual student's progression to the mainstream curriculum”, English in Education, 1990, 24(3), 15–23.
Miller, Jane. Many Voices: bilingualism, culture and Education. London: RKP, 1983.
Moore, Barbara. “The Bad Book Box: books for a multicultural Society”, Language and Learning, 5, 1991, 25–28.
Savva, Helen. “Bilingual by rights”, Language and Learning, 5, 1991, 17–21.
Savva, Helen. “The Rights of Bilingual Children”, Carter, Ronald, ed. Knowledge about Language and the Curriculum: The LINC Reader. London: Hodder and Stoughton, 1990, 248–268.
Wheatly, Viv. “Using the Panjabi Allwrite”, Language and Learning, 5, 1991, 22–24.
Wright, John. “Mother Tongues in British Schools”, English Magazine, 1980, 3.
3. 4. Λογοτεχνία και ιδεολογία (η λογοτεχνία ως πηγή πολιτικών, θρησκευτικών και γενικά πολιτισμικών αξιών)
έλληνες συγγραφείς
Μαρωνίτης, Δημήτρης, N. (1987). Μέτρια και μικρά: περιοδικά και εφήμερα. Αθήνα: Κέδρος, 201–230.
ξένοι συγγραφείς
Barthes, Roland (1981). “Theory of the text”, Young, Robert ed. Untying the Text: a Post–Structuralist Reader. London: RKP, 31–47.
Balibar, Etienne και Pierre Macherey (1981). “On Literature as an Ideological Form”, Young, Robert ed. Untying the Text: a Post–Structuralist Reader. London: RKP, 79–100.
Craig, David και Margot Heineman (1976). Experiments in English Teaching: new work in higher and further education. London: Edward Arnold.
Eagleton, Terry (1982). “The End of Criticism”, English in Education, 16(2), 48–54.
Filmer, Paul (1977). “Literary Study as Liberal Education and as Sociology in the work of F.R. Leavis”, Jenks, Chris ed. Rationality, Education and the Social Organization of Knowledge: Papers for a reflexive sociology of education. London: RKP, 55–85.
Foucault, Michel (1981). “The Order of Discourse”, Young, Robert ed. Untying the Text: a Post–Structuralist Reader. London: RKP, 48–78.
Glucksmann, Christine και Claude Prevost (1977). Λογοτεχνία και ιδεολογία / μτφρ. Νίκος Κολοβός και Ντόρα Παπανικολάου. Αθήνα: Πύλη.
Glucksmann, Christine (1976). «Για τη σχέση λογοτεχνίας και ιδεολογίας» / μτφρ. Μαριάννα Δήτσα, Πολίτης, 5, 11–17.
Hall, John (1990). Η Κοινωνιολογία της λογοτεχνίας. Αθήνα: Gutenberg.
Leavis, F.R. (1972). The Common Pursuit. London: Chatto και Windus.
Lee, V.J. (1986). English Literature in Schools. Milton Keynes: Open University Press.
Lodge. Helen C. “Values in the English Curriculum”, ====, 126–144.
Mathieson, Margaret (1975). The Preachers of Culture. London: Unwin.
Rothery, Joan και Robert Veel (1993). “Exposing the Ideology of Literature–The Power of Deconstruction”, English in Australia, 105, 16–29.
Stables, Andrew (1992). An Approach to English. London: Cassel.
Widdowson, Peter ed. (1982). Re–reading English. London: Methuen.
3. 5. Λογοτεχνία και κοινωνία (διαφοροποίηση της λειτουργίας της ανάλογα με τις ταξικές ή φυλετικές διαφορές)
Abbs, Peter. “Culture against Civilization”, Root and Blossom: essays on the Philosophy, Practice and Politics of English Teaching. London: Heineman, 1976, 186–193.
Hoggart, David (1982). An English Temper: essays on education, culture and communications. London: Chatto και Windus.
Williams, Raymond. “Education and British Society”, The Long Revolution. Harmondsworth: Penguin, 1961, 145–176.
Williams, Raymond. «Λογοτεχνία και Κοινωνιολογία», Goldman, Lucien. Για μία Κοινωνιολογία του μυθιστορήματος / μτφρ. Ε. Βέλτσου και Π. Ραλμόν. Αθήνα: Πλέθρον, 1979, 9–39.
3.5.1. ταξικές διαφορές
Hoggart, Richard. The Uses of Literacy. Harmondsworth: Penguin, 1957.
Morley, Dave και Ken Worpole. The Republic of Letters: Working class writing and local publishing. London: Comedia Publishing Group, 1982.
Rosen, Harold. “Out there or where the Masons Went”, English in Education, 1975, 9(1), 55–64.
3.5.2. ρατσισμός
The English Centre's. “Teaching Against Racism: Five Propositions”, The English Magazine, 1984, 13, 14.
The English Curriculum: Race (material for discussion). London: English Centre, s.a.
Harrison, Bernard et al. “Backbone and Consciousnes”?–Some Uses of Text, Film and Tape in Studying Class Issues”, English in Education, 1982, 16(2), 38–47.
Hunter, Betty / Simons, Michael και John Stephens. “Literature and Knowledge”, English Magazine, 13, 1984, 5–11.
NATE Working Party on Social Class and English teaching. “Check List for Class Bias and Some Recommended Books”, English in Education, 1982, 16(2), 34–37.
Rosen, Harold. “Language in the Education of the Working Class”, English in Education, 1982, 16(2), 17–25.
Traves, Peter. “Racism: a unit of work”, English Magazine, 13, 1984, 12–13.
Williams, Michael. “Killing Mockingbirds: White Myth / Blach History”, English in Education, 1990, 24(1), 61–65.
3.5.3. σεξισμός
έλληνες συγγραφείς
Γεωργίου–Νίλσεν, Μ. Η οικογένεια στα αναγνωστικά του Δημοτικού. Αθήνα: Κέδρος, 1980.
Ζιώγου–Καραστεργίου, Σ. και B. Δεληγιάννη–Κουϊμτζή. «Το στερεότυπο για τους ρόλους των φύλων στα αναγνωστικά του Δημοτικού Σχολείου», Φιλόλογο, 23, Ιανουάριος 1981, 282–295.
Κανταρτζή, Ευαγγελία. Η εικόνα της γυναίκας: διαχρονική έρευνα των αναγνωστικών βιβλίων του Δημοτικού Σχολείου. Θεσσαλονίκη: Κυριακίδης, 1991.
Κανταρτζή, Ευαγγελία. «Τα στερεότυπα για το ρόλο των δύο φύλων μέσα από τις εικόνες των αναγνωστικών», Σύγχρονη Εκπαίδευση, 62, 1992, 55–64.
Κουϊμτζή–Δεληγιάννη, Β. «Τα στερεότυπα για τους ρόλους των δύο φύλων στα εγχειρίδια του δημοτικού σχολείου ‘Η γλώσσα μου’», Φιλόλογος, 49, 1987, 229–248.
Λόππα–Γκουνταρούλη, Ελένη. «Η γυναικεία παρουσία στα Κείμενα της Νεοελληνικής Λογοτεχνίας του Λυκείου», Νέα Παιδεία, 62, 1992, 55–73.
Παυλίδου, Θεοδοσία. «Γλώσσα–γλωσσολογία–σεξισμός», Σύγχρονα Θέματα, τ. 21, 1984, 69–79.
ξένοι συγγραφείς
Miller, Jane, ed. Eccentric Prepositions: essays on literature and the curriculum. London: RKP, 1984.
Moon, Brian. Studying Literature: theory and practice for senior students. London: Chalkface Press / English και Media Center, 1990.
Salter, Don και Heather Wardlaw. “Sexism: Two responses to Mike Torbe”, English in Education, 1981, 15(1), 23–31.
Swan, Joan και David Graddol. “Gender Inequalities in Classroom Talk”, English in Education, 1988, 22(1), 48–65.
3. 6. Λογοτεχνία και Μ. Μ. Ε. (ο ρόλος της εικόνας)
έλληνες συγγραφείς
Ζήρας, Αλέξης (1985). «Λογοτεχνία και Μαζικά Μέσα: ενημέρωση ή επικοινωνία;», Σύγχρονα Θέματα, 28, 43–45.
ξένοι συγγραφείς
Abelman, Robert (1987). “T. V. Literacy II: amplifying the Affective Level Effects of Television's Pro–social Fare through Curriculum Intervention” Journal of Research and Development in Education, 22(2), 40–49.
Abelman, Robert (1989). “From here to Eternity: Children's Acquisition of Understanding of Projective Size of Television”, Human Communication Research, 15(3), 463–481.
Adams, Kathy (1987). “The Role of Television Shaping Educational Thought”, Action in Teacher Education, 9(2), 11–13.
Allen, Dave (1992). “What's Happening in Art?”, The English Magazine, 27, 26–29.
Alvarado, Manuel (1992). “The Question of ‘Media Studies’”, Alvarado, Manuel και Oliver Boyd–Barrett eds. Media Education: an introduction. London: British Film Institute, 94–96.
Alvarado, Manue (1992). “Television Studies and Pedagogy”, Alvarado, Manuel και Oliver Boyd–Barrett, eds. Media Education: an introduction. London: British Film Institute, 97–99.
Bowker, Julian ed. (1991). Secondary Media Education: a curriculum statement. London: British Film Institute.
Buckingham, David (1989). “Televison Literacy: a critique”, Radical Philosophy, 51, EE
Buckingham, David (1990). “Making it explicit: towards a Theory of Media Learning”, Buckingham, D. Watching Media Learning: making sense of Media Education. London: Falmer Press, 215–225.
Buckingham, David (1992). “Media Studies and Media Education”, Alvarado, Manuel και Oliver Boyd–Barrett, eds. Media Education: an introduction. London: British Film Institute, 104–107.
Buckingham, David και Oliver Boyd–Barrett eds. (1992). Media Education: an introduction. London: British Film Institute.
Buckingham, David (1993). Changing Literacies: Media Education and Modern Culture. The London File / Papers from the Institute of Education: Tufnell Press.
Craig, David και Margot Heineman (1976). Experiments in English Teaching: new work in higher and further education. London: Edward Arnold.
The English Department Book: a guide to organization and resources. London: ILEA English Centre, 1982.
Garnham, Nicholas (1992). “Film and Media Studies: reconstructing the new subject”, Alvarado, Manuel και Oliver Boyd–Barrett eds. Media Education: an introduction. London: British Film Institute, 100–101.
Grahame, Jenny (1985). “Media Education across the Curriculum”, The English Magazine, 15, ΕΕ
Grahame, Jenny (1990). “Playtime: Learning about Media Institutions through Practical Work”, Buckingham, D. Watching Media learning: making sense of Media Education. London: Falmer Press, 101–123.
Gregory, Anna (1987). “Pictures speak louder than words”, English in Education, 21(2), 61–66.
Hoffner, Cynthia (1988). “Children's Understanding of a Televised Narrative: Developmental Differences in Processing Video and Audio Content”, Communication Research, 15(3), 227–245.
Hoggart, Richard (1957). The Uses of Literacy. Harmondsworth: Penguin.
Hoggart, David (1982). An English Temper: essays on education, culture and communications. London: Chatto και Windus.
Johnson, Richard (1990). “The Video based Setting as a Context for Learning Story Information”, Childhood Education, 66(3), 168–171.
Korac, Nada (1988). “Functional, Cognitive and Semiotic Factors in the Development of Audio–visual Comprehension”, Educational Communication and Technology Journal, 36(2), 67–91.
Kress, Gunther, ed.(1988). Communication and Culture: an introduction.Kensington: New South Wales University Press.
Lastrego, Cristina και Francesco Testa (1991). Από την τηλεόραση στο βιβλίο. Aθήνα: Διάγραμμα.
Lee, V.J. (1986). English Literature in Schools. Milton Keynes: Open University Press.
Lorac, Carol και Michael Weis (1981). Communication and Social Skills: towards a Theory and Practice of Audio–visual Language and Learning. Oxford: Schools Council Communication and Social Skills Project.
Mascord, Glenn (1987). “On Teaching ‘Flying into the Wind’”, English in Education, 21(2), 55–60.
Martin, Laura (1988). “Teaching Problem Structure from Video and Everyday Life”, paper presented at the Annual Meeting of the American Educational Research Association, New Orleans, LA, April 5–9.
Masterman, Len (1985). Teaching the Media. London: Comedia / MK Media Press.
Masterman, Len (1992). “A Destinctive Mode of Enquiry: towards critical autonomy”, Alvarado, Manuel και Oliver Boyd–Barrett eds. Media Education: an introduction. London: British Film Institute, 102–103.
Meadowcroft, Jeanne και Daniel McDonald (1986). “Meta – Analysis of Research on Children and the Media: a Typical Development?”, Journalism Quarterly, 63(3), 474–480.
Miller, Jane, ed. (1984). Eccentric Prepositions: essays on literature and the curriculum. London: RKP.
Muller, Herbart (1967). The Uses of English: guidelines for the Teaching of English from the Anglo–American Conference at Dartmouth College. New York / London: Holt, Reinhart and Winston.
Noble, Grant (1975). Children in front of the Small Screen. London: Constable.
Owens, Graham και Michael Marland (1970). The Practice of English Teaching. Glascow και London: Blackie.
Regina, Teresa E. (1986). “The Making of a Video Program of Studies”, Equity and Choice, 2(3), 40–42.
Reinking, David και JenHuey Wu (1990). “Re–examining the Research on Television and Reading”, Reading Research and Instruction, 29(2), 30–43.
Richmond, John ed. (1983). English Schools: what Teachers really try to do. London: Language in Inner–city Schools.
Robertson, Seonaid M. Creative crafts in Education. – London: RKP, 1952.
Roe, Keith (1981). “Video and Youth: New Patterns of Media Use”, Media Panel Report, 18.
Roe, Keith (1983). “The Influence of Video Technology on Adolescence”, Media Panel Report, 27.
Rolandelli, David R. (1989). “Children and Television: the Visual Superiority Effect Reconsidered”, Journal of Broadcasting and Electronic Media, 33(1), 69–81.
Schiller, John (1989). “Regional Children's Television: One Community's Response”, Early Child Development and Care, 52, 111–119.
Seiter, David M. (1985). “Television and the Social Studies”, Social Education, 52(5), 372–382.
Smith, Robin (1985). “Young Children's Comprehension of Montage”, Child Development, 56(4), 962–971.
Stafford, Roy (1992). “Redifining Creativity: extended project work in GCSE Media Studies”, Alvarado, Manuel Oliver Boyd–Barrett, eds. Media Education: an introduction. London: British Film Institute, 69–77.
Wallack, Lawrence (1985). “Mass Media, Youth, and the Prevention of Substance Abuse: Towards an Integrated Approach”, Journal of Children in Contemporary Society, 18(1–2), 153–180.
Wartella, Ellen (1985). “Historical Trends in Research on Children and the Media: 1900–1960”, Journal of Communication, 35(2), 118–133.
Watkins, L. Theresa ΕΕ “Effects of a Critical Viewing Skills Curriculum on Elementary School Children's Knowledge and Attitudes about Television”, Journal of Educational Research, 81(3), 165–170.
Weck, Debra A. (1985). A Content Analysis of Three Major Television Networks to Determine the Extent of Positive Role Models Engaged in Reading Activities. M.A. thesis, Kean College of New Jersey.
Widdowson, Peter ed. (1982). Re–reading English. London: Methuen.
3.6.1. Cultural Studies
έλληνες συγγραφείς
Αποστολίδου, Βενετία. «Ο Raymond Williams και η αγγλική σχολή μελέτης της κουλτούρας», Williams, Raymond. Κουλτούρα και ιστορία / μτφρ. Βενετία Αποστολίδου. Αθήνα: Γνώση, 1994, EE.
ξένοι συγγραφείς
Armstrong, Michael. “Delivering the Goods: Popular Education and the National Curriculum”, The English Magazine, 1988, 20, 11–13.
Brantlinger, Patrick. Crusoe's Footprints: Cultural Studies in Britain and America. London: RKP, 1990.
Craig, David και Margot Heineman. Experiments in English Teaching: new work in higher and further education. London: Edward Arnold, 1976.
Hoggart, David (1982). An English Temper: essays on education, culture and communications. London: Chatto και Windus.
3.6.2. παραλογοτεχνία, comics
έλληνες συγγραφείς
Μαρτινίδης, Πέτρος (1982). Συνηγορία παραλογοτεχνίας. Αθήνα: Πολύτυπο.
Μαρτινίδης, Πέτρος (1990). Κόμικς: τέχνη και τεχνικές της εικονογραφήγησης. Θεσσαλονίκη: ΑΣΕ
ξένοι συγγραφείς
Miller, Jane, ed. (1984). Eccentric Prepositions: essays on literature and the curriculum. London: RKP.
4. ΜΕΘΟΔΕΥΣΗ ΤΗΣ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑΣ
4.0. Γενικά
έλληνες συγγραφείς
Καραγεωργίου, Τασούλα. «Η διδασκαλία της λογοτεχνίας στη δημόσια μέση εκπαίδευση», Δέντρο, 56–57, 1990, 51–56.
Λανάρης, Μανόλης. Η Διδακτική των Λογοτεχνικών Κειμένων. Ανέκδοτες σημειώσεις για τη ΣΕΛΜΕ: 1982–83.
Μαρωνίτης, Δημήτρης, N. «Η αισθητική αγωγή των μαθητών», Μέτρια και μικρά: περιοδικά και εφήμερα. Αθήνα: Κέδρος, 1987, 137–140.
Μπαλάσκας, Κώστας. «Η διδασκαλία της λογοτεχνίας στα σχολεία», Πολίτης, 74, 1986, 63–65.
Πανελλήνια Ομοσπονδία Εκδοτών-Βιβλιοπωλών (1998). Η βιβλιοθήκη και το βιβλίο στην εκπαίδευση 13 και 14 Μαΐου 1997. Αθήνα: Εθνικό Κέντρο Βιβλίου.
Παρίσης, Νικήτας. «Η συνάντηση των μαθητών με τα λογοτεχνικά κείμενα: αναγνωστική απόλαυση και γλωσσική καλλιέργεια», Το Γλωσσικό Μάθημα στην Πρωτοβάθμια και Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση: Πρακτικά Τριημέρου Επιμορφωτικού Σεμιναρίου που οργάνωσαν οι Εκδόσεις Πατάκη σε συνεργασία με το Γαλλικό Ινστιτούτο Αθηνών. Αθήνα: Εκδόσεις Πατάκη, 1991, 118–122.
Σιδέρη, Αλόη. «Το αντίδοτο», Δέντρο, 56–57, 1990, 42–44.
Σπανδωνή, Πέτρου Σ. Η διδασκαλία των Νέων Ελληνικών. Θεσσαλονίκη: Στουγιαννάκη, 1947.
Στεργιόπουλος, Κώστας. «Η ιδιάζουσα φύση της διδασκαλίας της λογοτεχνίας», Δέντρο, 56–57, 1990, 36–39.
Συνέδριο: Το μάθημα της λογοτεχνίας, Δέντρο, 56–57, 1990, 5–31.
Τζίφας, Αποστόλης. «Προβληματισμοί γύρω από τη διδασκαλία της νεοελληνικής λογοτεχνίας στο σχολείο», Σύγχρονη Εκπαίδευση, 35, 1987, 67–69.
ξένοι συγγραφείς
Dill, N.L. και A.C. Purves. The Teaching of Literature: Report of the U.S.A. National Committee, International Literature Project (unpublished Report). Columbia University: Teachers College, 1967.
Favry, Roger (1985). «H διδασκαλία της λογοτεχνίας και η ελεύθερη έκφραση», Συνέδριο του Σεριζί: Η διδασκαλία της λογοτεχνίας / μτφρ. Ι.Ν. Βασιλαράκης. Αθήνα: Επικαιρότητα, 200–219.
Lee, V.J. English Literature in Schools. Milton Keynes: Open University Press, 1986.
Sarland, Charles. “Re–reading Pulp: Seeing the Response Through The Fog”, English in Education, 1988, 22(2), 42–53.
Sollers, Philip. «Λογοτεχνία και διδασκαλία», Ηριδανός, 1, 1975, 1975.
Squire, J.R. ed. Responses to Literature. Illinois: National Council of the Teachers of English, 1968.
4.0.1. ποίηση
έλληνες συγγραφείς
Δάλλας, Γιάννης. «Η [νεότερη] ποίηση στην εκπαίδευση», Πoλίτης, τ. 45, 1981, 41–45.
Κοκόλης, Ξ. κ.ά. Η διδασκαλία της σύγχρονης ποίησης στη Μέση Εκπαίδευση. Αθήνα: Εκπαιδευτήρια Ζηρίδη, 1978.
Μαρωνίτης, Δημήτρης, N. «Η διδασκαλία της ποίησης», όπ.π. 189–200.
Μιράσγεζη, Μαρία Δ. Ποίηση και διδασκαλία. Αθήνα: 1978.
Μπαλάσκας, Κ. Νεοελληνική Ποίηση: Κείμενα–ερμηνεία–θεωρία. Αθήνα: Επικαιρότητα, 1984.
Μπαλάσκας, Κ. Λογοτεχνία και Παιδεία: γνώση και ανάγνωση λογοτεχνικών κειμένων. Αθήνα: Επικαιρότητα, 1985.
Μπαλάσκας, Κ. «Για τη Διδασκαλία της Ποίησης: ερωτικά τινά περί το ‘πώς’», Ταξείδι με το κείμενο: προτάσεις για την ανάγνωση της λογοτεχνίας. Αθήνα: Επικαιρότητα, 1990, 17–24.
Μπαλάσκας, Κ. «Λογοτεχνία και Διδασκαλία: εισαγωγή στην απορία περί το ‘πώς’», Ταξείδι με το κείμενο: προτάσεις για την ανάγνωση της λογοτεχνίας. Αθήνα: Επικαιρότητα, 1990, 25–36.
Μπελεζίνης, Αντρέας. «Η νεώτερη (και σύγχρονη) ποίηση στην Παιδεία», Σπείρα, 3, 1975, 328–367 και 4, 1975, 458–477.
Παπακωστούλα–Γιανναρά Γ.Α. / Παπδόπουλος, Α. και A. Στέφος. Η Διδασκαλία στα Κείμενα και στη Γλώσσα. Αθήνα: Παπαδήμα, 19832.
Πατρίκιος, Τ. «Ποίηση και επικοινωνία», Κοκόλης, Ξ. κ.ά. Η διδασκαλία της ποίησης στη Μέση Εκπαίδευση. Αθήνα: Εκπαιδευτήρια Ζηρίδη, 1978, ΕΕ
Πρακτικά Εβδομου Συμποσίου Ποίησης. Η Ποίηση στην Παιδεία. Αθήνα: Γνώση, 1988.
ξένοι συγγραφείς
Boardman, Tim. “Participating in poetry: some more ideas”, English in Education, 1985, 19(1), 45–46.
Leonard, Jenny. “From Little Acorns”, Language and Learning, 7, 1991, 8–10.
Mace, Gerard. «Nα διδάξουμε την ποίηση γιά να ξαναμάθουμε στους μαθητές ανάγνωση», Συνέδριο του Σεριζί. Η διδασκαλία της λογοτεχνίας / μτφρ. Ι.Ν. Βασιλαράκης. Αθήνα: Επικαιρότητα, 1985, 189–199.
McKendy, Thomas. “Arguisng About Taste: An Introduction to poetry”, English in Education, 1987, 21(3), 44–49.
Moody, Birch H.L. The Teaching of Literature in Developing Countries. Harlow: Longman, 1971.
Rosen, Michael ed. (s.a.). A different story: poems from the past. London: English and Media Centre.
Sedgwick, Fred. “Poetic Poweer”, Language and Learning, 7, 1991, 5–7.
Walter, Colin. “The Many Years of Telling: A Tradition of Failed Practice of Teaching Poetry in the Primary School”, English in Education, 1986, 20(3), 31–38.
4.0.2. πεζογραφία
έλληνες συγγραφείς
Παπακωστούλα–Γιανναρά Γ.Α. / Παπαδόπουλος, Α. και A. Στέφος. Η Διδασκαλία στα Κείμενα και στη Γλώσσα. Αθήνα: Παπαδήμα, 19832.
Πάνος, Δημήτρης (1989). Η διδασκαλία της πεζογραφίας στη Μέση Εκπαίδευση: μία πρόταση διδακτικής αξιοποίησης για ‘Το τέλος της μικρής μας πόλης’ του Δημήτρη Χατζή.- Αθήνα: Αρμός.
ξένοι συγγραφείς
Moody, Birch H.L. The Teaching of Literature in Developing Countries. Harlow: Longman, 1971.
4.0.2.1. narrative
Andrews, Richard (1993). “Developing Argument”, The English and Media Magazine, 28, 34–38.
Andrews, Richard, ed (1989). Narrative and Argument. Milton Keynes: Open University Press.
Andrews, Richard. “Introduction: new relationships between narrative and argument?”, Andrews, Richard, ed. Narrative and Argument. Milton Keynes: Open University Press, 1989, 1–8.
Andrews, Richard (1995). Teaching and Learning Argument. London: Cassell.
Barrs, Myra. “Children's theories of Narrative”, English in Education, 1990, 24(1), 32–39.
Berrill, Deborah. “What exposition has to do with argument: argumentative writing of sixteen–year–old”, English in Education, 1990, 24(1), 77–92.
Britton, James. “Heads or Tales?”, English in Education, 1990, 24(1), 3–9.
Dixon, John και Leslie Stratta. Achievements in writring at +16: staging points reached in narratives based on personal experience. s.a.
Dixon, John και Leslie Stratta. “Argument: what does it mean to teachers of English?”, English in Education, 16(1), 41–54.
Dunning, Jean. “Reluctunt and Willing Story Tellers in the Classroom”, English in Education, 1985, 19(1), 1–15.
Fox, Carol. “The Genesis of Argument in narrative Discourse”, English in Education, 1990, 24(1), 23–31.
Hamley, Dennis. Two Hundred Times I Told a Story”, English in Education, 1990, 24(1), 41–52.
Hardy, Barbara. “Towards a Poetics of Fiction: an approach through Narrative”, Meek, Margaret και Aiden Warlow eds. The cool web: the pattern of Children's reading. London: Bodley Head, 1977, 12–23.
Hawkings, Jillian. “It's how the story is, really”: Response to 2 Types of Narrative in Some Primary Children”, English in Education, 1986, 20(3), 20–30.
Language in Inner–City Schools / 17th Conference. A Telling Exchange: Report on the two–day conference on Narrative held to mark the retirement of Harold Rosen. University of London–Institute of Education: 6–7 July 1984.
Middleton, Ron. “Argument, Persuasion and the Ironic Voice”, English in Education, 1990, 24(1), 68–76.
Rosen, Harold (s.a.) Stories and Meanings. National Association for the Teaching of English.
Wallace–Jones, John. “The structure of feeling”, English Education, 1992, 26(1), 58–73.
Wilkinson, Andrew. “Argument as a Primary Act of Mind”, English in Education, 1990, 24(1), 10–22.
4.0.2.2. παραμύθια
έλληνες συγγραφείς
Κουκουλομάτης. Δημ. Ι. (1993). Λογοτεχνία και Παιδαγωγική. Αθήνα: Βιλιογωνία.
Μητσού, Μαριλίζα (1987). «Με αφορμή την ‘Μορφολογία του Παραμυθιού’ του Βλαντιμίρ Πρόπ», Πολίτης, 84, 67–77.
Ντάτση, Ευαγγελή (1982). «Η συμβολή του Vladimir Propp στη μελέτη της μορφολογίας του παραμυθιού», Πολίτης, 62, 35–44.
Propp, Vladimir (1983). «Μορφολογία του Παραμυθιού 1928: σύντομη εισαγωγή», Πολίτης, 63, 79–82.
ξένοι συγγραφείς
Oughton, Marion (1991). “Telling Tales in Class”, Language and Learning, 7, 1991, 11–13.
Ridd, Anne και Mary Brenan (1991). “Tactics for E.S.L.”, Language and Learning, 7, 20–21.
4.1. σκοποί–στόχοι του μαθήματος
έλληνες συγγραφείς
Αμπατζοπούλου, Φραγκίσκη. «Καλλιέπεια, φρονηματισμός ή λογοτεχνία;», Ηριδανός, 1, 1975, 109–112.
Nassioutzik, Areti. «The Teaching of Modern Greek Literature in Greek Secondary Schools», ΑΠΟΨΕΙΣ, 3, November 1986, 168–175.
Purves, A.C. και V. Rippere. The Elements of Writing about a Literary Work. Illinois: National Council of Teachers of English, 1968.
Χοντολίδου, Ελένη. Το μάθημα της λογοτεχνίας στη Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση στην Αγγλία και την Ελλάδα: συγκριτική θεώρηση. / διδακτορική διατριβή. Θεσσαλονίκη: ΑΠΘ, 1989.
ξένοι συγγραφείς
Chomsky, Noam. “Mark these Lingusists”, English Magazine, 7, 1981, 4–11.
“Four Critics”, English Magazine, 4, 1980, 4–12.
Hirst, Paul H. Knowledge and the Curriculum: a collection of Philosophical Papers. – London: RKP, 1974.
Muller, Herbart. The Uses of English: guidelines for the Teaching of English from the Anglo–American Conference at Dartmouth College. New York / London: Holt, Reinhart and Winston, 1967.
Protherough, Robert. “Ten levels of response?”, English in Education, 1990, 24(3), 44–49.
Secondary Examinations Council in Collaboration with the Open University. English GCSE: A guide for teachers. Milton keynes: Open university Press, 1986.
Shrimpton, Nicholas. “Why teach Eng Lit?”, The Times Educational Supplement, 31–5–85, σ. 22.
York, Malcolm. “Why teach Literature? A survey od student–teachers' opinions”, English in Education, 1974, 8(2), 5–9.
4.2. περιεχόμενο
4.2.1. διδακτικά βιβλία
έλληνες συγγραφείς
Βανδώρος, Γ. «Διαβάσαμε... γιά τα Κ.Ν.Λ. της Α' Λυκείου».
Γεωργουσόπουλος, Κώστας. «Τα κόλλυβα του Ζντάνωφ», εφημ. το Βήμα, 16–11–86, σ. 42.
Γεωργουσόπουλος, Κώστας. «Ιδεολογία και λογοκρισία στο σχολικό βιβλίο», Το Σχολικό Βιβλίο: Πρακτικά Διημέρου που οργάνωσαν οι Εκδόσεις Πατάκη σε συνεργασία με το Γαλλικό Ινστιτούτο Αθηνών. Αθήνα: Εκδόσεις Πατάκη, 1990, 61–66.
Θ.Λ. (Μανόλης Αναγνωστάκης). «Και όμως οι γυναίκες δεν απουσιάζουν», εφημ. Αυγή, 2–11–83. ίσως και στο 3.5.
Ο.Οιδας. «Απουσιάζουν οι γυναίκες συγγραφείς από τα σχολικά ανθολογήματα», εφημ. Αυγή, 1–11–83.
Πλησής, Κυριάκος. «Τα βιβλία των νεοελληνικών», Διαβάζω, 47, Νοέμβριος 1981, 41–43.
Σακκάς, Δ.Ν. «Κείμενα Νεοελληνικής Λογοτεχνίας Γυμνασίου και Λυκείου: μία κριτική επισήμανση των αδυναμιών τους», Εκπαιδευτικά, 3, 1986, 49–69, 4, 1986, 80–97.
Σιδέρη, Αλόη. «Λογοτεχνία δεν διδάσκουμε», Πολίτης, 33, 1980, 30–31.
Τουλουμάκος, Ιωάννης. «Με τα βιβλία του Υπουργείου Παιδείας: Ριψάσπιδες προετοιμάζονται στα σχολεία μας», Οικονομικός Ταχυδρόμος, 2–4–92, 41–44.
ξένοι συγγραφείς
Ashton, Paul / Raleigh, Mike και Michael Simons. “The Art of Course English”, English Magazine, 2, 1979, 10–17.
4.2.2. βοηθήματα
Πίστας, Παναγιώτης. «Το πρόβλημα των βοηθημάτων: η διδασκαλία της ποίησής μας στη Μέση Εκπαίδευση», Πολίτης, 20, 1978, 54–63.
4.2.3. Επιλογή κειμένων (κριτήρια επιλογής)
Γεωργουσόπουλος, Κώστας. «Μεθοδολογικά προβλήματα στην συγκρότηση των σχολικών εγχειριδίων λογοτεχνίας», Δέντρο, 56–57, 1990, 58–72.
Νόταρης, Ιω. Σωτ. «Ο αποχρωματισμός των κειμένων στα ‘Νεοελληνικά Αναγνώσματα’ της Μέσης Εκπαίδευσης»,
4.2.4. integrated studies
The English Department Book: a guide to organization and resources. London: ILEA English Centre, 1982.
Larter, Andy και Erica Holley. “The Answer is Often Another Question: Towards a Heuristic Curriculum”, English in Education, 1988, 22(3), 64–74.
4.2.5. genre theory
ξένοι συγγραφείς
Cranny–Francis, Anne και J.R. Martin. “Making new meanings: Literary and Linguistic Perspectives on the Function of Genre in textual Practice”, English in Australia, 105, 1993, 30–43.
Derewianka, Beverly (1990). Exploring how texts work. Primary English Teaching Association.
Fox, Caroline / Martin, Wendy και Jamie Evershed (1994). “Genres, Anti–Genres, and the Art of Subversion in Children's Stories and Play”, English in Education, 28(2), 15–22.
Littlefair, Alison B. (1992). Minibook Series No1: Genres in the Classroom. United Kingdom Reading Association.
Lilltefair, Alison (1991). Reading all types of writing: the importance of genre and register for reading development. Open University Press.
Wilkinson, Andrew (1986). The Writing of Writing. Milton Keynes: Open University Press. 4–5, 17, 112, 199, 204, 206–214.
4.3. προγραμματισμός
Δρουκόπουλος, Αρης. «Προγραμματισμός Διδασκαλίας του Βιβλίου ‘Κείμενα Νεοελληνικής Λογοτεχνίας’ της Α' Λυκείου»,
Πλησής, Κυριάκος. «Ο προγραμματισμός της διδασκαλίας των Νεοελληνικών στο Γυμνάσιο», Νέα Παιδεία, 16, 1981, 110–118.
4.4. μέσα
The English Department Book: a guide to organization and resources. London: ILEA English Centre, 1982.
4.5. διαφοροποίηση (ανάλογα με τα λογοτεχνικά είδη, τη σύνθεση του ακροατηρίου)
Frey, Karl. Η μέθοδος «project» / μτφρ. Κλεονίκη Μάλλιου– Θεσ / νίκη: Κυριακίδης, 1986.
4.6. ομαδοποίηση
Reid, Joe–Anne / Forrestal, Peter και Jonathan Cook. Small Group Learning in the Classroom. London: Chalkface Press / English και Media Centre, 1989.
Secondary Examinations Council in Collaboration with the Open University. English GCSE: A guide for teachers. Milton keynes: Open university Press, 1986.
4.7. μεθόδευση
4.7.1. Τυπική Εκπαίδευση
4.7.1.1. Πρωτοβάθμια
4.7.1.1.1. Παιδική λογοτεχνία
έλληνες συγγραφείς
Αναγνωστοπούλου, Διαμάντη (1997). «Η επαφή των μαθητών με τη λογοτεχνία μέσα από τα λογοτεχνικά κείμενα των σχολικών εγχειριδίων της Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης», Αντιτετράδια της Εκπαίδευσης, 46, 48-51.
Κεχαγιόγλου, Γιώργος (1987). «Η διδασκαλία της παιδικής λογοτεχνίας στη ΣΕΛΔΕ και ΣΕΛΜΕ», Το Παιδικό Λογοτεχνικό Βιβλίο: έργο τέχνης; μέσο αγωγής; (Εισηγήσεις στο Α' Σεμινάριο του Κύκλου του Ελληνικού Παιδικού Βιβλίου. Θεσσαλονίκη, 18–20 Οκτωβρίου 1985). Θεσσαλονίκη: Πατάκης.
Τζίνα Καλογήρου (1999). Τέρψεις και ημέρες ανάγνωσης: μελετήματα για τη διδασκαλία της λογοτεχνίας στο Δημοτικό Σχολείο. Αθήνα: Εκδόσεις της Σχολής Ι.Μ. Παναγιωτόπουλου.
Κουκουλομάτης. Δημ. Ι. (1993). Λογοτεχνία και Παιδαγωγική. Αθήνα: Βιλιογωνία, 1993.
ξένοι συγγραφείς
Georgiou, Constantine (1969). Children and their Literature. Englewood Cliffs: Prentice Hall.
Fox, Caroline / Martin, Wendy και Jamie Evershed (1994). “Genres, Anti–Genres, and the Art of Subversion in Children's Stories and Play”, English in Education, 28(2), 15–22.
Hurry, David (1986). “Necessary Rhumes (with Saussure)”, English in Education, 20(3), 60–68.
Leeson, Robert (1982). “Not in Front of the Children?”, English in Education, 16(2), 26–33.
Meek, Margaret και Aiden Warlow eds. (1987). The Cool Web: the pattern of children's reading. London: Bodley Head.
Moon, Cliff (1990). “Three ways to foster awareness of, and interest in, children's literature with PGCE primary students”, English in Education, 24(3), 27–34.
Whitehead, Robert (1968). Children's Literature: strategies of teaching. Englewood Cliffs: Prentice Hall.
Whitehead, Frank / Capey, A.C. και Wendy Marden (1975). Children's reading interests. London: Evans και Methuen Educational.
4.7.1.2. Δευτεροβάθμια
Plackett, Elizabeth (1995). Developing a whole school approach to reading in the Secondary school. Goldsmiths’ College, UOL.
Dixon, John (1979). Education 16–19: the role of English and Communication. London: Macmillan.
Jackson, David (1982). Continuity in Secondary English. London: Methuen.
Schools Council Working Paper 55 (1976). The Curriculum in the middle years. London: Evans.
4.7.1.2.3. Επαγγελματική
Burgess, Carol και Paul Ashton (1980). “But is it English?”, English Magazine, 4, 34–39.
Medway, Peter (1988). “The Student's World and the World of English”, English in Education, 22(2), 26–35.
Miller, Jane, ed. (1984). Eccentric Prepositions: essays on literature and the curriculum. London: RKP.
4.7.1.3. Τριτοβάθμια
Craig, David και Margot Heineman (1976). Experiments in English Teaching: new work in higher and further education. London: Edward Arnold.
Graff, Gerard (1987). Professing literature: an institutional history. Chicago: The University of Chicago Press.
Leavis, F.R. (1948). Education and the University. London: Chatto and Windus.
Williams, Raymond (εε). “Cambridge Englis and beyond”, London Review of Books, 7–20 July, 3.
4.7.2. Ατυπη Εκπαίδευση–Εκπαίδευση Ενηλίκων
ΝΕΛΕ
Craig, David και Margot Heineman (1976). Experiments in English Teaching: new work in higher and further education. London: Edward Arnold.
4.7.3. Είδη μεθόδευσης
4.7.3.2. games
Young, David (1991). “Rewriting the Rules”, Language and Learning, 7, 2–4.
4.7.3.3. autobiography
Bibby, Bob (1988). “Writing Biographies”, English in Education, 22(2), 18–25.
Rosen, Harold (1994). “The Whole Story”, Nate News, Summer, 9–13.
4.7.3.4. community
Weller, Michael (1985). “Community and Communication in the Secondary School: Producing a Guidebook”, English in Education, 19(1), 35–44.
4.8. αξιολόγηση των μαθητών
ξένοι συγγραφείς
Adams, Anthony και John Pearce (1974). Every English Teacher. Oxford: Oxford University Press.
Barnes, D. και J. Seed (1981). Seals of approval: an analysis of English Examinations at sixteen plus. Leeds: University of Leeds.
Bloom, Benjamin (1969). Cross National Study of Educational Attainment, Stage of the IEA Investigation in Six Subject Areas. US Department of Health, Education and Welfare.
Bloom, Benjamin S. et al. (1971). Handbook on Formative and Summative Evaluation of Student Learning. New York: McGraw–Hill.
Charter, P. ed. (1984). Marking and Assessment in English. London: Methuen.
The English Department Book: a guide to organization and resources. London: ILEA English Centre, 1982.
Lapworth, P.A. (1983). Marking A–level English Literature. Manchester: Joint Matriculation Board Examinations Council.
Lee, V.J. (1986). English Literature in Schools. Milton Keynes: Open University Press.
Maybin, Janet (1988). “A Critical Review of the DES Assessment of Performance Unit's Oracy Surveys”, English in Education, 22(2), 3–18.
Muller, Herbart (1967). The Uses of English: guidelines for the Teaching of English from the Anglo–American Conference at Dartmouth College. New York και London: Holt, Reinhart and Winston.
Purves, A.C. και V. Riperre (1968). The elements of writing about a literary work. Illinois: National Council of Teachers of English.
Purves, A.C. (1973). Literature Education in Ten Countries: an empirical study. London: John Wiley and Sons.
Salter, Don (1986). “The G.C.S.E.: “Birth Strangled Babe”?”, English in Education, 20(3), 83–87.
Schools Council Programme 2 – Improving the Examination System / Coursework in English: Seven Case Studies. London: Longman for the Schools Council, 1983.
Secondary Examinations Council in Collaboration with the Open University (1986). English GCSE: A guide for teachers. Milton keynes: Open university Press.
Stake, R. E. ed. (1975). Evaluating the Arts in Education: a responsive approach. Ohio: Merrill Pub.
Walker, Peter (1987). “Assignments for G.C.S.E. English Finding the Authentic Voice”, English in Education, 21(2), 45–54.
Whitehead, Frank (1966). The disappearing Dais. London: Chatto.
Williamson, John (1985). “Limited demands: aspects of the Language of Examinations”, English in Education, 19(1), 16–23.
5. ΤΟ ΜΑΘΗΜΑ
5.0. Γενικά
Dixon, John. Growth through English: set in the perspective of the sevnties. Huddersfield: National Association for the Teaching of English, 19753.
Meek, Margaret και Jane Miller, eds. Changing English: essays for Harold Rosen. London: Heineman, 1984.
Owens, Graham και Michael Marland. The Practice of English Teaching. Glascow και London: Blackie, 1970.
Squire, J.R. ed. Responses to Literature. Illinois: National Council of the Teachers of English, 1968.
5.1. σχέση / όρια του μαθήματος της λογοτεχνίας με άλλα μαθήματα–επιστήμες
5.1.1. Γλώσσα–Γλωσσολογία
έλληνες συγγραφείς
Ανοικτό Πανεπιστήμιο. Γλώσσα και Λογοτεχνία. ΑΘήνα: Κουτσούμπος, 1985, το πρώτο κεφάλαιο «Εισαγωγή», 11–29.
Χοντολίδου, Ελένη. «Διδασκαλία της γλώσσας και λογοτεχνία», Γλώσσα, 16, 1988, 46–50.
Χοντολίδου, Ελένη. Το μάθημα της λογοτεχνίας στη Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση στην Αγγλία και την Ελλάδα: συγκριτική θεώρηση. / διδακτορική διατριβή. Θεσσαλονίκη: ΑΠΘ, 1989.
ξένοι συγγραφείς
Allen, David. English Teaching since 1965: how much Growth?. London: Heineman, 1980.
Britton, James. “Language and the nature of Learning: an individual perspective”, in ––– , 1–38.
Goddard, Angela. Researching Language: English Project Work at A level and beyond. Lancaster: Framework Press, 1993.
Grieson, Phil και Chris Richardson. “Introducing Language Studies”, English in Education, 1982, 16(2), 12–16.
Hewett, Peter (1970). “Language and literature”, Owens, Graham και Micahael Marland. The Practice of English Teaching. Glascow και London: Blackie, 245–249.
Hirst, Paul H. Knowledge and the Curriculum: a collection of philosophical papers. London and Boston: RKP, 1974.
Hodgens, John. “A First Year Education Course: Focusing on the Social Dimensions of Language”, English in Australia, 105, 1993, 55–65.
Lawton, Denis. Curriculum Studies and Educational Planning. Lοndon: Hodder and Stoughton, 1983.
Mallett, Margaret. “From ‘human sense’ to ‘metalingusitic awareness’”, English in Education, 1988, 22(1), 40–46.
Mallett, Margaret. Reading non fiction in the Primary years: a language and learning approach. Sheffield: Nate 1994.
Medway, Peter (1994). “Language, Learning and ‘Communication’ in an Architect's Office”, English in Education, 28(2), 3–13.
Meek, Margaret και Jane Miller, eds. Changing English: essays for Harold Rosen. London: Heineman, 1984.
Mills, Colin και Linnea Timson, eds. Looking at language in the Primary School. Exeter: Nate, 1988.
Owens, Graham και Michael Marland. The Practice of English Teaching. Glascow και London: Blackie, 1970.
Perera, Katharine. Understanding Language. National Association foe Advisers in English, 1987.
Rosen, Harold. “Language in the Education of the Working Class”, English in Education, 1982, 16(2), 17–25.
Richmond, John ed. English Schools: what Teachers really try to do. London: Language in Inner–city Schools, 1983.
Roberts, Tessa. “Real Research”, English in Education, 18(1), 9–13.
Stanton, Michael. “Language and power in the secondary English Classroom”, English in Education, 1982, 16(2), 4–11.
Stubbs, Michael. “Teachers, Language Study and Linguistics: Response to Westgate”, English in Education, 1988, 22(2), 61–64.
Westgate, David. “Teachers, Language Study and Lingusitics: A Contrast of Strategies”, English in Education, 1987, 21(3), 58–62.
Wetsgate, David. “Westgate to Stubbs: ‘Over and Out’”, English in Education, 1988, 22(3), 76–78.
5.1.2. Media
Craig, David και Margot Heineman. Experiments in English Teaching: new work in higher and further education. London: Edward Arnold, 1976.
The English Department Book: a guide to organization and resources. London: ILEA English Centre, 1982.
Grugeon, Elizabeth. “Underground Knowledge: What the Opies Missed”, English in Education, 1988, 22(2), 9–17.
Hoggart, David (1982). An English Temper: essays on education, culture and communications. London: Chatto και Windus.
Muller, Herbert. The Uses of English: guidelines for the Teaching of English from the Anglo–American Conference at Dartmouth College. New York και London: Holt, Reinhart and Winston, 1967.
Powerful Texts. English και Media Center, s.a.
Saunders, Michael (1976). Developments in English Teaching. London: Open Books.
Shaw, Colin. “A language for exploring texts”, English in Education, 1990, 24(3), 64–71.
Stables, Andrew. An Approach to English. London: Cassel, 1992.
5.1.3. Information Technology / computer literacy
Abbott, Chris. “Information Technology and English: Looking Ahead”, The English and Media Magazine, 1993, 28, 26–28.
Abbott, Chris / Davison, Jon. “What's in IT for English?”, The English Magazine, 1990, 24, 15–19.
Broderick, Carla και John Trushell. “Problems and Proceses”, English in Education, 1985, 19(2), 29–35.
Eccles, David. “Chips With Everything”, English in Education, 1986, 20(3), 76–82.
5.1.4. Drama
The English Department Book: a guide to organization and resources. London: ILEA English Centre, 1982.
Burke, S.J. και C.J. Brumfit. “Is Literature Language? or Is Language Literature”, English in Education, 8(2), 33–43.
McCreery, Kathleen. “Making Drama out of a Crisis”, Language and Learning, 7, 1991, 22–24.
5.1.5. Grammar
Whitehead, Frank. The disappearing Dais. London: Chatto, 1966.
5.1.6. Λογοτεχνία και Ιστορία
Πίστας, Παναγιώτης. «Λογοτεχνία και Ιστορία: σύζευξη και διάκρισή τους στο αφηγηματικό έργο του Γιάννη Βλαχογιάννη», Λόγος και Πράξη, 1977, 4, 22–34.
5.2. μοντέλα διδασκαλίας του μαθήματος
Abbs, Peter. “English within the Arts: A Pattern for the eighties”, English in Education, 1981, 15(1), 39–48.
Adams, Anthony και John Pearce. Every English Teacher. Oxford: Oxford University Press, 1974.
Allen, David. English Teaching since 1965: how much Growth?. London: Heineman, 1980.
Dixon, John. Growth through English: set in the perspective of the seventies / 3rd ed. Yorkshire: Oxford University Press, 1975.
Inglish, Fred (1969). The Englishness of English Teaching. London: Longman.
Saunders, Michael (1976). Developments in English Teaching. London: Open Books.
Mulford, Jeremy. “Comments on traditions of literature teaching”, Grugen, Elizabeth και Peter Walden, eds. Literature and leraning. Open University Press, 1978, 154–161.
5.3. θέση του μαθήματος στο πρόγραμμα
Inglis, Fred. “The Condition og English in England”, English in Education, 1987, 21(3), 10–20.
Rosen, Harold. Neither Bleak House nor Liberty Hall: English in the Curriculum. University of London, Institute of Education, 1981.
6. Ο ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΣ
6.0. H επιστήμη της Φιλολογίας
Πίστας, Πάνος. «Η νεοελληνική Φιλολογία στο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης (Μία ακόμη ‘Σχολή Θεσσαλονίκη’;)», Δέντρο, 17–18, 23–27.
Τζωρτζάκη, Φωτεινή. «Το νεοελληνικό μάθημα στη Μέση Παιδεία», Αφιέρωμα στη μνήμη του Μανόλη Τριανταφυλλίδη. Θεσσαλονίκη: 1960, 405–424.
6.1. ποιός διδάσκει το μάθημα (βασική εκπαίδευση, επιμόρφωση )
έλληνες συγγραφείς
Τάνης, Διονύσης. «Η ειδίκευση στη διδασκαλία των ‘φιλολογικών’ μαθημάτων στο Λύκειο», Νέα Παιδεία, 16, 1981, 90–92.
ξένοι συγγραφείς
Allen, David. “English, whose English?”. National Association for Advisers in English, s.a.
Blanchard, John. “Glaciation, Symmetry, etc.”: Finding an Insider Curriculum”, English in Education, 1988, 22(1), 31–33.
Britton, James και Nancy Martin. “English Teaching–is it a profession?”, English in Education, 1988, 22(2), 1–8.
Burgess, Tony. “Liberal Ironists and English Teachers”, English in Education, 1989, 23(3), 1–11.
Burke, Adrian και Fred Sedwick. “Two responses to Fred Inglis”, English in Education, 1989, 23(3), 53–57.
Creber, Paddy και Geoff Fox. “By Indirections...”, English in Education, 1981, 15(1), 11–15.
Inglis, Fred. History and the class consciousness of English Teachers”, English in Education, 1989, 23(2), 3–11.
Gordon, Peter και Denis Lawton. Curriculum Change in the Nineteenth and Twentieth Centuries. London: Hodder and Stoughton, 1978.
Mathieson, Margaret. The Preachers of Culture. London: Unwin, 1975.
6.2. τα βοηθήματά του
Πίστας, Παναγιώτης. «Το πρόβλημα των βοηθημάτων: η διδασκαλία της ποίησής μας στη Μέση Εκπαίδευση», Πολίτης, 20, 1978, 54–63.
6.3. συνδικαλιστικοί φορείς (διαμόρφωση της υποκειμενικότητάς του)
Jackson, David. “School–Based Enquiry and Teacher Appraisal”, English in Education, 1986, 20(3), 2–11.
7. Ο ΜΑΘΗΤΗΣ
Evans, Emrys. “‘Quality’ and ‘Non–Quality’: Some New Criteria”, English in Education, 1987, 21(3), 36–43.
Medway, Peter. “The Student's World and the World of English”, English in Education, 1988, 22(2), 26–35.
Protherough, Peter. “Who become students of English?”, English in Education, 1987, 21(2), 67–75.
Whitehead, Frank. “‘Quality’ Revisited”, English in Education, 1988, 22(2), 54–60.
8. ΛεξικA / βοηθHματα
Moon, Brian. Literary Terms: a practical glossary. London: Chalkface Press / Εnglish και Media Centre, 1992.
9. ΕΠΙΣΗΜΕΣ ΠΡΟΔΙΑΓΡΑΦΕΣ ΓΙΑ ΤΟ ΜΑΘΗΜΑ (επίσημα ντοκουμέντα)
1. Ελλάδα
2. Μεγάλη Βεταννία
Department of Education and Science. Half our Future: a report of the Central Advisory Council for Education (England). London: HMSO, 1963.
Kress, Gunther (1995). Writing the future: English and the making of a culture of innovation. NATE.
Bullock Report
Department of Education and Science. A Language for Life: report of the Committee of Inquiry appointed by the Secretary of State for Education and Science under the Chairmanship of Sir Allan Bullock F.B.A. London: HMSO, 1975.
Language in Inner–City Schools / 15th Conference Report. Match and mismatch. London Institute of Education: 25 June 1983.
Medway, Peter. “The Bible and the Vernacular: the significance of language acroos the curriculum”, English in Education, 1981, 15(1), 3–7.
NATE. “Language in Context”, English in Education, 1973, 7(2), 73–91.
Watts, John. “A Language for Life”–A Comment on the Bullock Report from the National Association for the Teaching of English (NATE)”, English in Education, 1975, 9(3), 8–10.
English 5–16
Department of Education and Science. English from 5–16: Curriculum Matters 1, an HMI Series. London: HMSO, 1984.
Department of Education and Science. The Curriculum from 5–16: Curriculum Matters 2, an HMI Series. London: HMSO, 1985.
Department of Education and Science. GCSE: the Natiοnal Criteria. London: HMSO, 1985.
Dixon, John και Leslie Strata. “Unlocking Mind–Forg'd Manacles?”, English in Education, 1981, 15(1), 1–11.
“English 5–16”, The English Magazine, 1985, 16, 14–19.
Smith, Barry. “Dover Beach Revisited: a Response to English from 5 to 16”, English in Education, 1985, 19(2), 23–28.
Newbold Report
Μathieson, Margaret. The Preachers of Culture. London: Unwin, 1975.
NATE. English in the National Curriculum: preparing for Key Stage 3. NATE: 1990.
Kingman Report
Department of Education and Science. Report of the Committee of Inquiry into the Teaching of English Language. London: HMSO, 1988.
Ball, Stephen. “Schools of Management”, The English Magazine, 1988, 20, 7–10.
Bridge, Chris. “The Chameleon Nature of language”, English in Education, 1988, 22(3), 29–38.
Chandler, Richard. “Unproductive busywork”, English in Education, 1988, 22(3), 20–28.
Knott, Richard. “Heart of Darkness: The Making of the Kingman Report”, English in Education, 1988, 22(3), 14–18.
NATE. “The Language Question”, The English Magazine, 1987, 19, 12–17.
“The Kingman Report”, The English Magazine, 1988, 20, 4–6.
“Responses to Kingman”, English in Education, 1988, 22(3), 4–13.
Spencer–Meek, Margaret. “Fugitive truths”, English in Education, 1981, 21(3), 3–9.
Wilkinson, Andrew. “The Quality of Language: some considerations for Kingman”, English in Education, 1987, 21(2), 3–11.
Cox Report
Cox Brian (1991). Cox on Cox: an English Curriculum for the 1990’s. London: Hodder and Stoughton.
“Cox by Strands”, The English Magazine, 1989, 22, 42–45.
Department of Education and Science. English for ages 5 to 16. London: HMSO, 1989.
The English and Media Magazine, 1994, 30, 4–8.
Garnett, David. “Coxed to Victory?”, English in Education, 1989, 23(2), 76–86.
Goodwyn, Andrew. “English Teachers and the Cox models”, English in Education, 1992, 26(3), 4–10.
“An Interview with Graham Frater”, The English και Media Magazine, 1993, 28, 6–11.
LINC Project
Language in the National Curriculum: Materials for professional development. 1993.
Goddard, Roy. “Why LINC matters”, English in Education, 1991, 25(3), 32–39.
Harris. Alma και Ian Russell. “Something New something different”, Language and Learning, 7, 1991, 25–27.
Kress, Gunther και Deborah Cameron. Linguistics on LINC: English and the Production of a Culture of Innovation”, The English και Media Magazine, 1992, 26, 19–21.
Peim, Nick. “Reading and the World of LINC”, English in Education, 1992, 26(3), 36–39.
Richmond, John. “Unstable Materials: the LINC story”, The English και Media Magazine, 1992, 26, 13–18.
West, Alastair. “Living with Mr. Growser or How do we live now”, The English και Media Magazine, 1992, 26, 4–12.
Dearing Report
Dearing, Ron. The National Curriculum and its assessment: final report. December 1993.
Clark, Urzula. “Bringing English to Order: a Personal Account of the NCC English Evaluation Project”, English in Education, 1994, 28(1), 33–38.
Goodwyn, Andrew. “English Teachers and the Cox models”, English in Education, 1992, 26(3), 4–10.
Furlong, Terry. “Learning without Levels?”, The English and Media Magazine, 1993, 29, 5–9.
Martin, David. “Myopic Masquerade?”, The English and Media Magazine, 1994, 30, 9–10.
=======================
Orecchioni, Pierre. «Για το πρόβλημα της περιοδολόγησης στην ιστορία της λογοτεχνίας: χρονολογίες–κλειδιά και χρονολογικές αποκλίσεις» / μτφρ. Μαριάννα Δήτσα, Πολίτης, 20, 1978, 64–67.
Συκουτρής, Ιωάννης. Μελέται και άρθρα. Αθήνα: 1956.
Βρανούσης, Λ.Ι. «Νεοελληνικές φιλολογικές σπουδές», Κριτικά Φύλλα, 1, 1971–72. 39–50.
Κεχαγιόγλου, Γ. «Οι ιστορίες της νεοελληνικής λογοτεχνίας», Μαντατοφόρος, 15, 1980, 5–65.
Κριαράς, Ε. «Η Μεσαιωνική ελληνική γραμματεία», Αγγλοελληνική Επιθεώρηση, 5, 1950–52, ΕΕ
Κριαράς, Ε. «Οι όροι Μεσαιωνικός και Νεοελληνικός», Νέα Εστία, 58, 1955, 986–988
Welleck, Rene και Austin Warren. Θεωρία λογοτεχνίας / μτφρ. ΕΕ– Αθήνα: Δίφρος, 1980. ΕΕ
Δημαράς, Κ.Θ. Ελληνικός ρομαντισμός. Αθήνα: Ερμής, 1982.
Elliot, Thomas. Δοκίμια για την ποίηση και την κριτική. Αθήνα: 1983. ΕΕ
Σεφέρης, Γ. «Η γλώσσα στην ποίησή μας», στις Δοκιμές. Αθήνα: Ικαρος, 1974, 19–33.
Βαγενάς, Νάσος. Ποίηση και πραγματικότητα. Αθήνα: Στιγμή, 1985.
Παράσχος, Κλέων. Προβλήματα λογοτεχνίας. Αθήνα: 1964.
Πολίτης, Λίνος. Θέματα της λογοτεχνίας μας. Θεσσαλονίκη: 19762.
Μουλάς, Πάνος. «Σχέσεις της Νεοελληνικής με την Ευρωπαϊκή Λογοτεχνία, Δελτίο Εταιρείας Σπουδών Νεοελληνικού Πολιτισμού, 2. 1978. ΕΕ
===================
Schwarz, Bill. “The Allure of the Past: Citizen Major and the Dismantling of Citizenship”, Changing English, 1994, 1(2), 32–45.
Subscribe to:
Posts (Atom)
